مهرشاد ایمانی/ انگار که چشم‌های عدالت‌خواه نمي‌بينند که روزی روی یکی از دیوارهای شهر نوشته می‌شود یک‌عدد قرنیه سالم به‌فروش می‌رسد و روز دیگر آذین خیابان‌ها، نگاره‌های فروش کلیه می‌شود. انگار که انسانیت مرده است که نوزادان این مرزوبوم به‌فروش می‌رسند.گويي حال این روزهای ایران بد است. بد است زیرا فضیلت به خواب رفته است.

ناصر كلانتري
تخلف در صنايع غذايي و آنچه به عنوان اخلال در سلامت عمومي مطرح است بايد از چند زاويه مورد بررسي قرار گيرد. نخستين زاويه، بررسي وضعيت اخلاق اجتماعي در جامعه است كه متاسفانه در اين مورد از وضعيت خوبي برخوردار نيستيم. شاهديم كه بسياري از افراد به تبعات كاري كه انجام مي‌دهند وقوف ندارند و به همين دليل مي‌بينيم صاحب مرغداري كه كشتار مرغ را بر عهده دارد، فردي كه مسوول نگهداري كشتار است و حتي آن مسوول توزيع و حمل كشتار، هيچ كدام از اصول صحيح پيروي نمي‌كنند و متوجه نيستند كه ناديده گرفتن الزامات چه عواقب سوئي براي تك‌تك مصرف‌كنندگان اين محصولات دارد و شايد حتي يكي از اين مصرف‌كنندگان، اعضاي خانواده اين افراد باشند.

بهاره فاطمی، کارشناس ارشد سازمان‌های مردم نهاد از دانشگاه سن‌دیگو  در این روزهای پر از درد که بحران ها امانمان نمی دهند، از هر سوی احساسات بر همه ما در هر نقشی که باشیم غلبه کرده است. هر کس به نوبه خود نگران، غمگین و خشمگین است. همه شاید از رسانه های مختلف شنیده باشیم که احساسات خود را کنترل کنیم و معقولانه تصمیم بگیریم، قضاوت نکنیم و تا پایان بحران به دنبال مقصر نگردیم. اما همچنان انگشت ایراد را به هر سویی برده ایم؛ دولت، سازمان های مردم نهاد و مردم عادی همه به هم ایراد می گیرند و دیگری را به ناکارآمدی و جهل متهم می‌کنند. این امر باعث شده است که هرکس از ظن خود برای کمک رسانی وارد عمل شود. اما سوال اصلی این است که براساس «علم سازمان‌های مردم‌نهاد» در حین حفظ آرامش وظایف هر کس و هر سازمان چیست؟ و مهم تر از آن از نگاه تخصصی، سازمان های مردم نهاد چگونه می توانند در بحران‌ها بازدهی بیشتری داشته باشند؟

دولت

فریبا نباتی: تعداد دقیقی در میان آمار رسمی ندارند اما آمار غیررسمی می گوید در ده سال گذشته 4 برابر شده اند. پدیده ای که یک روز مردانه بود حالا آنقدر در میان زنان شایع شده که آمارش شانه به شانه آمار مردان می زند. هر چند آمار زنان معتاد در طول یک دهه چندین برابر شده است اما نگاه به این پدیده همانند گذشته است. همان نگاه جنسیتی که بر روی همه مسائل سایه انداخته اینجا نیز رخ نشان می دهد. مدت ها وجود زنان معتاد کتمان میشد بعد از آن که تعدادشان افزایش یافت و جایی برای پنهان کاری نماند از نگاه برنامه‌ریزان حوزه اعتیاد پنهان ماندند. معضل اعتیاد تنها به مردان خلاصه و تمامی برنامه ریزی ها در این راستا طرح و اجرا شد تا روز به روز هم بر تعداد زنان معتاد افزوده شود و هم آسیب های ناشی از آن.

