اظهارات خلاف واقع یا دروغ‌های مصلحت‌آمیز کمابیش در مناسبات اجتماعی رواج دارد و معمولا با واکنش‌های شدیدی روبه‌رو نمی‌شود و جای خود را در فرهنگ رفتاری برخی از افراد باز کرده‌ است، زیرا در قانون ما دروغگویی وقتی با اوصاف خاصی توأم شود، جنبه مجرمانه پیدا می‌کند، مثل اشاعه اکاذیب، افترا، کلاهبرداری و شهادت دروغ. البته مواردی هم وجود دارد که در سامانه‌های دیگر جرم محسوب می‌شود و در نظام قضائی ما قابل‌مجازات نیست، مثل اظهارات خلاف واقع برای فرار از مالیات که در فرانسه و آمریکا جرم سنگینی است، ولی در نظام ما این اقدام جرم محسوب نمی‌شود.

مریم طالشی/ «17 ساله بودم که دیپلم گرفتم. فردای آخرین امتحانم، عروسی‌ام بود. توی سرم رؤیاهای زیادی داشتم. فکر می‌کردم ازدواج مانع رسیدن به رؤیاهایم می‌شود ولی تسلیم این فکر نشدم. بلافاصله وارد دانشگاه شدم. حقوق قضایی دانشگاه تهران. پسر اولم یک سال بعد از عروسی دنیا آمد. حقوق را رها کردم و زبان انگلیسی خواندم، در دانشسرای عالی. آن موقع فقط سه تا خانم بودیم که آنجا درس می‌خواندیم. من و دختر آیت الله طالقانی و دختر مهندس بازرگان. معلمی را دوست داشتم. شغلم شد معلمی. وقتی نزدیک بازنشستگی‌ام شد، فکر کردم نمی‌توانم در خانه بنشینم و افسرده شوم. به فکر راه انداختن دامداری افتادم. شغل آبا و اجدادی‌مان بود. ما اصالتاً طالقانی هستیم. همسرم حمایتم کرد. خانه‌مان را که تنها دارایی‌مان بود فروختیم و کار را شروع کردم. موانع زیادی پیش رویم بود. می‌گفتند این کار، مردانه است. گفتم مگر قرار است گاوها را بلند کنم و روی کولم بگذارم؟! دامداری صنعتی تأسیس کردم و علاوه بر تولید شیر و گوشت، به‌وسیله لقاح مصنوعی، کار اصلاح‌ نژاد هم انجام می‌دادم. همین شد که 4 سال در مسابقه انتخاب بهترین گاو هولشتاین، مدال طلا گرفتم. سریال همسران را یادتان هست؟! گاوی که مال دایی کمال بود و در مسابقه برنده شد، گاو من بود. حالا هم مشکلاتی هست اما نمی‌خواهم کسانی را که می‌خواهند وارد عرصه کارآفرینی شوند، ناامید کنم. من در کنار کارم، چیزی برای زندگی‌ام کم نگذاشتم و به رؤیاهایم هم رسیدم.»

پویان خوشحال: «به اندازه کافی بیان شده است و دردی را نیز دوا نمی کند.» این شاید طولانی ترین هشتکی است که در سال های پس از روی کار آمدن شبکه‌های اجتماعی،ایجاد شده است. روز گذشته علی اکبر محزون، مدیرکل اطلاعات و آمار جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور درباره ارائه نکردن آمار طلاق کشور گفت: «آمار طلاق به اندازه کافی بیان شده است و ارائه آمار صرف دردی را دوا نمی‌کند.» موضوعی عجیب که با واکنش مردم و کارشناسان روبه رو شد.
پاک کردن صورت مساله، کاری است که بسیار راحت‌تر از درگیر شدن با پیچ و خم های راه حل است. کاری که در کشورهای جهان سوم و توسعه نیافته بیشتر دیده می‌شود. عدم ارائه آمار در ارتباط با مشکلات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به معنای پاک کردن صورت مساله است چرا که هیچ کشوری ضعف در سیستم خود را نمی پذیرد.

سیامک صدیقی: پسر کوچکی که جلوی بستنی فروشی میدان فاطمی ایستاده و «تی» ماشین‌شوی را پشتش پنهان کرده، یک «اسکوپ» بستنی سفارش می‌دهد؛ هشت سالش است و روزی ۱۶ ساعت کار می‌کند.

دانستن اسمش چه اهمیتی دارد؛ سعید، علی، سیاووش، یا... مهم این است که یک روز در میان مدرسه می‌رود و نمی‌رود. از شوش می‌آید و تا ۱۰ شب چشم به چراغ راهنمایی می‌دوزد که قرمز شود و کاسبی کند.

می‌گوید: ساعت ۱۰ شب با ۱۰، ۱۱ بچه دیگر سوار ماشین می‌شویم و می‌رویم شوش. و باز فردا و فردا و... .

