نویسنده: مهری شریفی
همه ما کمابیش با مفاهیم کارآفرینی و ارزش های آن در جامعه آشنا هستیم. ارزش هایی از قبیل اشتغال زایی، تولید ثروت، خلق ارزش افزوده، خودکفایی ملی و… از مزایای یک کارآفرینی می باشد.
امروزه با رشد تکنولوژی، همه‌گیر شدن استفاده از فناوری‌های روز، بالا رفتن ارتباطات اجتماعی به کمک وسایل پیشرفته، امکان شبکه‌سازی آسان و گستردگی شبکه‌های اجتماعی شاهد موج جدیدی از کارآفرینی با عنوان نورآوری‌های اجتماعی بودیم که به تولید محصول و یا ارائه خدماتی پرداختند که به حل مسائل و مشکلات اجتماعی کمک می‌کند. این شاخه جدید از کارآفرینی علاوه بر ارزش های ذکر شده برای کارآفرینی، منجر به خلق ارزش های اجتماعی می شود که سبب دوچندان شدن قدر و قیمت این شاخه از کارآفرینی می شود.
کارآفرینی اجتماعی به حل مشکلات اجتماعی می پردازد. مشکلاتی که همه ما با آنها آشنایی داریم و با برخی مثل ترافیک شهری، آلودگی هوا، کاستی‌های حمل‌و‌نقل عمومی، کودکان خیابانی، متکدیان، موش‌های فاضلاب و … در طول روز برخورد می‌کنیم.
همچنین چالش‌های بزرگی از قبیل کمبود حامل‌های انرژی، کاهش ذخایر آبی، آلودگی محیط زیست، جمعیت رو‌به سالمندی، هزینه‌های کلان بازیافت زباله‌ها و معادن طبیعی رو به اتمام و … از جمله مشکلات اجتماعی که در آینده نزدیک با آنها روبه‌رو خواهیم شد.
از سوی دیگر آمار افزایش زنان سرپرست خانوار، کودکان بازمانده از تحصیل، کودکان کار، بی‌سوادی، بی‌کاری،سوء‌تغذیه قشر کم‌درآمد، مبتلایان بیماری‌های خاص و دیابت و … از آسیب های اجتماعی هستند که منجر به مشکلات اجتماعی بسیاری می شوند.
تمامی مسائل و مشکلات شمرده شده، می تواند موضوع و ایده ای برای یک کار آفرینی اجتماعی باشند. در واقع کارآفرینی اجتماعی علاوه بر اشتغال زایی و ثروت آفرینی، در جهت خدمت رسانی به جامعه خود فعالیت می کند و سبب خلق ارزش های اجتماعی می شود.
ارزش های اجتماعی شامل همه چیزهای مطلوب یا نامطلوب، مناسب یا نامناسب است که مورد علاقه، توجه و احترام انسان هاست. در واقع هر امری که در جامعه دارای قدر و قیمت باشد و نیازهای مادی و معنوی انسان را برآورده کند ارزش اجتماعی می باشد.
ارزش ها زیربنای هنجارها، نهادها و ساخت اجتماعی را تشکیل می دهند. از خصوصیات جالب ارزش ها این است که جهانی هستند. ارزش هایی از قبیل بهداشت، سلامت، مصرف بهینه سوخت و منابع طبیعی، پرهیز از اسراف، کم کردن اختلاف طبقاتی و توزیع مناسب ثروت و … وجود دارد که رفع این مسائل علاوه بر حل مشکلات قشری که درگیر آن هستند منتج به بهبود بهداشت روانی جامعه، بالا رفتن سطح کیفی ارتباطات و احترام در جامعه می شود.
در حقیقت ارزش های اجتماعی علاوه بر اهمیتی که از نظر اخلاقی دارند و تعیین کننده میزان صحت و سلامت جامعه هستند، قابل ادراکند و بار عاطفی دارند و در میان تعداد زیادی از اشخاص، اقشار و گروه ها مشترکند.
کسانی که مشتاق راه اندازی یک کارآفرینی اجتماعی هستند و یا ایده یک نوآوری اجتماعی دارند؛ قبل از شروع کار باید ارزش های اجتماعی خود را به طور شفاف مشخص کند و تعیین کنند که نوآوری اجتماعی آنها دقیقا چه ارزش هایی برای جامعه خلق می کند. تعیین ارزش های اجتماعی از مهم ترین قسمت های یک کارآفرینی اجتماعی هست و از اصلی ترین بخش های بوم مدل کسب و کار اجتماعی است که باید مشخص شود و در واقع تفاوت اصلی بین کارآفرینی و یک کارآفرینی اجتماعی را خلق ارزش های اجتماعی ایجاد می کند.
