نرگس جودکی | روزنامهنگار
٢٤ساله بود، از خدمت سربازی که برگشت با کودکی ٩ساله از اهالی روستا نامزد شد. ٦سال بعد به خانه بخت رفتند. جوان سیاهسوختهای است لاغر که همه حواسش را داده به پیچ جاده که در هر خمش انبوه درختان سبز و باغهای پربار نمایان است. آرام میراند. حالا ٣١ ساله است و پدر ٢ فرزند ٥ و یکساله. عروس ١٥ساله زود مادر شد و مرد جوان به یاد میآورد که چقدر از شکمدرد به خود میپیچید. «دلدردش عصبی بود بیشتر. دکتر گفت رگهاش ملتهب میشن و بچه تو شکمش اذیتش میکنه.»
راننده میگوید همه دختران روستا که در کودکی عروس میشوند، این دردها را تجربه میکنند. در پسکسفلی کمتر دختری کلاس پنجم ابتدایی را تمام میکند و پا به مقطع راهنمایی و دبیرستان میگذارد. دهیار میگوید: «دختری که تا پنجم ابتدایی درس خوانده، انگار لیسانس گرفته.»
در آخرین پیچ جاده باغداران در کامیونها آلبالو و گیلاسهای گوشوارهای بار میزنند. کمی جلوتر میدان روستای پسکسفلی از توابع شهرستان خوی در استان آذربایجانغربی پیدا میشود. مسیر ١١ روستا از اینجا میگذرد. پسک مرکز دهستان است با ٢هزار و ٣٥٠ نفر (٧٥٠ خانوار) جمعیت. به گفته مرادلو، دهیار «روستا دارای مدرسه ابتدایی و راهنمایی است. مدرسه راهنمایی مختص پسران است، دختران به دلیل نبود مدرسه راهنمایی دخترانه در سن پایین به ازدواج ناخواسته تن میدهند و مدرسه را ترک میکنند. این باعث میشود خانوادهها درگیری و طلاق داشته باشند و به تبع آن فرزندانشان آواره شوند و اختلاف خانوادگی و تنش اجتماعی بیشتر شود.»
آمار رسمی وزارت آموزش و پرورش در سال ١٣٩٥ نشان میدهد که از ٢١٦دانشآموز پسکسفلی، ٩٦ دختر و ١٢٠پسر در مدرسه ابتدایی درس خواندهاند. در مدرسه راهنمایی هم فقط ٤٥دانشآموز پسر درس خواندند. دانشآموز دختر راهنمایی و متوسطه هم ندارد.