«انتخابات شوراي صنفي دانشجويي دانشگاه اروميه به دليل عدم كسب حد نصاب آراي لازم از سوي داوطلبان به مرحله دوم موكول شد.» اين خبر مثل بسياري از خبرهاي ديگر كوتاهي است كه از فعاليت‌هاي دانشجويي از دانشگاه‌هاي مختلف كشور مي‌رسد و در گوشه‌اي ميان خبرهاي خبرگزاري‌ها گم مي‌شود. دانشگاه‌ها كه در دولت قبل با مساله انحلال نهادهاي مختلف دانشجويي روبه‌رو شدند همچنان براي باز گرداندن شوراهاي صنفي به عرصه فعاليت با مشكلات ريز و درشت دست به گريبانند. شوراهايي كه نبودن‌شان گاهي منجر مي‌شود به اتفاقي كه در روزهاي آخر خردادماه در خوابگاه دخترانه دانشگاه چمران اهواز افتاد.
٢٥ خرداد ماه وقتي كه خبر اعتراض دانشجويان دختر خوابگاه دانشگاه چمران اهواز دست به دست در شبكه‌هاي اجتماعي و رسانه‌هاي مختلف منتشر شد، برخي از فعالان دانشجويي اشاره كردند كه نبود سيستم سرمايشي مناسب كه سبب شده تا ساكنان خوابگاه در هواي نزديك به ٥٠ درجه اهواز چاره‌اي جز اعتراض نداشته باشند در صورت وجود شوراي صنفي ممكن بود به گونه ديگري حل شود. همان زمان يكي از فعالان دانشجويي اين دانشگاه گفت: «دانشجوياني كه از سال ٨٩ به بعد وارد دانشگاه شدند اصلا تصوري از شوراي صنفي و كاركردهاي آن ندارند، آنقدر اين موضوع ناآشنا است كه در دو سال اخير خود دانشگاه مجوز براي فعاليت شوراي صنفي داده و اعلام كرده كه انتخابات برگزار مي‌كند اما حتي ميزان كانديداهاي داوطلب براي فعاليت صنفي به حد نصاب برگزاري انتخابات نرسيد.» از يك سو مهجور ماندن شوراهاي صنفي سبب شده تا دانشجويان بسياري تصور دقيقي از كاركرد اين شورا نداشته باشند و از سوي ديگر شرايط تشكيل اين شوراها و برگزاري انتخابات هم چندان ساده نيست. دبير شوراي صنفي دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه علامه مي‌گويد كه موضوع به حاشيه رانده شدن شوراهاي صنفي نه تنها در دانشگاه‌هاي شهرهاي ديگر كه حتي در تهران هم همچنان از جمله مشكلات فعالان دانشجويي است. مجيد مسافر گفت: «تمام شوراهاي صنفي درگير اين مشاركت پايين و ناشناخته ماندن در ميان دانشجويان هستند، يك بخش اين موضوع بر مي‌گردد به نبودن شوراها در طول ساليان گذشته اما بخش ديگرش مربوط مي‌شود به كالايي شدن موضوع آموزش. هر سالي كه مي‌گذرد ميزان دانشجوهاي روزانه كمتر مي‌شود، كساني كه وارد دانشگاه مي‌شوند ميزاني از استطاعت مالي را دارند و موضوعات صنفي برايشان پررنگ نيست. قشر دانشجويان تغيير كرده است و الان خيلي‌ها فقط دنبال نمره و مدرك هستند و جايگاه فعاليت اجتماعي و صنفي براي خودشان قايل نيستند در حالي كه دانشگاه هميشه منشا فعاليت‌هاي اجتماعي بوده است.» مسافر مي‌گويد كه حتي در ميان دانشجويان علوم انساني هم اين علاقه به مشاركت جمعي رنگ باخته است و همين سبب مي‌شود كه اوضاع نگران‌كننده باشد: «سيستم آموزش عالي دارد به سمتي مي‌رود كه مطالبات دانشجويان را نشنود. ببينيد موضوع خوابگاه دانشگاه چمران چقدر وسيع ديده شد، چون با وجود اينكه شوراي صنفي نداشتند توانستند مطالبه صنفي‌شان را به گوش همه برسانند و بگويند ما در هواي ٥٠ درجه كولر نداريم اما اين مطالبه‌گري بايد مستمر و منسجم باشد و فعاليت در شوراي صنفي مي‌تواند به اين انسجام كمك كند.»
 

