حديث مرادي

 همایش بررسی موانع مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان با همکاری معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست‌جمهوری، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و اداره کل زنان و امور خانواده استانداری کرمانشاه و با حضور سوسن باستانی، عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا و معاون بررسی‌های راهبردی معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست‌جمهوری، هادی خانیکی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و سارا شریعتی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در سرسرای شهدای دولت استانداري كرمانشاه برگزار شد.
 

غنچه قوامی: سعید مدنی‌قهفرخی، متولد ۱۳۴۱، جامعه‌شناس، نویسنده و فعال مدنی است. دکتر مدنی نویسنده کتاب‌هایی در زمینه مسائل و آسیب‌های اجتماعی ازجمله کودک‌آزاری در ایران (نشر اکنون)، خشونت علیه کودکان در ایران (نشر آشیان)، اعتیاد در ایران، (نشر ثالث)، ‌آسیب‌شناسی حقوق کودکان در ایران (با تأکید بر کودک‌آزاری، نشر میزان)، جامعه‌شناسی روسپی‌گری (نشر کتاب پارسه)،‌ ضرورت مبارزه با  پدیده فقر و نابرابری در ایران (نشر آگه) است. وی همچنین در حوزه تغییرات اجتماعی نیز کتاب‌هایی را به تألیف درآورده یا ترجمه کرده است؛ ازجمله جماعت‌گرایی و برنامه‌های جماعت‌محور (نشر یادآوران)، روان‌شناسی و تغییرات اجتماعی (نشر دانژه)، جنبش‌های اجتماعی و دموکراتیزاسیون و زنان در جهان و ایران (نشر روزنه). به دلیل تحقیقات و نوشتار ایشان در زمینه آسیب‌ها و مسائل اجتماعی از یک سو و کنشگری و تغییر اجتماعی از سوی دیگر، با وی درباره استراتژی‌های مقابله با خشونت خانوادگی، نقش قانون و وظیفه دولت و جامعه مدنی برای کاهش خشونت به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

طرح «عقیم سازی اجباری زنان کارتن خواب» این روزها سر و صدای زیادی ایجاد کرده است. عده ای آن را به عنوان خدمت تعریف میکنند و عده ای در مقابل، چنین اقدامی را با کوره های آدم سوزی در زمان هیتلر مقایسه کرده اند. بعضی از مفید بودن این طرح حرف میزنند و تعدادی دیگر از کنشگران، اختیاری بودن آن را هم اجباری ساختاری میخوانند. به همین خاطر بود که به سراغ مینو مرتاضی لنگرودی رفتیم و با اودرباره این موضوع به گفت و گو نشستیم. لنگرودی از جمله فعالان حقوق زنان است که سال هاست سعی میکند که هم در حوزه نظر و هم در عمل، فعالیت هایی برای بهبود وضعیت زنان انجام دهد.

اعظم پویان/ آن‌قدر حقوق زنان نادیده گرفته شده که گمان می کنند هنگام تجربه آزار جنسی فقط خودشان بايد از خودشان محافظت کنند.

عمق آزارهای جنسی علیه زنان آن‌چنان پیش رفته که گویی نوعی فرهنگ میان گروهی از مردان این سرزمین شده است.

تا زمانی که بیان مورد خشونت قرار گرفتن، از سوی زنان در جامعه تابو باشد ،مساله خشونت علیه زنان دیده نخواهد شد.

نبود آموزش اجتماعی به زنان و به رسمیت نشناختن مساله آزار جنسی زنان ،به تلخی بیشتر دامن می زند.

سکوت قانونگذار در مقابل آزار جنسی و فقدان قوانین حمایتی از آزاردیده، ازدلایل سکوت زنان در برابر آزار جنسی است.

معاون برنامه‌ریزی و هماهنگي معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری گفت: نشست ملی سمن‌های فعال در حوزه امور زنان و خانواده نیمه اول سال جاری در تهران برگزار می‌شود.

معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری گفت: از مجموعه نشست‌های ملی آموزش همکاری تخصصی شبکه‌ای بین دولت و سازمان‌های مردم‌نهاد زنان تنها یک نشست باقیمانده است که به احتمال زیاد اردیبهشت ماه برگزار می‌شود.

