چهاردهمین نشست هم اندیشی نهادهای مدنی توسط حامیان جامعه مدنی روز چهارشنبه 13 دی 1396 با دستور جلسه «گزارش پیگیری پیشنهادات جلسه قبل» و «گزارش کارگاه سازوكارهاي تقويت نقش سمن ها در تدوين و اجراي برنامه ها و سياست هاي مربوط به كاهش فقر در ايران» برگزار شد.
در ابتدا به روال معمول این جلسات، 15 دقیقه به نطق پیش از دستور (بحث آزاد و موضوعات مختلف اجتماعی) اختصاص داده شد.
افشاری با اشاره به برگزاری انتخابات شورایاری ها در اسفند سال 97 گفت به این فکر کنیم که چطور می توان نهادهای مدنی را در محله ها فعال کرد؟ شهرداری ترجیح میدهد کارهای کوچک و محله ای را به شورایارها بسپارد. چگونه میتوانیم افراد مناسب را انتخاب کنیم؟ چگونه میتوانیم مشارکت کنیم؟
فرهنگ خواه گفت که شورایاری ها مثل مویرگ های بدن ما برای نهادها هستند و من توصیه می کنم آنها را به روستاها ببریم چون در آن مناطق نیاز به فعالیت های زیادی داریم و حتما باید در کارهایمان به اهمیت بالای شورایاریها توجه کنیم و تلاش کنیم فضایی را فراهم کنیم تا کسانی که علاقمند به فعالیت در این حوزه هستند بتوانند به شورایاری ها وارد شوند.
دهقان با استقبال از طرح این پیشنهاد گفت، این موضوع می تواند به عنوان یکی از دستور جلسات آتی به بحث و گفت و گوی جمعی گذاشته شود.
در ادامه، حاضرین اتفاقات چند وقت اخیر را مورد توجه قرار داده و با تاکید بر اینکه فعالان مدنی در خلاء زندگی نمیکنند و امروزه نهادهای مدنی مرجع مردم هستند، تصمیم گرفتند تا در پایان جلسه، راجع به اینکه در این رابطه چه کاری توسط نهادهای مدنی انجام شود تصمیم گیری کنند.
ایرانمنش مدیریت بحران را به دو بخش قبل و بعد از بحران تقسیم کرد و گفت: چرا ما روی مدیریت قبل از بحران کار نمیکنیم؟ یعنی چه کنیم که یک الگویی از مطالبه گری ارائه کنیم که فعال و خشونت پرهیز باشد؟ اکثر مطالبه گری های ما غیرفعال است، یعنی مطالبه ای را مطرح می کنیم ولی سماجت و پیگیری نداریم.
درویش گفت باور من این است که انتظاری که از فعالیت های مدنی و به خصوص «حجم» میرود این است که فراتر از معلولها، بیاید و علت ها را ببیند و بررسی کند؛ چون در واقع عدم توجه به آنها، منجر به این وقایع و ماجراها شده است. یکی از بحران هایی که در دو دهه اخیر باعث شد تا معادلات بین المللی در خاورمیانه و شمال آفریقا بهم بخورد، عدم توجه به ملاحظات محیط زیستی در چیدمان توسعه بوده و این عدم توجه باعث اتفاقاتی شد که الان به آن جنگ آب و مهاجرت های محیط زیستی میگویند.
صیادی گفت از فضای جلسات ایده ای به ذهنم رسیده که فعلاً خیلی خام هست. اما از آنجا که مشخص است یک خطری جامعه ما را تهدید میکند، به نظر می رسد لازم باشد برای از بین بردن این تهدید، با همفکری بیشتر، یک NGO یا کمپین ضدفساد تاسیس شود.
صادقی گفت ما باید در رابطه با خشونت ساختاری فکر کنیم. ما نیازمند این هستیم که به موضوع امنیت فراگیر ورود کرده و کمک کنیم افراد وارد فازهای خشونت نشوند.
در پایان نطق ها و بحث های پیش از دستور، دستور جلسه اول مطرح شد که طی آن، دهقان با تاکید بر اینکه یکی از پیشنهادات جلسه قبل تقویت حجم به عنوان خانه تشکل ها بود که با پیشنهادات مطرح شده قرار شد علاوه بر تقویت محتوا که در جریان برنامه هاست، تقویت به لحاظ ساختاری نیز در برنامه قرار گیرد. همچنین در دستور اول، گزارش پیگیری پیشنهادات جلسه گذشته توسط حجم به حاضرین ارائه شد.
