دپارتمان آموزشی موسسه مطالعاتی «حامیان فردا» سومین سال فعالیت خود را با برگزاری کنفرانس آموزشی «سمن ها، تحریم و مدیریت چالش ها» آغاز کرد. 
موضوع این کنفرانس آموزشی که در 18 و 19مهرماه در تالار کهربا در دانشگاه شریف برگزار شد، ارتقای کیفیت مدیریت پروژه های فقر زدایی، در شرایط پیچیده ناشی از بحران اقتصادی پیش روی کشور بود. 

زهرا کشوری/ همه تلاش خود را می‌کنند تا یک روز جهنمی تاریک را برای کودکان کار به روزی قابل تحمل تبدیل کنند. جمعیت دانشجویی امام علی(ع) را «شارمین میمندی نژاد» مدیرعامل این جمعیت 17 سال پیش راه انداخت چون به گفته خودش نمی‌توانست و نمی‌خواست از کنار کودکانی که در خیابان و حاشیه‌های شهر فراموش شده‌اند، بی‌تفاوت بگذرد! خبرهای او از زیر پوست شهر تلخ و چرکین است. آمارهای مگویی که خیلی‌ها نمی‌خواهند بشنوند! شاید به همین خاطر بود که امسال مراسم شب قدر آنها در برج میلاد با اما و اگر‌هایی رو به رو شد و تا تعطیلی پیش رفت اما خبر که به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی رسید، همه چیز فرق کرد. او به همراه اعضای دانشجویی جمعیت امام علی(ع)، خانه‌هایی به نام خانه‌های علم در محله‌های «فقر، غربت و حاشیه» ایجاد کردند تا کودکان و زنان را از وحشتی که در خانه پدری به آنها منتقل می‌شود نجات بدهند. با او درباره این محله‌ها گفت‌و‌گو کردیم. جمعیت امام علی(ع) این روزها داغدار کودک چند ماهه‌ای است که اوردوز کرده و در میان زباله‌ها رها شده بود! آنها اسم این کودک را «رویا» گذاشتند تا شاید راهی برای تعبیر این وحشت زیر پوستی شهر برای کودکان کار و بد سرپرست بیابند!

شخصا به دلیل تجربه حضور در فعالیت‌های مردم‌نهاد تمایل دارم تشکل‌های زنانه را تاسیس کنم و آموزش بدهم، چراکه معتقدم گسترش جامعه مدنی کمک می‌کند سطح مطالبات و آگاهی مردم بالا برود و افزایش پیدا کند.

فرناز قلعه‌دار/ در کشور ما بیش از 90 سال است که سازمان‌های مردم نهاد یا همان تشکل‌های اجتماعی غیردولتی فعالیت‌شان را آغاز کرده‌اند اما متأسفانه هنوز قانونی مشخص که  تکالیف،‌ حقوق، نظارت و تخلفات این سازمان‌ها را به شکل مدون و مصوب بیان کند در ایران وجود ندارد. حال آنکه بی‌تردید وجود یک قانون واحد و شفاف که تکلیف سازمان‌های مردم نهاد را مشخص کند بسیار ضروری به نظر می‌رسد. چرا که  قوانین متعدد که مجریان متعددی نیز دارند سردرگمی و مشکلات زیادی را نیز به دنبال می‌آورد. این در حالی است که   یکی از وعده‌های انتخاباتی دکتر حسن روحانی برای ریاست جمهوری تصویب لایحه‌ای برای «سمن» ‌ها بود که در حال حاضر نیز این لایحه آماده شده و در انتظار تقدیم به مجلس آینده است. حال آنکه بی‌تردید تصویب این قانون در مجلس دهم می‌تواند کمک ویژه‌ای به ضابطه‌مندشدن این تشکل‌ها کند. با وجود این، خلأ قانونی موجود باعث شده که نظارت بر تشکل‌های مردمی کمرنگ و آمار تخلفات زیاد باشد. فعالیت تشکل‌های اجتماعی به نوعی با امنیت جامعه گره خورده و نبود قانون و نظارت جدی بر آنها تهدیدی برای امنیت  و سلامت جامعه خواهد بود. در همین رابطه و برای بررسی وضعیت فعلی سمن‌ها در کشور با بهمن مشکینی – مشاور وزیر کشور و مسئول امور سازمان‌های مردم نهاد- به گفت‌وگو نشستیم.  

