هدی هاشمی جامعه هنوز از شوک خبر اهورا، بنیتا و آتنا بیرون نیامده بود که به یکباره با شایعه بهت آور دیگری در شبکههای مجازی مواجه شد: «سرایدار یک مدرسه در استان آذربایجان غربی دانشآموز پایه ششمی را مورد اذیت و آزار قرار داده است.» اما این بار برخلاف اتفاقات ناگوار گذشته کسی منتظر تأیید و رد خبر نماند، مردم قبل از تأیید خبر به مدرسه رفتند و آنجا را به آتش کشیدند. با اینکه مدیر کل آموزش و پرورش آذربایجان غربی و فرماندار ارومیه دوشنبه شب در مدرسه حاضر شدند و ضمن دعوت مردم به آرامش گفتند تعرضی در کار نبوده اما هر لحظه بر شدت تشنج این فضا افزوده میشد به طوری که برای لحظاتی کنترل امور از دست مأموران خارج شد. مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان غربی تأکید کرده بود که موضوع تجاوز دانشآموز اصلاً مطرح نبوده، بلکه رفتار نامتعارفی بوده و موضوع از سوی وزارت آموزش و پرورش و فرمانداری در حال بررسی است. فریدون مصطفوی اعلام کرد که پدر این دانشآموز چند روز قبل در کلانتری تشکیل پرونده داد که روز بعدش هم رضایت داد. با این حال مردم بدون توجه به تکذیبها شروع به اعتراض کردند که این اعتراضها در نهایت به درگیریهای شدید منجر شد.
انگار توان جامعه نسبت به اخبار کودک آزاری کم شده و مردم دیگر نمیخواهند و نمیتوانند نام کودک جدیدی را که قربانی این موضوع شده بشنوند. حالا خیلیها این سؤال را مطرح میکنند که چرا لایحه حمایت از حقوق کودک و نوجوانان در مجلس شورای اسلامی تصویب نمیشود؟ چرا بعد از این همه کودک آزاری، اعتیاد کودکان، کودکان کار و خیابان، کودکان بیسرپرست، کودکان بازمانده از تحصیل، کودکان بزهکار، کودکان متکدی و صدها آسیب دیگری که کودکان را تهدید میکند، مجلس پیشقدم برای تصویب این لایحه نمیشود؟
موضوعی که حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی به آن پاسخ میدهد: موضوع کودکان برای ما در کمیسیون بسیار پر اهمیت است و اتفاقات چند وقت اخیر برای ما هم تلخ بوده است اما نمیتوانیم به سادگی لایحه را تصویب کنیم و سختگیری درباره آن نداشته باشیم. چند ماده از این لایحه باید بررسی بیشتری میشد با این همه آن طور که خبر دارم تمام مواد لایحه بررسی نهایی شده است و ما هم هفته آینده آن را در کمیسیون قضایی مجلس بررسی میکنیم تا هر چه سریع تر به صحن علنی برود.
وی تأکید میکند: ما نسبت به وضعیت کودکان حساس هستیم برای همین است که لایحه حمایتی برای کودکان را تدوین کردهایم. این لایحه برای کاهش خطرات و جبران آسیبهای ناشی از جرم برای کودک و نوجوان در معرض خطر یا بزه دیده است که اگر این لایحه به قانون بدل شود، دفتر حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان در قوه قضائیه تشکیل میشود و این به نفع کودکان است.
لایحه حمایت از حقوق کودکان چیست؟
15 سال پیش بود که قانون حمایت از کودکان و نوجوانان تصویب شد، این قانون از نگاه بسیاری از فعالان حقوق کودک و نوجوان جامعیت لازم برای حمایت از کودکان را نداشت برای همین در سال 87 لایحهای در قالب 54 ماده تقدیم دولت شد. پس از ارسال لایحه به دولت مواد این لایحه به 49 ماده کاهش یافت و در سال 1391 در کمیسیون لوایح دولت دهم به تصویب رسید و به مجلس ارسال شد. لایحهای که همچنان در پیچوخم بهارستان مانده است. طاهره پژوهش فعال حقوق کودک درباره ضرورت تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان در مجلس شورای اسلامی میگوید: امسال شاهد چند نمونه کودک آزاری بودیم که قلب جامعه را به درد آورد، متأسفانه فقط شماری از کودکآزاریها رسانهای شد و مردم هم به آن حساس شدند و همه درباره سرانجام این کودک آزاریها پرسیدند. ما تماسهایی با انجمن حمایت از حقوق کودکان داشتیم که مردم میپرسیدند چطور باید کودکآزاری را اطلاع دهیم؟ متأسفانه خیلیها نمیدانند که با مسأله کودکآزاری چگونه مقابله کنند. این درحالی است که یک قانون 9 مادهای حمایت از حقوق کودکان داریم که در آن به صراحت آمده است هر جایی کودکآزاری بشود خانواده و افراد شکایت نکنند به جزای نقدی و شش ماه زندان محکوم خواهند شد. در قانون به صراحت آمده مسئولان مدرسه و مهدکودک که مستقیم با کودکان در ارتباط هستند باید موضوع کودکآزاری را به نهادهای ذیربط اطلاع دهند اما شما ببینید که هم اکنون این اتفاق نمیافتد. چقدر از دانشآموزان و مردم جامعه با شماره 123 آشنایی دارند؟ اصلاً معلمان مدرسه درباره این خط 123 که مرکز اورژانس اجتماعی است چقدر با دانشآموزان خود صحبت کرده اند؟
وی میگوید: شما وارد شهرهای اروپایی که میشوید بیلبوردهای بسیاری در شهر و ایستگاههای قطار و اتوبوس وجود دارد که به کودکان آموزش میدهد هیچ کس حق ندارد بدن شما را لمس کند و اگر کسی شما را آزار داد به ما اطلاع دهید. متأسفانه در ایران اصلاً چنین چیزی وجود ندارد و ما یک تابلو نمیبینیم که به کودکان اطلاعات لازم را بدهد.
