حیات سازمانهای مردم نهاد یا همان سمنها (NGO) همواره در ایران شکننده بوده و در این میان سمنهایی که سعی داشتند تا با رویکرد زنانه فعالیت کنند، حتی سختتر، امکان بروز و ظهور پیدا کردند. شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان رئیسجمهور گرچه بارها به تسریع در صدور مجوز برای آغاز فعالیت سمنها در حوزه زنان و خانواده تاکید کرده است، در عمل هنوز ارتقای کیفی و کمی در رشد این سمنها به آن شکل رخ نداده است و در خیلی از حوزههای زنانه، هنوز همNGO ای فعال نیست.
دولت یازدهم در شعارهای انتخاباتی خود بارها به اهمیت و جایگاه ویژه سازمانهای مردمنهاد تاکید داشته است. از منظر کارشناسان NGO، سازمانی با شخصیت حقوقی مستقل، غیردولتی، غیرانتفاعی و غیرسیاسی است که برای انجام فعالیت داوطلبانه با گرایش فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، بشردوستانه و با اساسنامه مدون و با رعایت چارچوب قوانین کشور فعالیت میکند. در تمامی کشورهای توسعهیافته دنیا، سمنها از ارکان اصلی تقسیم مسئولیتهای اجتماعی محسوب میشوند و معمولا در تمامی حوزههای اجتماعی فعالیتهای تفکیک شده و مشخصی دارند.
با وجود اینکه در دهه هفتاد دولتمردان به تشکیل NGOها اهمیت دادند، بسیاری از حوزههای صنفی هنوز NGOای مستقل و فعال ندارند. از آن جمله میتوان به حوزه زنان، کارگران، مطبوعات و... اشاره کرد که اغلب آنها به دلیل حساسیتهایی که دارند نتوانستهاند حیات قابل توجهی پیدا کنند. این در حالی است که زنان در اغلب کشورهای دنیا در گروهها و رشتههای مختلف بازیگران اصلی سازمانهای مردم نهاد هستند و از پتانسیل آنها در در این حوزه استفاده قابل توجهی میشود. ساره خرمدرهای، فعال یکی از سمنهای حوزه زنان به «فرهیختگان» میگوید: «طبقات و اقشار اجتماعی از طریق تاسیس نهادهای مرتبط با خودشان، بخشی از مسئولیتهای اجتماعی را انجام میدهند و در عین حال میتوانند از این طریق حقوق و مطالبات خود را پیگیری کنند.»
این فعال حوزه زنان با بیان اینکه در حوزه زنان بخشهای فراوانی برای فعالیت وجود دارد که هنوز بکر و دست نخورده باقی مانده است، میگوید: «در حال حاضر کشور ما با آسیبهای زیادی مواجه است که خیلی از آنها زنانه است و ما در این زمینه به شدت به مشارکتهای اجتماعی نیاز داریم.» او با اشاره به فعالیت جمعی مردم در مراسمهای مذهبی ادامه میدهد: «در کشور ما پتانسیلهای اجتماعی زیادی وجود دارد، اما متاسفانه به دلیل نگاههای سیاسی مورد بیمهری قرار میگیرد و از آن جمله میتوان به گسترش سمنها اشاره کرد. دولتهایی میآیند که معمولا اعتقادی به NGOها ندارند و این نوع نگرش، راه را برای گسترش واقعی و کیفی سمنها مسدود میکند.» در حالی که به اعتقاد کارشناسان، کشور نیازمند نهادهای مدنی، NGOها و تشکلهای صنفی است، آیا هر گروهی که نام تشکل و سمن روی خود میگذارد، مطالبات واقعی دارد یا تنها عددی برای بالا بردن آمار محسوب میشود؟ به اعتقاد برخی فعالان حوزه زنان، برخی از سمنهایی را که در این حوزه ثبت شدهاند، نمیتوان نهادهای مردمی نامید؛ چراکه از سوی نهادهای دولتی یا شبهدولتی حمایت میشوند و در واقع برخاسته از خواست آنها هستند. این در حالی است که برخی نهادها که این رویکرد را ندارند، تاثیرگذاری لازم را هم ندارند.
منبع: فرهیختگان