مطالعات ميداني نشان مي‌دهد در سال‌هاي گذشته سازمان‌هاي غيردولتي‌ای که در حوزه زنان کار مي‌کنند با يک ضعف عمده در شيوه سازماندهي و نتيجه ارائه خدمات مواجه بوده‌اند. عدم شناسايي و نيازسنجي از گروه‌هاي ذي‌نفع در بسياري از مواقع اين سازمان‌ها را از دستيابي به اهداف اصلي خود بازداشته است. در آتنا اين ضعف اساسي تا حدود زيادي مورد توجه قرار گرفته و اين مرکز توانسته است با شناسايي گروه هدف خود که زنان و خانواده‌هاي آسيب‌پذير هستند تا حدود زيادي در امر شناسايي و نيازسنجي از گروه ذي‌نفع موفق عمل کند. دکتر زهرا افتخارزاده، باني شکل‌گيري اين سازمان غيردولتي است؛ دختر جواني که در رشته داروسازي دانشگاه تهران تحصيل کرده و بعدها به‌دليل علاقه‌اش به حرفه مددکاري اجتماعي تحصيلاتش را در اين رشته ادامه داده است. عنوان عضوي از خانواده چند‌صد نفره آتنا بيشتر برازنده اوست تا عنوان پرطمطراقي چون مديرعامل مؤسسه بهبود کيفيت زندگي زنان آتنا... 

لایحه سازمان های مردم نهاد، در جلسه 2 اسفندماه در هئيت دولت تصویب شد.

سمن‌ها و NGO‌ها نقش بسیار زیادی در کاهش آسیب‌های اجتماعی دارند. سمن‌ها در کف خیابان و در بطن جامعه‌اند از گروه‌های آسیب پذیر و محروم جامعه را نمایندگی می‌کنند و در صورت حمایت از آن‌ها؛ آنها می‌توانند در زمینه کاهش آسیب‌های اجتماعی گام‌های مهمی بردارند؛ چراکه این گروه‌های اجتماعی واقعیت‌های تلخ جامعه را به مردم و سیاستمداران نشان می‌دهند. از طرف دیگر قانون جامع حمایت از حقوق کودکان سال‌هاست در مجلس در حال خاک خوردن است؛ قانونی که در آن کودک‌آزاری جرم تلقی شده است. این در حالی‌ست که برخی از نمایندگان معتقدند این مساله مغایر حقوق پدری است. 

سازمان بهداشت جهانی در تعریف کودک‌آزاری آورده است: آسیب یا تهدید سلامت جسم و روان یا سعادت و رفاه و بهزیستی کودک به دست والدین یا افراد دیگر که نسبت به او مسئول هستند، کودک‌آزاری است. به عبارت دیگر هرگونه رفتار یا نارسایی از طرف والدین یا هر کسی که سرپرستی کودک را به عهده دارد که منجر به مرگ کودک، صدمات و آسیب‌های روحی، آزارهای جنسی یا استثمار کودک شود، کودک‌آزاری تلقی می‌شود. اگرچه کودک‌آزاری می‌تواند در محیط خانه یا خارج از آن اتفاق بیفتد اما اکثر مطالعات نشان می‌دهد حدود۷۰ درصد کودک‌آزاری‌ها در محیط خانواده صورت می‌گیرد.

با توجه به اهمیت توسعه جامعه مدنی در حوزه زنان و خانواده برای رفع موانع و مشکلات این عرصه، بر آن شدیم در این زمینه با کارشناسانی که با تشکل‌های مردمی و فعالیت‌های آنها ارتباط بیشتری دارند گفت‌وگوهایی داشته باشیم تا از این رهگذر مخاطبان بتوانند از تجارب و نظرات کارشناسان بهره ببرند.
در همین رابطه  با اکرم گل‌محمدی، سرپرست اداره مشارکت‌های اجتماعی اداره‌کل ورزش و جوانان استان تهران گفت‌وگویی انجام‌شده که در ادامه می‌خوانید.

این روزها به‌گفته بسیاری از جامعه‌‌شناسان و کارشناسان وضعیت آسیب‌های اجتماعی به مرحله‌ای کتمان‌ناپذیر رسیده و بحث و بررسی در مورد چرایی افزایش آسیب‌‌ها و ارائه راهکارهای عملیاتی به امری الزامی بدل شده است. حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران کشور که در یکی‌ دو دهه اخیر مسئولیت‌‌های بسیاری در سازمان بهزیستی، سازمان برنامه و بودجه و ستاد مبارزه با مواد مخدر داشته، به‌واسطه سابقه طولانی‌اش در تمرکز بر معضلات اجتماعی و همچنین تسلط توأمانش بر مباحث آکادمیک و تجربی از او کارشناسی ساخته که نمی‌توان نظراتش در مورد وضعیت فعلی آسیب‌‌های اجتماعی و به‌ویژه حاشیه‌نشینی و هشدارهای وی نسبت به آینده کشور را نادیده و ناشنیده گرفت. آبان سال گذشته رئیس انجمن مددکاران کشور گفت: نمی‌شود با رویکردی غیرمتناسب با موضوعی که ماهیتی اجتماعی و فرهنگی دارد، برخورد کرد. امروز هم هستند افرادی که معتقد به برخورد سلبی هستند؛ یک‌عده دیگر می‌‌گویند ما باید مسیری را برویم که دنیا رفته؛ برخی معتقدند که باید تنها راهکارهای اجتماعی و فرهنگی را به کار بست و دسته چهارمی هم هستند که با سه‌دسته قبل مخالفند و معتقدند ما باید با بهره‌‌مندی از ظرفیت قوای قهریه راهکارهای تجربه‌شده در دنیا را به‌تناسب شرایط فرهنگی، دینی و اجتماعی متناسب با تعریف‌‌های خودمان در پیش بگیریم؛ ما معتقدیم برخوردهای سلبی هم در جایی اثربخش است، ولی قطعا به‌عنوان اولین راهکار نباید در بحث آسیب‌های اجتماعی مطرح شوند. به‌گزارش تسنیم، او بیان کرد: ما به هیچ‌وجه جرات لایه‌برداری و روشن‌دیدن آسیب‌های اجتماعی را نداریم و تا زمانی که نتوانیم آسیب‌‌های اجتماعی را به‌درستی ببینیم، نمی‌توانیم برنامه‌‌ریزی درستی کنیم.