دپارتمان آموزشی موسسه مطالعاتی «حامیان فردا» سومین سال فعالیت خود را با برگزاری کنفرانس آموزشی «سمن ها، تحریم و مدیریت چالش ها» آغاز کرد. 
موضوع این کنفرانس آموزشی که در 18 و 19مهرماه در تالار کهربا در دانشگاه شریف برگزار شد، ارتقای کیفیت مدیریت پروژه های فقر زدایی، در شرایط پیچیده ناشی از بحران اقتصادی پیش روی کشور بود. 

صادق زنگنه: یک ربع به ١١ است که از متروی شهرک ‌شریعتی خارج می‌شوم. آدرس را دقیق نمی‌دانم. موبایلم آن‌قدر شارژ ندارد که بخواهم روی نقشه گوگل دنبالش بگردم. از نزدیک‌ترین فردی که آنجاست، آدرس را می‌پرسم. زن میان‌سال افغانستانی که در سایه ایستگاه اتوبوس ایستاده و گویا منتظر است. مدرسه فرهنگ کجاست. مدرسه بچه‌های مهاجر افغانستان؟ «از همین خیابان مهران برو، کنار پارک هویزه». درست متوجه منظورش نمی‌شوم؛ اما انگار از گفت‌وگو با یک مرد غریبه معذب است. به سمت خیابان مهران می‌روم. در راه کنجکاو می‌شوم که بدانم دیگران هم این مدرسه را می‌شناسند، یا نه! از آقای جوانی که از روبه‌رو می‌آید می‌پرسم؛ نمی‌داند! اما در و دیوار مدرسه زود نمایان می‌شود. ساختمانش که تر و تمیز است و خوشبختانه هم‌تراز مدارس بچه‌های ایرانی. وارد می‌شوم. خانم جوانی جلوی در ایستاده. گویا مواظب است بچه‌ها از مدرسه خارج نشوند.

مریم جهان پناه «- الو، الو، به دادم برسید خانوم، آقامون خیلی اذیتم می‌کنه، تو رو خدا بیایید اینو ببرید، دندونمو شکونده از خونه اومدم بیرون، فرار کردم الان تو سوپری هستم می‌ترسم برم خونه. الو، الو، چیکار کنم؟»
خونسرد باش مادر، مگه شوهرت چند سالشه؟
70 سال
خودت چند سالته؟
60 سال
به کلانتری اعلام کردید؟
نه
برو کلانتری خبر بده
تو روخدا شما بیایین
خونتون کجاست؟
یافت‌آباد......
باشه آدرست را بگو یادداشت می‌کنیم، همکاران ما پیگیری می‌کنند.

مریم جهان پناه/ انگشت اشاره‌اش را تکان می‌دهد و با چشمان ریزسرمه کشیده‌اش می‌گوید بیا، جلوتر می‌روم. همان دختری است که از ابتدای ورود من به سالن «سرای احسان»، آن طرف روستای نوچمن بعد از سرای کهریزک، جایی که بیماران روانی مزمن در آنجا نگهداری می‌شوند دور و برم می‌پلکید. غریبه‌ها را راحت از خودی تشخیص می‌دهد، می‌رود و می‌آید تا سر از کارم درآورد که قلم به دست در سالنی می‌چرخم که جشن «ضیافت الهی» در آن برپاست.