پژوهش با اشاره به تدوین قانون جدید حمایت از کودکان میگوید: قانون جدید جامعتر و کامل تر از قانون سال 81 است و در این قانون سن کودکان را 18 سال دیدهاند. قانون در ۴۹ ماده و چهار فصل تهیه شده است که در سرفصلهای آن به موضوعاتی همچون جرایم، مجازاتها، تدابیر حمایتی و پیشگیری توجه بسیاری شده است.
وی با اشاره به اینکه قانون جدید خلأهایی هم دارد، میگوید: برخی اوقات ما با کودک آزاریهایی مواجه میشویم که باید کودک مدتی از خانه دور باشد اما قانون خانه امنی برای کودکان طراحی نکرده است و ما نمیدانیم کودک را کجا ببریم. متأسفانه این موضوع در قانون جدید هم دیده نشده است.
مسئولان پنهانکاری نکنند
به محض اینکه خبر آزار دختر اهل ارومیه در فضای مجازی پخش شد مردم خودشان دست به کار شدند، ریختند و مدرسه را به آتش کشیدند، آنها منتظر خبری از سوی مسئولان نشدند؛ موضوعی که حسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاری به آن اشاره میکند و میگوید: مردم نسبت به اطلاعات مسئولان بیاعتماد شدهاند به خاطر اینکه درباره آسیبهای اجتماعی به مردم اطلاعات درستی ندادهایم. همین موضوع موجب شده که در اتفاق اخیر دروغ فضای مجازی را باور کنند و مدرسه را به آتش بکشند. مردم در چند ماه اخیر اخبار بسیار بدی درباره کودک آزاری شنیدهاند و تا این خبر در شبکههای مجازی پخش شد همه فکر کردند حتماً این خبر هم درست است. با توجه به اینکه پدر و مادر دانشآموز هم چند روزی پیگیر موضوع بودند اما کسی جواب آنها را نداده بود.
وی با اشاره به اینکه مردم فکر میکنند برخی مسئولان میخواهند پنهانکاری کنند، میگوید: مردم به اخبار مربوط به کودک آزاری حساس هم شدهاند، مخصوصاً درباره این موضوع که کودک آزاری در مدرسه اتفاق افتاده بود. ما بچه هایمان را با اطمینان به سرایدار مدرسه میسپاریم، وقتی که خبر میآید سرایدار به دانشآموزی تعرض کرده است همه خشمگین میشوند که چطور ممکن است این اتفاق در مدرسه رخ دهد که علی القاعده یکی از امنترین جاهاست.
نیم نگاه
این لایحه برای کاهش خطرات و جبران آسیبهای ناشی از جرم برای کودک و نوجوان در معرض خطر یا بزه دیده است که اگر این لایحه به قانون بدل شود، دفتر حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان در قوه قضائیه تشکیل میشود و این به نفع کودکان است
متأسفانه خیلیها نمیدانند که با مسأله کودکآزاری چگونه مقابله کنند. این درحالی است که یک قانون 9 مادهای حمایت از حقوق کودکان داریم که در آن به صراحت آمده است هر جایی کودکآزاری بشود خانواده و افراد شکایت نکنند به جزای نقدی و شش ماه زندان محکوم خواهند شد. در قانون به صراحت آمده مسئولان مدرسه و مهدکودک که مستقیم با کودکان در ارتباط هستند باید موضوع کودکآزاری را به نهادهای ذیربط اطلاع دهند اما شما ببینید که هم اکنون این اتفاق نمیافتد
منبع: ایران