اعظم پویان /  مشارکت در امور خیر با زندگی روزمره بسیاری از ما آمیخته است اما این روزها با گسترش سازمان های مردم نهاد و خیریه ها جای خالی آموزش در امر خیر بسیار پررنگ دیده می شود. در جامعه رو به توسعه ما حضور سازمان های مردم نهاد، نقش پررنگی در ترویج مطالبه گری مردم خواهد داشت اما پیش زمینه این امر، آموزش برای داشتن نگاه صحیح به امر خیر است. مساله اینجاست که چگونه می توان کمک کرد تا پارادوکسی میان خیر و فرد دریافت کننده امر خیر صورت نگیرد. وقتی تفکر منطقه 1و2و3 تهران تصمیم می گیرد بچه ساکن مرز را برساند به جایی که خودش هست، این کودک نه می تواند به او برسد و نه گفتمان مشترکی شکل می گیرد. آموزش برای نوع فعالیت اجتماعی و فرهنگی سازمان‌های مردم‌نهاد، یک‌سوی ماجرای فعالیت این سازمان هاست. نحوه جمع‌آوری اعانه توسط این سازمان ها که با وجود تغییرشرایط جامعه هنوز به شیوه‌سنتی صورت می گیرد از یک‌سو و نبود مکانیزم‌های نظارتی دقیق بر نحوه فعالیت های مالی سمن ها از سوي ديگر، منجر به ایجاد شبهاتی در زمینه فعالیت های پولشویی این موسسه ها شده است. در همین ارتباط روزنامه «قانون» با «رضا درمان»، مدیرعامل جامعه‌یاوری‌فرهنگی به گفت‌وگو نشسته است. مجموعه جامعه‌یاوری‌فرهنگی ، یکی از سازمان‌های خیریه مردم نهادی است که در اوایل جنگ در جهت رفع کمبودهای آموزشی مناطق دور افتاده شروع به کار کرد. این سازمان مدت‌ها در زمینه مدرسه‌سازی فعالیت داشته و این روزها با فعالیت در زمینه مدرسه‌یاری، تجربیات ارزنده ای در زمینه فعالیت های خیریه در کشور کسب کرده است.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست آستارا از شکارچیان این شهرستان خواست برای تشکیل گروه های مردم نهاد در قالب سمن اقدام کنند.

مدیر کل میراث فرهنگی یزد در مراسم اختتامیه همایش توانمندسازی سمن‎‎ها عنوان کرد: سمن‏‏‌ها و تشکل‏‏‌ها با همکاری و همفکری از تخریب آثار باستانی و برهم خوردن منظر شهری بافت‎‎های تاریخی جلوگیری مي‌كنند.

جلسه شوراي هماهنگي سمن هاي جوانان در دفتر مدير كل امور اجتماعي استانداري و با حضور معاون اداره كل ورزش و جوانان استان اصفهان و جمعي از فعالان سمن هاي استان برگزار شد.

مدیرکل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت رفاه از تشکیل کمیته ویژه برای کودکان در معرض اعتیاد خبر داد.

مدیر کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری گیلان گفت: رویکرد خوب دولت یازدهم در ارتباط با سازمان‌های مردم نهاد و انجام امور تسهیل گرانه در صدور مجوز‌ها موجب گسترش تعداد سمن‌ها شده است.

مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری یزد، مناطقی از جمله محدوده جاده فرودگاه، کشتارگاه و حسن‌آباد و بخش‌هایی از بافت تاریخی شهر را در زمره مناطق ویژه اجتماعی استان برشمرد و از نقش پررنگ سازمان‌های مردم نهاد(سمن‌ها) و گروه‌های اجتماعی برای ارتقای سطح اجتماعی این مناطق خبر داد.

مدیر کل دفتر فنی استانداری فارس گفت: دولت از حضور سمن ها در همه عرصه ها به ویژه محیط زیست استقبال می نماید؛ زیرا سمن ها بازوی های توانمند و پرتلاشی برای رسیدن به اهداف دولت در توسعه پایدار و حل مسائل و معضلات زیست محیطی به شمار می روند.

مدیر کل مشارکت های اجتماعی جوانان با اشاره به رزیابی و رتبه بندی سازمان های مردم نهاد جوانان در جشنواره اتفاق ۳ بر استفاده از ظرفیت سمن ها تاکید کرد.