مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی این صفحه به منظور افزایش آگاهی حقوقی جامعه و توانمندسازی های شهروندان تهیه شده است. برای پاسخگویی به مباحث و مسائل حقوقی شما نیز هیچ گونه محدودیتی در اطلاع رسانی و پاسخگویی وجود ندارد، چه آنکه ما معتقدیم، آگاهی مردم از حقوقشان، بهتر از هر چیزی میتواند امنیت اجتماعی، اقتصادی و بهداشت روانی افراد را فراهم ساخته و اهداف فصل سوم از قانون اساسی در باب «حقوق ملت» را بدرستی تامین سازد.
چندی پیش اتومبیل خودم را برای فروش به یکی از نمایشگاههای خودروی تهران سپردم. بعد از دو هفته متوجه شدم که آنرا فرخته اند و حتی دو دست هم چرخیده (یعنی خریدار به فرد دیگری هم فروخته)! برای گرفتن پول آن به نمایشگاه اتومبیل مراجعه کردم، لیکن صاحب نمایشگاه آنقدر امروز و فردا کرد که ناگزیر شدم از ایشان شکایت کنم. حال، بماند که برای طرح شکایت چقدر دوندگی کردم، زیرا فقط به دادسرایی که نمایشگاه در منطقه آن قرار داشت می توانستم شکایت کنم و بگذریم که برای اخطار و غیره باز هم در کلانتری نزدیک نمایشگاه چقدر گرفتار شدم. در نهایت اما بعد از این همه مرخصی گرفتن از محل کار و حرص و جوش خوردن به خاطر معطلی های بی مورد در دادسرا، بازپرس شکایتِ «خیانت در امانتِ» مرا رد کرد! در حالی که خیانت نمایشگاه دار بسیار واضح و روشن بود. از قضات دادسرا کجا می توان شکایت کرد؟
وکیل الرعایا: با توجه به شرایطی که مطرح کردید، تصمیم دادسرا مبنی بر رد شکایت شما بابت خیانت در امانت صحیح به نظر می رسد. شما اتومبیل خود را برای فروش به نمایشگاه سپرده بودید. اتومبیل هم بنا به گفته شما فروخته شده است. حال فقط دریافت پول می ماند که باید از طریق تقدیم دادخواست به مراجع قضایی آنرا مطالبه کنید.
البته در مجموع، تصمیم بازپرس دادسرا قابل اعتراض در دادگاه عمومی جزایی است؛ یعنی اینکه ظرف ده روز بعد از ابلاغ قرار منع تعقیب به نفع کسی که شما از او شکایت کرده اید، می توانید اعتراض کتبی خود را به دادسرا داده و دادگاه نهایتاً نظر می دهد که آیا بازپرس نظرش درست بوده است یا خیر؟ از این رو، چنانچه نظر دادیاران و بازپرسان و یا قضات باب میل شاکی نباشد، نمی تواند دلیلی باشد که علیه قاضی یا بازپرس در مرجعی دیگر شکایت کرد. لذا تا جایی که مجاری قانونی برای ادامه پیگیری شکایت وجود دارد باید همان مجاری را انتخاب کرده و ادامه داد. یقیناً چنانچه نظر بازپرس یا دادیار اشتباه باشد، قاضی رسیدگی کننده در دادگاه عمومی جزایی، نظر ایشان را نقض خواهد کرد.
اشتباه عمده در اینجا عدم اقدام صحیح شما در مطالبه وجه فروش اتومبیل بوده است. یعنی در همان بدو امر و قبل از هر کاری، چنانچه نمی خواستید از طریق وکیل اقدام کنید، دست کم یک مشورت می گرفتید. در این صورت، نه در دادسرا این همه دوندگی بیهوده می کردید و نه در کلانتری به قول خودتان گرفتار می شدید. اصولاً یک مشورت صحیح و به موقع می تواند از نظر هزینه و وقت و نتیجه شکایت، به نفع هر شخص حقیقی یا حقوقی مشورت گیرنده باشد.