روز جهانی زن فرصتی است برای دولت‌ها و ملت‌ها، تا با ارزیابی عملکرد یک‌ساله خود، گام‌هایی را که برای رفع نابرابری‌های جنسیتی برداشته‌اند، بشمارند و عمق و اثربخشی اقداماتشان را بسنجند و راه باقی‌مانده را به چشم آورند و برای آن تدبیری کنند. 
دولتمردان و نهادهای مدنی کشور ما نیز که در دهه‌های اخیر با نشیب‌و‌فرازهایی روبه‌رو بوده، در آستانه روز جهانی زن باید به مردمان خویش پاسخگو باشند. پرسش اساسی این است: «برای کم‌کردن شکاف‌های جنسیتی چه کردیم؟»

شهلا تاجفر مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری آذربایجان غربی گفت : تلاش دولت برای تقویت سمن های مردمی است و در این راستا بانوان کارآفرین مورد حمایت دولت خواهند بود.

نشست «تجارب زیسته مشارکت سیاسی زنان در مجلس، احزاب و فعالیت های مدنی»، در سالن اجتماعات انجمن جامعه شناسی ایران توسط حلقه مطالعات مسائل اجتماعی زنان انجمن جامعه شناسی ایران و با همکاری نشریه کلید ملی برگزار شد. 

مهمانان این نشست، دکتر زهرا نژادبهرام (فعال حوزه زنان و پژوهشگر حوزه اجتماعی و عضو انجمن روزنامه ‌نگاران زن ایران)، دکتر عباس محمدی اصل (پژوهشگر و مدرس دانشگاه علامه طباطبائی)، دکتر فائزه هاشمی (نماینده سابق مجلس )، آرزو فاطمی (جامعه شناس و فعال حقوق زنان و عضو حزب اتحاد ملی)، سارا باقری (وکیل پایه یک دادگستری و فعال حقوق زنان) و ژاله فرامرزیان (جامعه شناس و عضو شورای هماهنگی احزاب اصلاح طلب) بودند.

مباحث این نشست که به تحلیل علمی مسئله مشارکت سیاسی زنان با رویکرد توسعه محور و همچنین تجارب زنان فعال سیاسی و اجتماعی اختصاص داشت را در ادامه میخوانید.

نویسنده: لیلی ارشد*

سال‌هاست که برخی از NGOها به شکل تخصصی و فعال درحوزه زنان سرپرست خانوار کار می‌کنند. هدف اصلیNGOها به‌عنوان نهادهای مدنی، توانمندسازی، ایجاد و افزایش مهارت‌های زندگی اجتماعی کار است. آن دسته از سازمان‌ها و نهادهایی که بیشتر به رفع نیازهای اولیه مثل دادن بسته‌های غذایی و کارهای روزمره می‌پردازند، خیریه‌ها هستند، اما NGOها نیز ممکن است درمواقعی به دلیل نیاز، به شیوه‌های دیگر کمک هم بپردازند. برای مثال غذا یک نیاز است و وقتی با خانواده‌ای مواجه می‌شوید که فرزندان آن از نظر تغذیه شرایط مناسبی ندارند، خیلی وقت‌ها مجبور می‌شوید به رفتاری دست بزنید که خیلی هم به آن باور ندارید و می‌دانید کارگشا و تاثیرگذار نیست. گاهی از روی اجبار گرفتار داستان‌های این‌چنینی می‌شوید که می‌دانید کمک واقعی نیست. مثل وقتی که فرد مراجعه می‌کند و گرسنه است یا دردی دارد و باید درمان شود، آن‌جا مجبور می‌شوید به کارهایی غیر از توانمندسازی بپردازید، اما به‌طور عمده این مسأله بیشتر به عهده خیریه‌هاست.

