صحبت از آسيبهاي اجتماعي كه ميشود، برخي معتقدند كه اگر دولت تنها وظيفه نظارت را برعهده داشته باشد، ميتواند اين آسيبها را به سمت و سوي بهتري هدايت كند. حمايت از زنان آسيبديده يا كودكان كار، تفاوتي ندارد. زماني كه بخش غيردولتي به عنوان متولي اصلي وارد كار ميشود، نتيجه سريعتر به دست ميآيد. به همين خاطر است كه بايد انجمنها و نهادهاي غيردولتي حامي زنان نخستين پناه اين زنان آسيبديده باشند. آنطور كه معاون امور اجتماعي بهزيستي استان تهران نيز اعلام كرده است، حمايت از زنان آسيب ديده و ويژه حالا به سمتي رفته است كه پاي مراكز غيردولتي و غيراقامتي نيز به اين حوزه باز شده است. طرحي كه احمد خاكي از آن ياد كرده است، براي حمايت و پشتيباني از اين زنان است.
به گفته وي، مراكز حمايت و بازپروري دختران و زنان در معرض آسيب اجتماعي حاد يا آسيب ديده اجتماعي (ويژه) به مراكزي اطلاق ميشود كه طبق وظايف قانوني محوله، دختران و زنان در معرض آسيب اجتماعي حاد و زنان ويژه را نگهداري يا به صورت غير شبانه روزي تحت پوشش داشته و با ارائه خدمات تخصصي نظير مددكاري اجتماعي، روانشناسي، بهداشتي، زمينههاي توانمندسازي و بازگشت آنان به زندگي سالم را از طريق پيوند مجدد با خانواده، آموزش، ايجاد اشتغال، كسب درآمد مشروع، ازدواج و تشكيل خانواده فراهم آورده و در تامين حداقل نيازهاي اقتصادي و رفع مسائل و مشكلات ياري كند.
وي در خصوص زنان پذيرفته شده در اين مراكز عنوان كرد: « دختران و زنان در معرض آسيب اجتماعي حاد به زناني اطلاق ميشود كه به دلايلي همچون متشنج بودن خانواده، اغفال و... از كانون خانواده دور شده يا با اختلاف سوءتفاهم از خانواده اخراج شدهاند به اين ترتيب فاقد سرپرست موثر بوده و آمادگي، درايت يا توان كافي اقتصادي براي زندگي مستقل را نداشته و احتمال آسيبپذيري و برقراري روابط خارج از عرف در آنها وجود دارد.»
معاون امور اجتماعي بهزيستي استان تهران در خصوص دختران و زنان آسيب ديده اجتماعي (ويژه) نيز گفت: «به زناني كه از طريق ايجاد روابط نامتعارف، كسب درآمد و گذران معيشت كرده يا به ارزشهاي اخلاقي اجتماعي پايبند نبوده و با وجود مبادرت به روابطي از اين عمل انگيزه كسب درآمد را ندارند گفته ميشود كه اينگونه افراد پس از تحمل مجازات قانوني به دليل فقدان مكان زندگي و عدم پذيرش اجتماعي توسط مراجع قضايي به مراكز بازپروري معرفي ميشوند يا به صورت خود معرف براي بهرهگيري از خدمات حمايتي و بازپروري مراجعه ميكنند.»
خاكي در ادامه به توانمندسازي اين افراد در مراكز غيراقامتي و غير دولتي اشاره كرد و گفت: «در اين مراكز مجموعه اقدامات خدماتي با هدف تحقق زندگي عادي يا حداقل وابستگي اين افراد مورد حمايت ارائه شده كه در نهايت منجر به ارتقاي تواناييها، مهارتهاي آموزشي، اجتماعي و حرفه آموزي به آنها ميشود.»
وي در خصوص اهداف حمايتهاي بهزيستي از اين زنان نيز گفت: «ايجاد امكانات و تسهيلات لازم براي بازپروري و بازتواني رواني اجتماعي زنان و دختران در معرض آسيب يا آسيب ديده، سهولت دسترسي به خانوادههاي آنها جهت دريافت اطلاعات بيشتر و بررسيهاي مقدماتي براي ترخيص به شيوه بازگشت به خانواده، ازدواج، اشتغال و...، جلوگيري از گسترش مجدد آسيبهاي اجتماعي و بدآموزي آنان در يك مكان و همچنين سهولت پيگيري فعاليتهاي پس از ترخيص از جمله اهداف بهزيستي در حمايت از اين زنان است.»
معاون امور اجتماعي بهزيستي استان تهران در خصوص تعداد اين مراكز در استان تهران گفت: «در حال حاضر دو مركز بازپروري «آصف» ويژه افراد زير 18 سال و همچنين مركز بازپروري «ارشاد» ويژه افراد بالاي 18 سال فعاليت كرده و شهرستان مجري اين طرح نيز شميرانات است.»
افزايش پذيرش در مراكز بازپروري
خاكي در خصوص نحوه پذيرش نيز اظهار كرد: «پذيرش به صورت خود معرف يا از طريق معرفي از سوي قوه قضاييه و نيروي انتظامي صورت ميگيرد و خدمات مددكاري اجتماعي، روانشناسي، بهداشتي درماني، تربيتي، آموزشي، فرهنگي، مذهبي، حقوقي و... نيز به آنها ارائه ميشود.» وي در خصوص تعداد پذيرش شده در سال 94 نيز اظهار كرد: «در سال 94، 36 نفر به اين مراكز بازپروري پذيرش شدهاند كه اين مراكز در سه ماهه دوم و سوم سال 94 پذيرش بيشتري داشتهاند. معاون امور اجتماعي بهزيستي استان تهران تصريح كرد: بيشترين فراواني سن پذيرش شوندگان در محدوده سني 15 تا 17 و كمترين آن سن 30 تا 35 بوده است.» خاكي بيشترين علت ارجاع را بيسرپرستي و بدسرپرستي دانست و در خصوص تحصيلات اين افراد اظهار كرد: «بيشتر پذيرششدگان داراي تحصيلات مقطع دبستان و راهنمايي بوده و معدودي نيز داراي تحصيلات دانشگاهي بودند. وي در خصوص وضعيت تاهل آنها نيز گفت: تعداد خدمت گيرندگان مجرد بيش از متاهلين است و وضعيت اشتغال تمامي پذيرششدگان سال 94 بيكاري بوده است.» معاون امور اجتماعي بهزيستي استان تهران در خصوص آمار سال 95 نيز گفت: «در سال گذشته 23 نفر در اين مراكز پذيرش شدهاند كه اين تعداد در مقايسه با بازه زماني مشابه در سال گذشته 13 نفر كاهش داشت اين در حالي است كه مراكز بازپروري در شش ماهه دوم سال 95 پذيرش بيشتري داشتهاند. خاكي همچنين بيشترين فراواني سن پذيرش شدندگان را در محدوده سني 15 تا 17 سال اعلام كرد و گفت: بيشترين علت ارجاع در سال 95 بدسرپرستي و در رتبه بعدي عدم پذيرش خانواده بوده است.» وي در خصوص تحصيلات اين افراد نيز اظهار كرد: «بالاترين ميانگين تحصيلات بيشتر اين زنان در مقطع راهنمايي و تعداد كمي دانشگاهي است، اين در حالي است كه همچون سالهاي گذشته تعداد خدمت گيرندگان مجرد بيش از متاهلين بوده و تمامي آنها نيز بيكار بودهاند.»
منبع: تعادل