هر ساله با فرارسیدن هفته ترویج علم، بسیاری از رسانه‌ها، لزوم ترویج علم در جامعه را یادآوری کرده و بر نقش رسانه‌ها در این زمینه تأکید می‌کنند. البته علم مهم است و بهتر آنکه مردم عادی هم با دستاوردهای جدید دانشمندان در حوزه‌های گوناگون آشنا شوند. اما پرسش مهم این است که آیا کارکرد و ترویج علم در ارضای کنجکاوی شخصی ما خلاصه می‌شود؟ آیا جوامع دیگری که بر ترویج علم بین مردم تأکید می‌کنند، اهداف دیگری را هم مدنظر دارند؟ اصولا در ترویج علم باید به چه موضوعاتی توجه کرد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها با دکتر «رضا منصوری»، استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف، هم‌کلام شدیم که هم در زمینه ترویج علم و هم در زمینه سیاست‌گذاری‌های علمی صاحب‌نظر است. به باور دکتر «منصوری»، شیوه‌های ترویج علم در ایران باید متناسب با ویژگی‌های مردم ما باشد، ازجمله اینکه ما علاوه بر اینکه دستاوردهای جدید علم را بیان می‌کنیم، باید شیوه تفکر علمی را هم گسترش دهیم و بیاموزیم در عصر جدید همه ما و به‌ویژه دولتمردان باید براساس نوعی نگرش علمی که مبتنی بر نتایج پژوهش‌های علمی است، تصمیم بگیریم.

اولین جشنواره پژوهشی سازمانهای مردم نهاد کشور برای یافته های پژوهشی با موضوع محیط زیست، بهداشت و سلامت،آسیب های اجتماعی، میراث فرهنگی و... فراخوان داد .

دبیر اولین جشنواره سازمانهای مردم نهاد کشور روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این همایش به همت موسسه مردم نهاد فکر برتر کارآفرینان و با حمایت ستاد توان افزایی و حمایت از سازمانهای مردم نهاد شهر تهران ، معاونت سازمان های مردم نهاد وزارت کشور ، معاونت علمی و پژوهشی وزارت علوم و دستگاه های مرتبط با سازمان های مردم نهاد برگزار می شود.

هنوز یک ماه از زمانی که پرونده «ستایش» گشوده شد، نمی‌گذرد؛ دختر خردسال افغان که در فاصله چندمتری از خانه‌شان در ورامین، توسط پسر نوجوان همسایه‌شان، مورد تجاوز قرار گرفت و کشته شد و حتی جسدش با اسید آسیب دید. حالا تمام آنچه در این پرونده گذشت، اتفاقی که سبب شد متهم به قتل، مرتکب چنین جرمی شود و شرایطی که در آن قرار داشت، موضوع صحبت روانشناسان، حقوقدانان و جامعه‌شناسانی بود که روز گذشته در همایش بزرگ «مظلومیت ستایش‌ها» دور هم گرد آمدند و تلاش کردند تا ابعاد حقوقی، روانشناختی و جامعه‌شناختی این پرونده و پرونده‌های مشابه را بررسی کنند؛ همایشی که در دانشکده حقوق دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.

بهروز جوانمرد حقوقدان/ نظام حقوقی ایران به‌طورکلی ترکیبی از نظام حقوقی رومی - ژرمنی (نوشته) و آموزه‌های شریعت اسلام است و مسامحه سایر نویسندگان حقوقی در کتاب‌های خود که نظام حقوقی ایران را همواره جزو نظام‌های نوشته قرار داده و می‌دهند نمی‌تواند این واقعیت را تغییر دهد که مبتنی بر اصول چهارم و ١٦٧ قانون اساسی، نظام حقوقی ایران خود را وامدار و پایدار تعالیم شریعت اسلام می‌داند، به طوری‌که به قاضی تکلیف کرده در موارد سکوت، نقص یا اجمال قوانین موضوعه (نوشته)، با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر، حکم قضیه را صادر کند. این مجوز همچنین در ماده ٢٢٠ قانون مجازات اسلامی مصوب ١٣٩٢ درخصوص حدودی که در این قانون نام‌شان نیامده نظیر ارتداد به قاضی داده شده است. از این‌رو سخن لغوی نیست اگر گفته شود نظام حقوقی ایران از نوع مختلط یا تکثرگراست، یعنی ترکیبی از آموزه‌های غیرشرعی و شرعی، در این میان یک کنشیار (کاتالیزور) دیگر نیز در امر حکمرانی در طول سالیان گذشته دخیل بوده است که به آن «ملاحظات» گفته می‌شود. عنصری که در برخی موارد به قدری قوی عمل می‌کند که حتی نظام حقوقی و اداری ایران را دستخوش تحول و تغییر قرار می‌دهد. یکی از نمونه‌های اخیر چالش برگزاری کنسرت موسیقی اعم از سنتی و پاپ به صورت مختلط و غیرمختلط در برخی شهرهای مذهبی است. در این نوشتار به بررسی این چالش‌ها و رهیافت‌های احتمالی پرداخته می‌شود.