بر کسی پوشیده نیست که پای پرورش‌های اخلاقی و آموزش‌های شهروندی در ساختار آموزشی ما به شدت لنگ می‌زند. در ساختار آموزشی ما تمرکز افراطی بر ارزیابی‌های کمی و توجه بیش از اندازه به کامیابی‌های آینده دانش‌آموزان در کنکور و دانشگاه‌ها، سبب شده است که پرورش‌های انسانی و اخلاقی که ریشه‌ای چندین هزار ساله در فرهنگ ایرانی دارد به آسانی زیر پا گذاشته شود. امروزه پیامدهای این بی‌توجهی را در جای جای جامعه و در رویدادهایی مانند فروریزش ساختمان پلاسکو، تصادف‌های جاده‌ای، درگیری‌های خیابانی، شمار زندانیان، پرونده‌های باز در دادگاه‌ها، صفحه حوادث روزنامه‌ها و... می‌بینم و جز افسوس و نگرانی کار دیگری از ما بر نمی‌آید و کمبود چنین آموزش‌هایی در بستر خانواده و نهاد آموزش به شدت احساس می‌شود. به نظر می‌آید که دست‌اندرکاران سیاسی، فرادستان آموزشی، فرهنگیان، خانواده‌ها و کل جامعه هنوز به طور جدی پی به ضرورت آموزش‌هایی از جنس شهروندی نبرده و از این رو درباره چنین آموزه‌هایی بی‌تفاوتی خطرخیزی دارند. در گفت و گوی زیر که بخش نخست آن را می‌خوانید، نرگس ملک‌زاده، شهرام جمالی، علی بهشتی‌نیا، عبدالجلیل کریم‌پور، حمزه علی‌نصیری، مهدی بهلولی و محمدرضا نیک‌نژاد چند معلمی هستند که درباره چنین آموزش‌هایی به گفت‌وگو نشسته و از زاویه‌های گوناگون به آن پرداخته‌اند. امید است که دیدگاه‌های این فرهنگیان در روشن‌کردن موضوع یاری‌رسان باشد و زمینه‌ای شود برای گفت‌وگوی‌های بیشتر در این زمینه.

زهرا کشوری/ همه تلاش خود را می‌کنند تا یک روز جهنمی تاریک را برای کودکان کار به روزی قابل تحمل تبدیل کنند. جمعیت دانشجویی امام علی(ع) را «شارمین میمندی نژاد» مدیرعامل این جمعیت 17 سال پیش راه انداخت چون به گفته خودش نمی‌توانست و نمی‌خواست از کنار کودکانی که در خیابان و حاشیه‌های شهر فراموش شده‌اند، بی‌تفاوت بگذرد! خبرهای او از زیر پوست شهر تلخ و چرکین است. آمارهای مگویی که خیلی‌ها نمی‌خواهند بشنوند! شاید به همین خاطر بود که امسال مراسم شب قدر آنها در برج میلاد با اما و اگر‌هایی رو به رو شد و تا تعطیلی پیش رفت اما خبر که به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی رسید، همه چیز فرق کرد. او به همراه اعضای دانشجویی جمعیت امام علی(ع)، خانه‌هایی به نام خانه‌های علم در محله‌های «فقر، غربت و حاشیه» ایجاد کردند تا کودکان و زنان را از وحشتی که در خانه پدری به آنها منتقل می‌شود نجات بدهند. با او درباره این محله‌ها گفت‌و‌گو کردیم. جمعیت امام علی(ع) این روزها داغدار کودک چند ماهه‌ای است که اوردوز کرده و در میان زباله‌ها رها شده بود! آنها اسم این کودک را «رویا» گذاشتند تا شاید راهی برای تعبیر این وحشت زیر پوستی شهر برای کودکان کار و بد سرپرست بیابند!

شخصا به دلیل تجربه حضور در فعالیت‌های مردم‌نهاد تمایل دارم تشکل‌های زنانه را تاسیس کنم و آموزش بدهم، چراکه معتقدم گسترش جامعه مدنی کمک می‌کند سطح مطالبات و آگاهی مردم بالا برود و افزایش پیدا کند.

