شهرزاد هاشمی/ فریده غیرت، وکیل فعال در حوزه فعالیت های مدنی و اجتماعی، نایب رییس پیشین کانون وکلای دادگستری مرکز، رییس یکی از شعبات دادگاه انتظامی وکلا، عضو کمیته اخلاق حرفه ای وکلای دادگستری، نایب رییس پیشین اتحادیه سراسری کانون ها وکلای دادگستری ایران (اسکودا)؛ کسی که در جامعه وکلای دادگستری، به عنوان «غیرت وکلا» مشهور است.
آنچه در پی می آید، مصاحبه ما با این وکیل دادگستری در حوزه جامعه مدنی است.
تعریف شما از جامعه مدنی چیست؟
جامعه مدنی یک نیروی اجتماعی در راستای اهداف عام المنفعه است که توسط گروهی از اشخاص که دارای اهداف مشترک هستند، به صورت داوطلبانه تشکیل می شود. این افراد در قدرت نیستند و مسولیتی هم در امور اجرایی کشور ندارند. در واقع، نه در قدرت شرکت دارند و نه در حاشیه هستند؛ مسولیت مشخص ندارند، ولی به نیازها ی مردم بی تفاوت نیستند. آنچه آنان را به گردهمایی و یکصدایی تشویق می کند، خواست، به حق گروهی و حل مشکلات آنهاست.
به نظر شما کنشگر مدنی چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
کنشگر مدنی کسی است که صرفاً به هدف خود که همانا تامین اهداف و مطالبات گروهی با مشترکات خاص و به دور از اختیارات معمولی و متداول است، توجه دارد و منتظر گرفتن پاداش وجواب مادی نیست.
اوضاع کنونی جامعه مدنی ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
جامعه مدنی با صدماتی که در خلال سال های گذشته و به دور ماندنِ اجباری افراد از فعالیت‌ها ی اجتماعی پیش آمد، متاسفانه هنوز آن قدرت و توان لازم را پیدا نکرده و به عبارتی، هنوز نگرانی تشکیل جامعه مدنی با ترس از اتهامات امنیتی در بین مردم وجود دارد.
در فضای اجتماعی کنونی، جامعه مدنی چه فعالیت هایی می تواند در جهت کاهش آسیب های اجتماعی انجام دهد؟
اینکه در فضایی کنونی جامعه مدنی چه نوع فعالیتی را می تواند برای کاهش آسیب های اجتماعی داشته باشد، در ابتدا توجه را به تشکیلات این جوامع معطوف می سازد. تردیدی نیست که هر چقدر تعداد این نهادها و سازمان های مدنی افزایش یابد، به همان نسبت دموکراسی گسترش یافته و در نتیجه همبستگی و رسیدن به راه های مقابله با آسیب هایی اجتماعی افزایش می یابد.
راه های تعامل جامعه مدنی با دولت چیست؟
در خلال 8 سال دوره فعالیت دولت قبل که محدود کردن نهادهای مدنی جزء برنا مه های آن بود، دولت به طرق مختلف از انجام کارهای گروهی و گردهمایی مردم خصوصاً با اهدافی معین و مشترک، ممانعت می کرد. در حال حاضر، با تغییر فضای مملکت و تشویق دولت وهیات حاکمه، می توان با ایجاد نهادهای مدنی و گردهمایی مردمی با اهداف مشترک، کمک مفید وموثری انجام داد.