سعیده علیپور| در آستانه آغاز هفته جوان، مدیرکل ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش از بازنگری سند اشتغال جوانان خبر داد؛ سند اشتغالی که 12سال قبل در راستای اجرای برنامه چهارم توسعه کشور، تنظیم شده بود اما تاکنون به اجرا درنیامده است. بازنگری این سند در حالی انجام میشود که براساس آمار اعلامشده از سوی همین معاونت، نرخ بیکاری در جمعیت 24میلیون نفری جوانان کشور، 21 درصد است.
به اعتقاد برخی کارشناسان اجتماعی و اقتصادی، نرخ بالای بیکاری آن هم در گروه سنی جوان نهتنها چرخه تولید در کشور را با مشکل جدی مواجه میکند، بلکه به مشکلات اجتماعی مثل کاهش ازدواج، کاهش فرزندآوری و افزایش طلاق، اعتیاد و سایر آسیبهای اجتماعی نیز میانجامد.
سیدجواد رضوی، مدیرکل ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش درباره تنظیم این سند میگوید: «اشتغال و مسکن جوانان موضوع مهمی است که نیاز به فعالیت فرابخشی دارد و در این رابطه معاونت ساماندهی جوانان با تهیه سندی در این حوزه، سرفصلهایی بهمنظور توجه جدی سایر سازمانها و وزارتخانهها برای اشتغال جوانان تهیه کرده و پس از بررسی در کمیسیونهای تخصصی و طرح آن در جلسه ستاد ملی جوانان ابلاغ خواهد شد. البته در این زمینه، از صاحبنظران و دستگاههای اجرایی نظرخواهی خواهد شد.» مدیرکل دفتر هماهنگی و ساماندهی امور جوانان همچنین به راهاندازی سامانه کارآفرینی و اشتغال جوانان اشاره میکند و میگوید: «در سال گذشته در ستاد ملی ساماندهی امور جوانان موضوع راهاندازی سامانه کارآفرینی و اشتغال جوانان تصویب شد و پس از انجام اقدامات اجرایی این سامانه بهزودی رونمایی خواهد شد.» او رویکرد اصلی این سامانه را توانمندسازی جوانان در عرصه کارآفرینی دانست و عنوان کرد: «این موضوع با مشاوره شغلی برای ایجاد بنگاههای اقتصادی و پرداخت وامهایی برای راهاندازی کسبوکار همراه خواهد شد.»
بیکاری در کمین جوانان
آمارهای منتشرشده از سوی معاونت ساماندهی جوانان نشان میدهد، نرخ بیکاری جوانان سهبرابر نرخ بیکاری متوسط کشور است. این درحالی است که اگر آمار پنج میلیون دانشجویی را که بهزودی وارد خیل بیکاران میشوند به ارقام قبلی اضافه کنیم، نشان میدهد دولت باید در اینباره سریعتر به فکر راه چاره باشد. اما برخی کارشناسان میگویند، دولت توان ورود مستقیم برای ایجاد بازار کار جدید و کاهش نرخ بیکاری را ندارد، اما میتواند توان بالقوه کارآفرینی در جوانان را تحریک کند.
ابوالفضل شیخاوند، کارشناس کارآفرینی با اشاره به اینکه بسیاری از کسانی که از دانشگاهها فارغالتحصیل میشوند، به دلیل نداشتن سابقه کاری، به سختی میتوانند جذب بازار کار شوند و در این میان بسیاری بیکار میمانند، میگوید: «واقعیت این است که دانشگاهها و مراکز آموزشی ما دانش کاربردی به جوانان منتقل نمیکنند.»
او با اشاره به اینکه اگر قرار است سندی برای اشتغال جوانان تهیه شود باید روی همین کاستیهای نظام آموزشی تمرکز کند، ادامه میدهد: «اگر سیاست و برنامهای برای کاهش بیکاری یا توسعه فرصتهای شغلی در دولت و سیاستهای فرابخشی مطرح میشود، باید روی بحث توانمندسازی و مهارتآموزی جوانان تمرکز کند. بسیاری از جوانان بیکار دارای تحصیلات آموزش عالی یا تکمیلی هستند ولی واقعیت این است که مهارت و ویژگیهای مناسب برای ورود به بازار کار را ندارند. خیلی از آنها با وجود داشتن سرمایه اولیه نمیدانند چطور باید دست به کسبوکار و راهاندازی یک کارگاه بزنند.»
به گفته او، نمیتوان برای کمکردن نرخ بیکاری جوانان، شرکتها و بنگاههای صنعتی و اقتصادی را مجبور به استفاده از نیروی جوان کرد بلکه باید نیروی جوان را با توانمندی به بازار کار و تولید اضافه کرد و از نیروی آنها برای کاهش مشکلات اقتصادی و بهرهوری بیشتر استفاده کرد.
اشتغال و کاهش آسیبها
حسینعلی عبداللهی، جامعهشناس نیز میگوید: «اشتغال سد محکمی در برابر آسیبهای اجتماعی است.» به اعتقاد او اگر دولت قصد دارد آسیبهای اجتماعی را در نطفه خفه کند، باید فکر جدی به حال جوانان بیکار کند.» این جامعهشناس ادامه میدهد: «اگر جوان احساس کند که نتیجه تحصیلش موثر و بهنفع جامعه خواهد بود، گرایش به فعالیتهای کاذب در او کم میشود. این درحالی است که نتیجه تحصیلات، لزوما توانمندی نیست. این حس ناتوانی در ورود به بازار کار میتواند سرخوردگیهای اجتماعی را به دنبال داشته باشد.»
منبع: فرهیختگان