نویسنده: سیاوش شهریور*

همزمان با انقلاب‌ها و رخدادهای خاص فرهنگی و جهانی در سراسر دنیا نگاه‌ها و رویکرد‌ها نسبت به زنان و نقش آنها عوض شد. در گذشته در اکثر کشورهای دنیا زنان بیشتر به عنوان مادر و همسر و در نقش‌های سنتی حضور داشته و حضور در اجتماع کاری مردانه تلقی می‌شد، اما همزمان با انقلاب‌های علمی و فرهنگی در سراسر دنیا این قاعده عوض شد و نقش زنان و حضور آنها در مناسبات اجتماعی کشور‌هایشان پررنگ‌تر شد. این حضور نه تنها منافاتی با نقش‌آفرینی و نیازی که خانواده به زنان داشت، ایجاد نمی کرد بلکه به لحاظ اینکه زنان نقش‌های جدیدی را در عصر اجتماعی و ملی عهده‌دار می‌شدند چرخ‌های توسعه به گردش درآمده و همین عامل باعث توسعه‌یافتگی بسیاری از این کشور‌ها شد. زنان و نقش آنها در اجتماع فعلی ما متاثر از چند دیدگاه تغییر اساسی کرده و این تغییرات همزمان با تغییراتی بوده که در کل دنیا در مورد زنان اتفاق افتاده است. زنان در کنار نقش مادری و همسری به عنوان کنشگران اجتماعی، همکاران و مشاوران اصلح در عصر جدید، می‌توانند به کار گرفته شوند، تا از توانایی‌ها و استعدادهای آنها در همه عرصه‌ها بهره برد.

نام کتاب: توانمندی زنان، نقدی بر رویکردهای رایج توسعه

گردآوری و تدوین: اعظم خاتم

انتشارات: آگه

تاریخ چاپ: تابستان ۱۳۸۹

قیمت: ۵۰۰۰تومان

تعداد صفحات: ۲۳۰ص

آرزو فرشید
«تغییر چهره مردانه مجلس» عزمی جدی در جامعه زنان است. این مطالبه دیگر از سخنرانی‌های فعالان سیاسی زن درباره سهم ٣٠ درصدی فراتر رفته و جامعه مدنی نیز در راستای تحقق آن می‌کوشد. کمپینی که به همین منظور ایجاد شده، نشان می‌دهد زنان حرکت به‌سوی مجلسی که مدافع حقوق آنان باشد را هدف قرار داده‌اند. انتشارات «روشنگران و مطالعات زنان» عصر سه‌شنبه میزبان گروهی از زنان بود که با همین هدف گردهم جمع شده بودند تا بر ضرورتی که در این باره احساس می‌کنند، تأکید کرده و به صورت عملی گامی به‌سوی این مطالبه بردارند. آنها تأکید داشتند خواست زنان صرفا اشغال کرسی‌های بهارستان و استفاده از مزایای نمایندگی نیست، بلکه آنان خواستار نظارت بر روند قانون‌گذاری هستند تا از این طریق اجازه ندهند قوانین کشور بدون توجه به حقوق آنان به تصویب برسد. روشن است زنان بهتر از مردان می‌توانند از حقوق خود دفاع کنند بنابراین ترجیح می‌دهند در زمان بررسی طرح‌ها و لوایح مربوط به زنان، کودکان، خانواده و... در مجلس نماینده داشته باشند. ژیلا شریعت‌پناهی، قرآن‌پژوه و پژوهشگر حوزه زنان، که یکی از سخنرانان جلسه بود با بیان آیه «والمؤمنون و المؤمنات بعضهم اولیا بعض (و بعضی از مردان مؤمن و بعضی از زنان مؤمن اولیای یکدیگرند)، گفت: این متن صراحتا می‌فرماید هیچ فرقی بین زن و مرد در قبول مسئولیت‌های سیاسی و اجتماعی وجود ندارد. بنابراین ما زنان جامعه ایرانی، تصمیم گرفته‌ایم تا میزان مشارکت سیاسی خود را بر مبنای شایستگی‌هایمان بسیار بیشتر کنیم و ارتقا بخشیم، چراکه هم‌اکنون شکاف بزرگی بین جایگاه بالفعل و جایگاه بالقوه زنان ایرانی وجود دارد. به‌گفته او، خداوند در قرآن، صفت زیبای صالحات یعنی اهل صلح و مدارا را برای زنان زیبنده دانسته است بنابراین زنان نباید از نقش مهم خود در برپایی صلح و دوری از جنگ غافل بمانند. بر پایه همین استدلال، لازم است درصد تعداد زنان در تصمیم‌گیری‌ها به ۵۰ درصد برسد تا حداقل ۵۰ درصد از خشونت‌ها کاسته شود. 