پیشنهاد اول: امضا و حمایت از بیانیه انجمن حامی در ارتباط با توجه و بازسازی مدارس فرسوده که توسط خانم اسماعیلی ارائه شده بود و در نهایت آمادگی برای امضای بیانیه و تلاش برای گرفتن امضاهای بیشتر به انجمن حامی اعلام شده و در حال حاضر منتظر پاسخ انجمن حامی هستیم.
پیشنهاد دوم: جامعه مدنی بیانیه مشترکی تنظیم کرده و در آن برنامه پیشنهادی در فازهای مختلف امداد (بحث اجتماعی، اشتغال، اصلاح زیرساخت ها، بازسازی و ....) به دولت ارائه شده و کمک کنیم تا زندگی به مناطق زلزله زده کرمانشاه بازگردد. این پیشنهاد از طرف خانم مظفریان ارائه شده بود که حجم پیش نویسی در این رابطه تهیه کرده که باید به تایید جمع هم اندیشی رسیده و سپس پیگیری های بعدی صورت پذیرد.
پیشنهاد سوم: با توجه به اهمیت موضوع زلزله و بلایای طبیعی پیشنهاد شده بود یکی از جلسات هم اندیشی فقط به موضوع مدیریت بحران اختصاص داده شود. این پیشنهاد توسط آقای طبیب زاده ارائه شده بود و بعد از بررسی نهایی مقرر شد که همایشی تحت عنوان «بلایای طبیعی و مسئولیت های جامعه مدنی» برگزار شود. در ادامه به پیشنهاد حاضرین مقرر شد عنوانی برای همایش انتخاب شود تا بتواند مسائل بیشتری را پوشش دهد و عنوان «شرایط بحرانی و مسئولیت های جامعه مدنی» توسط جمع هم اندیشی برگزیده شد.
دهقان در این باره، با اشاره به زمان محدود جلسات هم اندیشی که هر ماه 2 ساعت است، تاکید کرد که برای عملیاتی شدن این ایده ها و برنامه ها و همایش ها و غیره، اعضا با حضور در دبیرخانه حجم که همه روزه از ساعت 8 الی 16 دایر است، این مباحث را دنبال کنند.
در ادامه، بحث ایجاد سامانه یکپارچه اطلاع رسانی برای بدست آوردن آمار و ارقام و اطلاعات منسجم و واقعی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. در خصوص این پیشنهاد که توسط آقای ایرانمنش مطرح شده بود، جلسه ای در دبیرخانه برگزار شده بود که مرتاضی گزارش آن را به استماع حاضرین رساند. سپس، ایرانمنش گفت این سامانه در کشورهای پیشرفته که دچار بحران هستند وجود دارد. ما باید بحران را پیش بینی کنیم و برای مقابله با آن آمادگی داشته باشیم. لازمه این کار، ایجاد سیستم یکپارچه اطلاع رسانی است تا از بروز شایعات جلوگیری کرده و اطلاعات دقیقی داشته باشیم. این سامانه فقط مختص سازمان های غیردولتی خواهد بود. در این سامانه مشخص می شود در کجا چه مشکلی وجود دارد و کسانی که توان تامین نیازها و برطرف کردن مشکلات را دارند به آن مراجعه خواهند کرد. این سامانه می تواند حکم یک سیستم مجازی برای سامان دادن به همگرایی و هم افزایی نهادهای مدنی را داشته باشد.
افشاری گفت موضوعات تخصصی باید در کارگروه های تخصصی انجام شوند.
دهقان گفت خیلی از ایده هایی که در این جلسات مطرح میشوند شاید تخصصی باشند، ولی چنانچه در قالب فصل مشترک نهادهای مدنی و دغدغه های مشترک شان باشد، می تواند جزو رسالت ما باشد که حداقل این پیشنهادها را در قالب کارگره های تخصصی و با استفاده از سایر پشتوانه های موجود در دبیرخانه حجم به صورت عمیقتر پیگیری کنیم.
عزت پور تاکید کرد که حجم باید این مساله را مشخص کند که بهتر است در قالب یک اندیشکده کار کند یا کار اجرایی هم انجام دهد؟
دستور جلسه دوم به دلیل عدم حضور مسئول مرتبط با آن (خانم معظم) به تعویق افتاد، لیکن در پایان جلسه، با توجه به مباحث مطروحه در نطق های پیش از دستور و بر اساس رای اکثریت، مقرر شد که نهادهای مدنی بیانیه ای را از موضع مدنیت در ارتباط با اتفاقات اخیر صادر کنند.