نفیسه صباغی | علاوه بر افزایش جمعیت کیفری که  به‌عنوان مشکلی جدی برای سازمان زندان‌ها و دستگاه قضا مطرح است و نشان از رشد جرایم دارد، امروز با مشکلی جدی‌تر به نام کاهش سن ارتکاب به جرم مواجه‌ایم. به عبارت دیگر باید نگران کودکان و نوجوانانی بود که به جای تحصیل یا ایجاد شغل‌ به سمت ارتکاب به جرم گرایش پیدا کرده‌اند و به‌واسطه بزهکاری راهی زندان می‌شوند. در همین راستا وزیر دادگستری طی روزهای گذشته اعلام کرده بود که درحال حاضر موجودی زندانیان ۲۲۸‌هزار نفر است و بیشترین رده سنی زندانیان بین ۲۶ تا ۳۲‌سال است. اما دلیل این موضوع چیست؟ شاید یکی از دلایل این باشد که نوجوانان و جوانان به علت برخی از محرومیت‌ها می‌خواهند ره صدساله را یک‌شبه طی کنند، به همین علت از گزینه جرم برای رسیدن به اهداف و آمال خود بهره می‌گیرند که البته این مشکل بزرگ، برای جامعه و خود جوانان بسیار گران تمام خواهد شد. زیرا وقتی فرد نوجوان یا جوان به دلیل ارتکاب به جرم به مجازات حبس محکوم می‌شود، هم در زندان تحت تعلیمات ویژه سایر زندانیان قرار می‌گیرد و هم  جامعه شاید به سختی این فرد مجرم را بپذیرد که این عوامل سبب می‌شوند فرد دوباره به سمت ارتکاب جرم برود. حال باید دید چه علل و عواملی سبب شده سن بزهکاری در کشور کاهش یابد. در این راستا  «شهروند» گفت‌وگویی با دکتر عباس تدین حقوقدان و استاد دانشگاه انجام داده است که از نظرتان می‌گذرد.
عباس تدین در رابطه با علل کاهش سن بزهکاری در کشور گفت: از منظر جرم‌شناسی، علل و عوامل مختلفی می‌تواند توجیه‌گر جرم باشد. حال درمورد این‌که چرا افراد با سن کم (اطفال و نوجوانان) به سمت ارتکاب به جرم گرایش پیدا می‌کنند، نقش برخی عوامل پررنگ به‌نظر می‌رسد که مهم‌ترین عوامل را می‌توانیم در چند مورد خلاصه کنیم. مورد نخست بحث تحولات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور است که تحت‌تأثیر کشورهای غربی و اروپایی رخ داده و متاسفانه باعث تحمیل و دیکته‌شدن یکسری باورها، ارزش‌ها و هنجارهای مورد پذیرش این جوامع به کشور ما شده است. بنابراین تحت‌تأثیر این هجمه‌های فرهنگی، ارزش‌ها و باورهای جدیدی برای جوانان ما ارزش محسوب شده که آنها برای رسیدن به این ارزش یا هنجار جدید ممکن است به سمت ارتکاب به جرم بروند.

جامعه ای که به بلوغ فکری برسد از سازمان های مردم نهاد حمایت می کند. به واقع در جوامعی که مسئولیت اجتماعی در میان آحاد مردم دیده شود دیگر مردم دولت ها را مسئول حل تمام مشکلات نمی دانند و متعاقباٌ دولت ها نیز از حضور مردم استقبال می کنند.

هادی خانیکی

جشنواره ها و نمایشگاه ها همواره مکان ها و امکان های مناسبی برای جلب توجه عمومی و مشارکت سرآمدان جامعه نسبت به مسایل و مباحث اساسی بوده و هستند. جشنواره مطبوعات هم از این قاعده کلی مستثنا نیست بویژه آن که امسال 'نقد منصفانه، پاسخ مسوولانه' سخن اصلی برای پرداختن به جایگاه و نقش مطبوعات در کشور شده است.

نویسنده: غلامرضا انصاری*

بیش از ۵۰۰ نفر از فعالان مدنی، استادان دانشگاه و کارشناسان مسائل اجتماعی در ایران، در نامه سرگشاده‌ای خواهان جرم‌زدایی از دستفروشی شده‌اند.

نامه فعالان مدنی در اعتراض به مصوبه اخیر شورای شهر تهران درباره یک شرکت وابسته به شهرداری نوشته شده است. شورای شهر تهران اخیرا شرکت "شهربان"، وابسته به شهرداری را موظف کرد که با "سد معبر و شبه متکدیان" برخورد کند.