مطالعات ميداني نشان مي‌دهد در سال‌هاي گذشته سازمان‌هاي غيردولتي‌ای که در حوزه زنان کار مي‌کنند با يک ضعف عمده در شيوه سازماندهي و نتيجه ارائه خدمات مواجه بوده‌اند. عدم شناسايي و نيازسنجي از گروه‌هاي ذي‌نفع در بسياري از مواقع اين سازمان‌ها را از دستيابي به اهداف اصلي خود بازداشته است. در آتنا اين ضعف اساسي تا حدود زيادي مورد توجه قرار گرفته و اين مرکز توانسته است با شناسايي گروه هدف خود که زنان و خانواده‌هاي آسيب‌پذير هستند تا حدود زيادي در امر شناسايي و نيازسنجي از گروه ذي‌نفع موفق عمل کند. دکتر زهرا افتخارزاده، باني شکل‌گيري اين سازمان غيردولتي است؛ دختر جواني که در رشته داروسازي دانشگاه تهران تحصيل کرده و بعدها به‌دليل علاقه‌اش به حرفه مددکاري اجتماعي تحصيلاتش را در اين رشته ادامه داده است. عنوان عضوي از خانواده چند‌صد نفره آتنا بيشتر برازنده اوست تا عنوان پرطمطراقي چون مديرعامل مؤسسه بهبود کيفيت زندگي زنان آتنا... 

ميترا شهبازي / در سال‌های اخير میزان نزاع، خودکشی، سقط جنین، قتل و... در کشور با رشد مضاعفی روبرو بوده است. شکاف طبقاتي در جامعه ما به حدي رسيده که اکنون حتي افراد تحصيل کرده و دانشگاهي هم سهمي از منابع مالي کشور ندارند. ساده‌زيستي، جديت بر پرداخت ماليات و بهبود وضعيت اقتصادي کشور به عنوان سه اصل براي کاهش فاصله طبقاتي تلقي مي‌شود. پيامدهاي شكاف طبقاتي در کوتاه مدت افسردگي، درميان مدت وقوع جرايم اجتماعي، در بلند مدت فساد اقتصادي و اجتماعي است.

فرزانه متين: جعفر عباس‌نژاد، مردي ميانسال مانند هزاران نفر ديگر در اين ابرشهر تهران، راننده آژانس است. زماني که سوار ماشينش مي‌شوي با برخورد گرم از تو پذيرايي مي‌کند و در مورد مسائلي خاص، نظرهاي قابل‌تأملي مي‌دهد؛ شايد در نگاه اول، اين‌گونه به‌نظر برسد که او هم مانند برخي ديگر از رانندگان درباره مسائل روز، تفسير‌ها و تعبيرهاي رايج را گفته و گاهی به شايعات دامن میزند اما زماني که به‌دقت به صحبت‌هايش گوش کني، متوجه مي‌شوي نظراتش کارشناسانه است؛ مخصوصا اگر در زمينه روان‌شناسي و موفقيت گفت‌وگو کني. عباس‌نژاد، مدرک کارشناسي رياضي، تکنيسين برنامه‌ريزي عصبي- کلامي (N.L.P) و هيپنوتيزم اريکسوني را از يک مؤسسه فرانسوي در ايران دارد؛ البته او در زمينه روان‌شناسي،در جايي تدريس نمي‌کند بلکه با این دوره‌ها امور خود و خانواده‌اش گذرانده تا به در مورد مسائل بحراني که برايشان پيش مي‌آيد توانايي مديريت کردن را داشته باشد.
 او به همه‌چيز با ديده مثبت مي‌نگرد و مثبت‌نگري جزء لاينفک زندگي کاري و شخصي‌اش شده است. عباس‌نژاد علاوه‌بر اينکه راننده است، يک کارآفرين هم محسوب مي‌شود زيرا نزديک به پنج سالي است که با ماشينش، يک کتابفروشي سيار به‌نام «آژا کتاب» راه‌اندازي کرده. روي داشبورد جلو و عقب ماشينش مملو از کتاب‌هاي موفقيت و انگيزشي به‌همراه برچسب‌هايي در داخل ماشين، مانند «ناليدن ممنوع»، «خنديدن آزاد» و «اينجا همه‌چي مثبته»، ديده مي‌شود؛ حرکتي فوق‌العاده که اگر ادامه داشته باشد و به‌وسیله ساير رانندگان فرا‌گير شود، مي‌تواند فرهنگ کتابخواني را در خيابان‌هاي شهر گسترش دهد. عباس‌نژاد هم همين‌نظر را دارد و پذيراي رانندگاني است که بخواهند اين کار را ادامه دهند تا اينکه صرفا فقط يک مسافرکش نباشند بلکه به توزيع آگاهي و دانش در سطح شهر بپردازند.