او یکی از حدود ۱۵هزار کودک کاری است که در سطح پایتخت از سر چهارراه‌ها گرفته تا کوره های آجرپزی به بیگاری و گدایی مشغولند و «نان» شکمشان را سیر می‌کند.

تحقیقات مددکاران اجتماعی نشان می دهد بیش از نیمی از این کودکان افغان‌اند و در این بین برخی از کودکان براساس نوع جنس و سن و تجربه بین یک تا ۴ میلیون تومان فروخته یا روزانه به بهایی در حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان اجاره داده می شوند. کودکانی که باید در یک روز بیش از مبلغ اجاره بها، درآمد کسب کنند، والا با انواع تنبیه روبه‌رو می‌شوند.

 این روزها سر هر چهارراه، بدون استثنا کودکانی را می‌توان مشاهده کرد که به شیوه‌های یکسان و ابزار مشترک، تکدی‌گری می‌کنند، و البته نکته قابل توجه درباره آن‌ها شیوه یکسان در تکدی گری است که از ساماندهی شدن و باند بودن آن‌ها حکایت دارد.

مریم جهان پناه «- الو، الو، به دادم برسید خانوم، آقامون خیلی اذیتم می‌کنه، تو رو خدا بیایید اینو ببرید، دندونمو شکونده از خونه اومدم بیرون، فرار کردم الان تو سوپری هستم می‌ترسم برم خونه. الو، الو، چیکار کنم؟»
خونسرد باش مادر، مگه شوهرت چند سالشه؟
70 سال
خودت چند سالته؟
60 سال
به کلانتری اعلام کردید؟
نه
برو کلانتری خبر بده
تو روخدا شما بیایین
خونتون کجاست؟
یافت‌آباد......
باشه آدرست را بگو یادداشت می‌کنیم، همکاران ما پیگیری می‌کنند.

پویان خوشحال: سازمان های مردم نهاد یا به اختصار سمن ها گروهی متشکل از مردم است که در فعالیت های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سایر زمینه ها اقداماتی را در جهت پیشبرد و تعالی انسانی انجام می دهند. در ایران بالغ بر 1300 سمن در حوزه جوانان فعالیت می کنند اما به عقیده کارشناسان این سمن ها هم از بعد کیفیت و هم در بعد کمیت پیشرفت چندانی نداشته اند. با گذشت سه سال از عمر دولت حسن روحانی در گفت و گو با رضا حجتی، مدیر کل مشارکت های اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان وضعیت NGO های جوانان در کشور را بررسی کرده و از مشکلات و سنگ اندازی های موجود در راه سمن ها باخبر شدیم. مواردی که موانع امنیتی باعث عدم ثمربخشی آن شده و یا به دلیل نگاه یک بعدی دولت ها زیر سیطره آن ها قرار گرفته اند.

آشنایی‌اش با کودکان مبتلا به سرطان برمی‌گردد به‌سال ٨١؛ روزی که به موسسه خیریه محک رفت تا کودکان درگیر با بیماری سختی را از نزدیک ببیند و به خودشان و خانواده‌های‌شان مشاوره دهد. پوران مداحی، با ٢٥‌سال کار در بیمارستان‌های مفید و امام حسین(ع) به محک رفت تا در چالش درمان کودکان مبتلا به سرطان شرکت کند. او روانشناس داوطلب محک است، کسی که پس از ١٤‌سال برگزاری جلسه‌های مشاوره برای کودکان و والدین‌شان، خود مبتلا به سرطان شد. حالا دیگر پدر و مادرهای نگران از وضع کودکان‌شان، بیش از گذشته حرف‌هایش را باور دارند، او درمانش را تمام کرده و می‌خواهد به بیماران در بخش پیوند مغز و استخوان مشاوره دهد. بیمارستان محک، حالا چهار اتاق بازی دارد، اتاق‌هایی که با حضور روانشناسان و کودکان پر شده است. پوران مداحی در گفت‌وگو با «شهروند» از چهارده ‌سال فعالیتش در موسسه محک و دغدغه کودکان مبتلا به سرطان می‌گوید.

فریبا نباتی/ کافی ست خبری از کشته شدن یک محیط بان در غرب، آتش گرفتن جنگلی در شمال، جولان توفان شن در شرق و خشک شدن تالابی در جنوب کشور منتشر شود تا صفحه های دنیای مجازی پر شود از ابراز تاسف، اظهار نظر و درج هشتک، اما راه حرف تا عمل درباره محیط زیست وقتی به دنیای حقیقی می رسد فاصله زمین تا آسمان را می پیماید. آنگونه که مسوولان و فعالان محیط زیست می گویند وضعیت مشارکت مردمی در بحث حفاظت از محیط زیست تقریبا هیچ است.