پرستو بیرانوند: بيانيه مطالبات فعالان مدني در خرداد 92، نقطه‌عطف خواسته‌هاي بر زمين‌مانده سازمان‌هاي جامعه‌مدني از دولت يازدهم بود. خواسته‌ها و مطالباتي که سال‌هاست فعالان جامعه‌مدني با انواع و اقسام جريان‌سازي‌ها به‌دنبال احقاق حداقل‌هاي آن بوده‌اند اما به دلايلي چون قدرت‌نگرفتن نهادهاي مدني و وجود نگرش اتهامي برخي دولت‌ها به خواسته‌هاي آنها در برهه‌هاي زماني مختلف، به حاشيه رانده شده است. بيانيه مطالبات 92، همزمان با تلاش کانديداهاي انتخاباتي براي دستيابي به کرسي رياست‌جمهوري تدوين شد. فعالان جامعه مدني در اين بيانيه به اين مسئله تأکيد کرده بودند که جمع‌شدن مطالبات اقتصادي، اجتماعي و سياسي در جامعه ايراني، مي‌تواند تهديدها و خطرات زيادي براي کشور به‌همراه داشته باشد. احترام و رعايت حقوق زنان، يکي از خواسته‌هايي بود که در اين بيانيه، مطرح شد. تناسب‌نداشتن تلاش‌هاي بي‌وقفه و خستگي‌ناپذير زنان ايراني براي تغيير وضعيت و ارتقاي جايگاه انساني خود در جامعه و خانواده با قوانين، سياست‌ها و برنامه‌هاي خرد و کلان سياسي، اجتماعي، اقتصادي و آموزشي، ازجمله مواردي بود که در اين بيانيه به‌عنوان خواسته‌هاي جدي فعالان حوزه زنان مطرح شده بود. پس از روي‌کارآمدن دولت يازدهم و ارتقای مرکز زنان و خانواده رياست‌جمهوري به معاونت زنان و خانواده و تکيه‌زدن شهيندخت مولاوردي، از چهره‌هاي اصلاح‌طلب، بر مسند اولين معاون زن رئيس‌جمهوری، انتظار اين بود که وضعيت پيگيري مطالبات حقوقي زنان، روي غلتک بيفتد و از مسيري غير‌ از آنچه تاکنون طي شده است، به سرمنزل مقصود برسد. فاصله‌گرفتن از فضاي سمبليک و شعاري درباره مطالبات زنان، يکي از مواردي بود که انتظار مي‌رفت ازسوی تيم جديد معاونت زنان به نتيجه مطلوب برسد اما به فاصله 6 ماه به پايان دولت يازدهم، هنوز برخي از مطالبات مطرح‌شده از سوي فعالان حقوق زنان، معلق مانده است. از يکسو، لوايح سرنوشت‌سازي چون تأمين امنيت زنان در برابر خشونت، بر زمين مي‌ماند و از ‌سوي ‌ديگر، دوچرخه‌سواري زنان و تلاش براي ورود آنها به ورزشگاه‌ها، تبديل به دغدغه‌هاي اساسي معاونت زنان شده است. در گفت‌وگوي پيش رو به‌سراغ فريده غيرت، حقوقدان، وکيل دادگستري و عضو شوراي هماهنگي سازمان‌هاي جامعه مدني رفته‌ايم تا درباره عملکرد معاونت زنان در سه سال اخير و چالش‌هاي حقوقيِ حل‌نشده درباره مسائل زنان، نظر او را بشنويم. او با نقدي بر فعاليت‌هاي معاونت زنان مي‌گويد: «ورود به ورزشگاه، چه امتيازي محسوب مي‌شود و دغدغه چند نفر از زنان کشور، ورود به ورزشگاه است؟ دغدغه بسياري از زنان، تربيت فرزندان، نفقه، شغل، سرپرستي فرزند و موارد بسيار است. خود من با چندين‌سال سابقه کاري، نمي‌توانم براي فرزندانم، حساب بانکي باز کنم. مادر در کشور ما حق ندارد براي فرزند خود، حساب باز کند. بي‌شک، اين مسائل و موارد ديگر، بسيار مهم‌تر از ورود زنان به ورزشگاه است. اين دست مطالبات، کاذب بود و انرژي‌هاي بسياري در ‌اين‌راستا به‌هدر مي‌رود و در ظاهر گفته مي‌شود که اقدام مثبتي انجام شده است. نبايد در فعاليت زنان، درگير ظاهرسازي و رنگ و لعاب دادن به اقدامات شد.»