نویسنده: مینو مرتاضی‌لنگرودی

نمی‌دانم اول بار چه کسی پیشنهاد کرد روز پدر عکس پدرها را جانشین عکس‌های پروفایل‌ها در اینستاگرام و تلگرام کنیم، اما پیشنهادش مقبول واقع شد و این روزها بیشتر عکس‌های مردان میان‌سالی را می‌بینیم که از قاب دایره کوچکی در صفحه موبایل و ابزاری از این قبیل به ما می‌نگرند؛ مردانی از نسل انقلاب که مطمئنا آن روزها برایشان باورکردنی نبود اگر کسی در گوش‌شان می‌گفت روزی خواهد رسید که فرزند یا فرزندان‌شان شادمانه شنوا و پذیرای سخنان و پیشنهادات کسانی خواهند شد که هرگز آنها را ندیده‌اند و نمی‌شناسندشان. مردان میان‌سالی که از قاب دایره‌ای کوچک در صفحه‌ای نه‌چندان بزرگ به ما چشم دوخته‌اند اما امروز چاره‌ای جز باور آن چیزهایی که روزی به خواب هم نمی‌دیدند، ندارند. به عکس‌های مردان میان‌سال نشسته در قاب دایره به‌دقت نگاه می‌کنم تا بلکه شباهتی با پسر یا دختر صاحب پروفایل پیدا کنم و البته چشم، ابرو، دهان و گردی صورت‌های شبیه به‌هم را پیدا می‌کنم و بعد كه در جست‌وجوی شباهت‌های عمیق‌تر و معنایی و هویتی این دو نسل بر می‌آیم، نتیجه تکان‌دهنده است. می‌بینم تضاد‌ها و شکاف نسلی موجود را نمی‌توان به تفاوت‌های نسلی تقلیل داد؛ نسل شورشی و عصیانگر انقلابی که اکنون آرام در قاب دایره کوچک به جای پسر یا دختر جوانش نشسته و از سر تسلیم نه الزاما رضا، مظلومانه ما را می‌نگرد گویی از سر ناچاری پذیرفته است فرزندش با وجود شباهت‌های ظاهری به جای نگاه به آسمان و پرداختن به آرمان‌های دوردست و از‌جان‌گذشتن برای ساخت اتوپیای ذهنی و تلاش برای پذیرش مسئولیت تغییر جهان غیرخودی و بی‌خودی به جهان انقلابی، به اهداف خرد و کوچک و پروژه‌های زودبازده و اصلاحات مقطعی و اندک، راضی و قانع است، روی زمین راه می‌رود و دم را غنیمت می‌شمرد؛ نسلی که ممنوعیت رؤیا‌ها را برنمی‌تابد و به آرای دیگرانی که مثل او نمی‌اندیشند، احترام می‌گذارد و شادمانه با آنها دوست، همکار، همراه و خودمانی می‌شود. به نگاه‌های نگران پدران میان‌سال امروز و مردان انقلابی دیروز نشسته در قاب دایره کوچک صفحه موبایل می‌نگرم و نجوا می‌کنم با وجود نداشتن شباهت‌ها و حتی تضاد‌های رفتاری و شکاف نسلی، باور کنید فرزندان‌تان شما را دوست دارند، به وجود شما مفتخر‌ند، که اگر نبودند، هیچ‌کس نمی‌توانست به زور و اجبار وادارشان کند عکس شما را به جای عکس شخصی با ژست‌های آن‌چنانی و این‌زمانی در قاب دایره کوچک پروفایل موبایلشان بنشاند. 

منبع: شرق

اظهارات خلاف واقع یا دروغ‌های مصلحت‌آمیز کمابیش در مناسبات اجتماعی رواج دارد و معمولا با واکنش‌های شدیدی روبه‌رو نمی‌شود و جای خود را در فرهنگ رفتاری برخی از افراد باز کرده‌ است، زیرا در قانون ما دروغگویی وقتی با اوصاف خاصی توأم شود، جنبه مجرمانه پیدا می‌کند، مثل اشاعه اکاذیب، افترا، کلاهبرداری و شهادت دروغ. البته مواردی هم وجود دارد که در سامانه‌های دیگر جرم محسوب می‌شود و در نظام قضائی ما قابل‌مجازات نیست، مثل اظهارات خلاف واقع برای فرار از مالیات که در فرانسه و آمریکا جرم سنگینی است، ولی در نظام ما این اقدام جرم محسوب نمی‌شود.