نفیسه صباغی | علاوه بر افزایش جمعیت کیفری که  به‌عنوان مشکلی جدی برای سازمان زندان‌ها و دستگاه قضا مطرح است و نشان از رشد جرایم دارد، امروز با مشکلی جدی‌تر به نام کاهش سن ارتکاب به جرم مواجه‌ایم. به عبارت دیگر باید نگران کودکان و نوجوانانی بود که به جای تحصیل یا ایجاد شغل‌ به سمت ارتکاب به جرم گرایش پیدا کرده‌اند و به‌واسطه بزهکاری راهی زندان می‌شوند. در همین راستا وزیر دادگستری طی روزهای گذشته اعلام کرده بود که درحال حاضر موجودی زندانیان ۲۲۸‌هزار نفر است و بیشترین رده سنی زندانیان بین ۲۶ تا ۳۲‌سال است. اما دلیل این موضوع چیست؟ شاید یکی از دلایل این باشد که نوجوانان و جوانان به علت برخی از محرومیت‌ها می‌خواهند ره صدساله را یک‌شبه طی کنند، به همین علت از گزینه جرم برای رسیدن به اهداف و آمال خود بهره می‌گیرند که البته این مشکل بزرگ، برای جامعه و خود جوانان بسیار گران تمام خواهد شد. زیرا وقتی فرد نوجوان یا جوان به دلیل ارتکاب به جرم به مجازات حبس محکوم می‌شود، هم در زندان تحت تعلیمات ویژه سایر زندانیان قرار می‌گیرد و هم  جامعه شاید به سختی این فرد مجرم را بپذیرد که این عوامل سبب می‌شوند فرد دوباره به سمت ارتکاب جرم برود. حال باید دید چه علل و عواملی سبب شده سن بزهکاری در کشور کاهش یابد. در این راستا  «شهروند» گفت‌وگویی با دکتر عباس تدین حقوقدان و استاد دانشگاه انجام داده است که از نظرتان می‌گذرد.
عباس تدین در رابطه با علل کاهش سن بزهکاری در کشور گفت: از منظر جرم‌شناسی، علل و عوامل مختلفی می‌تواند توجیه‌گر جرم باشد. حال درمورد این‌که چرا افراد با سن کم (اطفال و نوجوانان) به سمت ارتکاب به جرم گرایش پیدا می‌کنند، نقش برخی عوامل پررنگ به‌نظر می‌رسد که مهم‌ترین عوامل را می‌توانیم در چند مورد خلاصه کنیم. مورد نخست بحث تحولات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور است که تحت‌تأثیر کشورهای غربی و اروپایی رخ داده و متاسفانه باعث تحمیل و دیکته‌شدن یکسری باورها، ارزش‌ها و هنجارهای مورد پذیرش این جوامع به کشور ما شده است. بنابراین تحت‌تأثیر این هجمه‌های فرهنگی، ارزش‌ها و باورهای جدیدی برای جوانان ما ارزش محسوب شده که آنها برای رسیدن به این ارزش یا هنجار جدید ممکن است به سمت ارتکاب به جرم بروند.

مدیرکل پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی گفت: «عدم برخورداری و محرومیت همزمان در چند حوزه به تدوام چرخه نابرابری دامن می‌زند.» هر چند کارشناسان بر این باورند که نمی‌توان از فقر به عنوان عامل اصلی بروز آسیب‌های اجتماعی نام برد، اما تقریبا همه متفق القولند که محرومیت‌ها اعم از محرومیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... می‌تواند در گسترش آسیب‌های اجتماعی تاثیر داشته باشد. فاصله طبقاتی عاملی است که می تواند به صورت ذهنی نوعی نارضایتی و تمایل به گریز از مرکز ایجاد کند.

شهرزاد هاشمی/ در معرفی خودش می گوید یکی از میلیاردها زن روی کره زمین است؛ یکی از میلیاردها آسیایی و یکی از میلیون ایرانی... او معتقد است که ژن و شرایط  زمان و مکان، تربیت، باورها و ارزش ها، خوانده ها، دیده ها و شنیده هایش و تجربه زیسته اش، از او چنین آدمی ساخته است. و ادامه می دهد: در سال 1372 به ایران بازگشته ام، شاغلم اما در جستجوی چیزی هستم و در این قالب نمی گنجم. مجله گرودن در چند سطر بسیار کوتاه در بین اخبار از انجمن حمایت از حقوق کودکان نوشته؛ همین می شود ریسمان. به عضویت این انجمن در می آیم. شماره عضویتم زیر عدد ده است و کار اجتماعی شروع می شود و وارد عرصه ای می شوم که تا عمر دارم علیرغم تجربیات بسیار ناخوشایندی که داشته ام، از آن دست نخواهم کشید.

آنچه در پی می آید، مصاحبه ما با خانم مینا ربیعی یکی از فعالان مدنی در حوزه کودک است.