آیدا پیغامی| حقوق زنان از گذشته تاکنون جزو مواردی بوده که همیشه جای بحث بسیار دارد. نگاه سنتی و مردسالارانه حاکم بر جامعه از یک سو و وجود برخی از قوانین موجود در کشور که سبب دیده نشدن حق و حقوق زنان در جامعه شده است از سوی دیگر بر تبعیض جنسیتی موجود در جامعه دامن می‌زند. این بی‌عدالتی گاهی منجر به اعتراض عده‌ای از زنان می‌شود ولی بعد از گذشت زمان از یاد‌ها می‌رود و در اکثر مواقع هم هیچ اقدام مثبتی در واکنش به اعتراض‌ها رخ نمی‌دهد. البته نمی‌توان این موضوع را فراموش کرد که در بسیاری از مواقع خود زنان،  فقط دست به اعتراض می‌زنند و جز اعتراض هیچ قدم دیگری برای رسیدن به خواسته و تغییر شرایط‌شان انجام نمی‌دهند، البته شاید این موضوع به دلیل سختی‌هایی باشد که درخصوص پیگیری حقوق‌شان وجود دارد و شاید هم به دلیل عدم آگاهی و اطلاعات کافی در مورد چگونگی پیگیری به اعتراض باشد. در برخی موارد هم به دلیل نگاه سنتی که در جامعه روی زنان حاکم است بسیاری از آنها حتی نمی‌دانند که بی‌عدالتی در موردشان صورت گرفته است. حال با وجود قوانین موجود در جامعه که در برخی موارد زمینه بی‌عدالتی و تبعیض جنسیتی نسبت به زنان را فراهم می‌کند و ضمانت اجرایی هم دارد، آیا می‌توان گفت که منشور حقوق شهروندی با توجه به این‌که ضمانت اجرایی هم ندارد و بندها و موارد کمی را به زنان اختصاص داده است می‌تواند منجر به احقاق حقوق زنان شود؟

گلاره كلانتري - روزنامه نگار/ تجاوز خشونت‌آمیز،تفاوتی با قتل نفس ندارد تجاوز به عنف، اسیدپاشی و کودک‌آزاری باید جنایت علیه بشریت اعلام شوند افکار و عقاید برخی، نشات گرفته از سنت‌هایی بسیار خشن و قومی است امروزه بسیاری از جوانان دیدگاه های روشن تری دارند و قربانیان تجاوز و فشارهای جنسی را مجرم نمی شمارند و آمادگی روحی آن را دارند که با این جرایم برخورد کنند بهترين واكنش خانواده بعد از شنيدن تعرض به دخترشان اين است كه شكايت كنند با شكايت نكردن، درظاهر آبرو حفظ مي شود اما خانواده اخلاق خود را از دست مي دهد نخستین آموزش، آن است که خانواده ها از سنین بسیار پایین، گروهی از خطرات را به فرزندان خود گوشزد کنند جامعه مدنی در قالب نخبگان، خود بایدجنبش هایی را برای دفاع از قربانیان تشکیل دهد که بدون هیچ نوع پرده‌پوشی درباره جنایات جنسی سخن گفت و نشان داد که این‌ها جنایت هستند سنت ها بیشتر از آنکه ملهم و تحت تاثیر ارزش های دینی جامعه باشند روی ارزش‌ها تاثیر گذارند و از ساختارهای جماعتی و قبیله ای پیشین ریشه می گیرند سنت‌هاي ما به شدت زن ستیز بوده و در آن‌ها «شرف» و «آبرو» در گروی برخی باورهای قدیمی و ضد زن هستند

بر‌اساس آمارهاي رسمي برآورد مي‌شود که ۳۵ درصد زنان در سراسر جهان، نوعي از خشونت فيزيکي يا جنسي را تجربه کرده‌اند. اين درحالي است که با احتساب تحقيقات محلي و کوچک، مي‌توان گفت حدود ۷۰ درصد زنان در طول زندگي، درگير نوعي از خشونت از طرف شريک زندگي خود مي‌شوند. 
در گزارش بخش زنان سازمان ملل در سال 2016 آمده است، احتمال بروز افسردگي و سقط جنين در زناني که تحت سوءاستفاده‌ جنسي يا فيزيکي از طرف شريک زندگي خود قرار مي‌گيرند دوبرابر ديگران بوده و همچنين احتمال ابتلا به ایدز در اين زنان يک‌و‌نيم برابر بقيه است.