لایحه سازمان های مردم نهاد، در جلسه 2 اسفندماه در هئيت دولت تصویب شد.

همايش اتحاديه سراسري کانون‌های وکلای دادگستري ايران (اسکودا) هر ٦ ماه يك‌بار به ميزباني يكی از كانون‌ها برگزار می‌شود كه اين‌بار كانون البرز ميزبان همایش کانون‌های وکلا در روزهای ١٩ و ٢٠ آبان‌ماه خواهد بود. پيش‌بيني مي‌شود با توجه به نزديكي اين همايش به زمان بررسي لايحه جامع وكالت در كميسيون قضائي در هفته آينده شاهد نقد و بررسي و اعلام موضع و ديدگاه‌هاي كانون‌هاي وكلا در اين زمينه باشيم.

سمن‌ها و NGO‌ها نقش بسیار زیادی در کاهش آسیب‌های اجتماعی دارند. سمن‌ها در کف خیابان و در بطن جامعه‌اند از گروه‌های آسیب پذیر و محروم جامعه را نمایندگی می‌کنند و در صورت حمایت از آن‌ها؛ آنها می‌توانند در زمینه کاهش آسیب‌های اجتماعی گام‌های مهمی بردارند؛ چراکه این گروه‌های اجتماعی واقعیت‌های تلخ جامعه را به مردم و سیاستمداران نشان می‌دهند. از طرف دیگر قانون جامع حمایت از حقوق کودکان سال‌هاست در مجلس در حال خاک خوردن است؛ قانونی که در آن کودک‌آزاری جرم تلقی شده است. این در حالی‌ست که برخی از نمایندگان معتقدند این مساله مغایر حقوق پدری است. 

سازمان بهداشت جهانی در تعریف کودک‌آزاری آورده است: آسیب یا تهدید سلامت جسم و روان یا سعادت و رفاه و بهزیستی کودک به دست والدین یا افراد دیگر که نسبت به او مسئول هستند، کودک‌آزاری است. به عبارت دیگر هرگونه رفتار یا نارسایی از طرف والدین یا هر کسی که سرپرستی کودک را به عهده دارد که منجر به مرگ کودک، صدمات و آسیب‌های روحی، آزارهای جنسی یا استثمار کودک شود، کودک‌آزاری تلقی می‌شود. اگرچه کودک‌آزاری می‌تواند در محیط خانه یا خارج از آن اتفاق بیفتد اما اکثر مطالعات نشان می‌دهد حدود۷۰ درصد کودک‌آزاری‌ها در محیط خانواده صورت می‌گیرد.

با توجه به اهمیت توسعه جامعه مدنی در حوزه زنان و خانواده برای رفع موانع و مشکلات این عرصه، بر آن شدیم در این زمینه با کارشناسانی که با تشکل‌های مردمی و فعالیت‌های آنها ارتباط بیشتری دارند گفت‌وگوهایی داشته باشیم تا از این رهگذر مخاطبان بتوانند از تجارب و نظرات کارشناسان بهره ببرند.
در همین رابطه  با اکرم گل‌محمدی، سرپرست اداره مشارکت‌های اجتماعی اداره‌کل ورزش و جوانان استان تهران گفت‌وگویی انجام‌شده که در ادامه می‌خوانید.

مرتضی نوروزپور/ دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی

این روزها به‌گفته بسیاری از جامعه‌‌شناسان و کارشناسان وضعیت آسیب‌های اجتماعی به مرحله‌ای کتمان‌ناپذیر رسیده و بحث و بررسی در مورد چرایی افزایش آسیب‌‌ها و ارائه راهکارهای عملیاتی به امری الزامی بدل شده است. حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران کشور که در یکی‌ دو دهه اخیر مسئولیت‌‌های بسیاری در سازمان بهزیستی، سازمان برنامه و بودجه و ستاد مبارزه با مواد مخدر داشته، به‌واسطه سابقه طولانی‌اش در تمرکز بر معضلات اجتماعی و همچنین تسلط توأمانش بر مباحث آکادمیک و تجربی از او کارشناسی ساخته که نمی‌توان نظراتش در مورد وضعیت فعلی آسیب‌‌های اجتماعی و به‌ویژه حاشیه‌نشینی و هشدارهای وی نسبت به آینده کشور را نادیده و ناشنیده گرفت. آبان سال گذشته رئیس انجمن مددکاران کشور گفت: نمی‌شود با رویکردی غیرمتناسب با موضوعی که ماهیتی اجتماعی و فرهنگی دارد، برخورد کرد. امروز هم هستند افرادی که معتقد به برخورد سلبی هستند؛ یک‌عده دیگر می‌‌گویند ما باید مسیری را برویم که دنیا رفته؛ برخی معتقدند که باید تنها راهکارهای اجتماعی و فرهنگی را به کار بست و دسته چهارمی هم هستند که با سه‌دسته قبل مخالفند و معتقدند ما باید با بهره‌‌مندی از ظرفیت قوای قهریه راهکارهای تجربه‌شده در دنیا را به‌تناسب شرایط فرهنگی، دینی و اجتماعی متناسب با تعریف‌‌های خودمان در پیش بگیریم؛ ما معتقدیم برخوردهای سلبی هم در جایی اثربخش است، ولی قطعا به‌عنوان اولین راهکار نباید در بحث آسیب‌های اجتماعی مطرح شوند. به‌گزارش تسنیم، او بیان کرد: ما به هیچ‌وجه جرات لایه‌برداری و روشن‌دیدن آسیب‌های اجتماعی را نداریم و تا زمانی که نتوانیم آسیب‌‌های اجتماعی را به‌درستی ببینیم، نمی‌توانیم برنامه‌‌ریزی درستی کنیم.

فرشيد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اسحاقي/ گروه جامعه روزنامه قانون

رويكرد‌هاي د‌ولت تد‌بير و اميد‌ د‌ر حوزه زنان، عمد‌تا تلاش بر حل مشكلات زمين ماند‌ه زنان و هويت بخشي تازه به حضور اجتماعي زنان د‌ر جامعه بود‌ه است. چنانچه د‌ر د‌و سال گذشته از عمر د‌ولت يازد‌هم، سياستگذاري ها و پيگيري هاي جد‌ي د‌ر حوزه زنان و حتي آسيب هاي وي‍ژه اي كه آنان را تهد‌يد‌ مي كند‌، از سوي د‌ولت د‌نبال شد‌ه و البته د‌ر اين راه، با مقاومت‌ها و البته انتقاد‌ هاي جد‌ي نيز همراه شد‌ه است. طرح و پيگيري موضوعاتي چون افزايش مرخصي زايمان زنان، افزايش فرصت هاي شغلي زنان د‌ر د‌ستگاه‌هاي د‌ولتي، موضوع حضور زنان د‌ر ورزشگاه‌ها، حمايت از زنان‌آسيب‌د‌يد‌ه و سرپرست خانوار و... از موضوعاتي بود‌ه كه به طور جد‌ي د‌ر حوزه زنان از سوي د‌ولت د‌نبال شد‌ه اما منتقد‌ان جد‌ي نيز د‌اشته است. اين مهم سبب شد‌ه تا معاونت امور زنان رياست جمهوري با هجمه هاي سنگين د‌ر مسير كاركرد‌ي خود‌ نيز مواجه شد‌ه و همچون مورد‌ اخير كه از مشكلات زنان وي‍ژه د‌ر جامعه گفته شد‌، اين معاونت با نقد‌ جد‌ي مواجه شود‌. اما بيست و يكمين نمايشگاه مطبوعات تهران و بازد‌يد‌ معاون امور زنان رياست جمهوري فرصتي شد‌ تا گپي كوتاه با « شهيند‌خت‌مولاورد‌ي» د‌رباره انتقاد‌هايي كه به سياست هاي د‌ولت د‌ر حوزه زنان مطرح مي شود‌، د‌اشته باشيم كه د‌ر اد‌امه مي‌خوانيد‌.