حسین نورینیا
فرمانده انتظامی تهران بزرگ در نشستی خبری اعلام کرد كه طرح امنیت اخلاقی نامحسوس به خواست مردم اجرایی شده است و هدف آن افزایش احساس امنیت روانی در جامعه از طریق برخورد با بدحجابی، آلودگی صوتی، ایجاد مزاحمت برای نوامیس و کشف حجاب در خودروهاست. در این سخنان جناب فرمانده نکاتی است که به آن میپردازم.
١- ایشان بهطورکلی گفتهاند این طرح به خواست مردم اجرایی شده است؛ بدون اینکه اطلاعی از جزییات این خواست اعلام کنند. آیا این خواست را از طریق نظرسنجی به دست آوردهاند؟ این نظرسنجی کی و توسط چه مرکزی به انجام رسیده و نتایج آن حاوی چه نکاتی است؟ مقصود از مردم چه کسانی است؟ آیا خواست همه شهروندان تهرانی از همه اقشار مدنظر بوده و یا اینکه ایشان از مردم تعریفی خاص داشتهاند و آن تعریف خاص را به کل مردم تعمیم دادهاند؛ مثل آنچه در منطق میخواندیم و بخشی از دیوار خانه را به کل خانه تعمیم میدادیم؛
٢- ایشان هدف این طرح را افزایش احساس امنیت روانی در جامعه بیان کردهاند که میتوان این پرسش را مطرح کرد که معیار و شاخص سنجش احساس امنیت روانی چیست؟ اصلا امنیت روانی چیست و ناامنی روانی چیست؟ براساس شاخصهای امنیت روانی وضع تهران چگونه است؟ چه عواملی بر کاهش و افزایش امنیت روانی تاثیر گذاشته است؟ اگر بخواهیم این عوامل را اولویتبندی کنیم، پنج اولویت برتر عوامل موثر بر احساس امنیت کدامند؟ آیا اینکه در روز روشن با قمه جلوی عابران را بگیرند و جیبشان را خالی کنند، بر احساس امنیت تاثیر بیشتری میگذارد یا اینکه نوع پوششی که از نگاه بیشتر مردم ناهنجاری قلمداد نمیشود؟ تا به حال پلیس برای زورگیریها، خفتگیریها، جیببریها، کیفزنیها و امثال آن چه تعداد پلیس نامحسوس را به کار گمارده است و اگر داشته چرا تاکنون این موضوع را خبری نکرده است؟ پلیس برای احساس امنیت والدین دانشآموزان که هنگام ظهر جلوی مدرسه تجمع میکنند تا فرزند خود را به تصورشان از دنیای هولناک کوچه و خیابان به خانه ببرند و دور از چشم والدین در دست آنان مواد مخدر و عکس و فیلم غیر اخلاقی قرار نگیرد، چه کرده است و اگر کرده چرا احساس امنیت روانی مردم در این زمینه کاسته نشده است؟ موضوعی که تا دو دهه پیش نداشتیم.
٣- فارغ از همه پرسشهای به جایی که این روزها در رسانهها درباره این طرح مطرح شده و هنوز پاسخ مشخصی از سوی پلیس ارایه نشده است؛ مانند شیوه سنجش صحت و سقم گزارشها، چگونگی مراقبت از عملکرد پلیس نامحسوس و ... پلیس بهخوبی میداند که فضای روابط میان فردی ایرانیان پرتنش است و آستانه تحمل و بردباریشان پایین آمده است. از این رو، ورود به حوزههایی که اکثریت مردم آن را مسأله نمیدانند، میتواند این فضای ذهنیـروانی را آشفتهتر کند. چهارم مردم و شهروندان از همه اقشار اجتماعی سرمایههای اجتماعی پلیس هستند. ورود پلیس به حوزههایی که درگیری در آن موجب آزردهخاطری وجدان جمعی میشود و سخره گرفتن پلیس را در پی دارد، رفته رفته دو شکاف نامحسوس را در جامعه ایجاد خواهد کرد. نخست شکاف در سرمایه اجتماعی پلیس که از یک سو به تضعیف آن میانجامد و از سوی دیگر به دو لایه ضعیف حامی و لایه قوی مخالف بدل خواهد کرد و دوم اینکه شکافی نامحسوس را بدنه پلیس ایجاد میکند؛ چرا که اگر همین ٧هزار نفر در طول روز فقط با ٥ نفر برخورد کنند و تذکر دهند، در طول ماه به ١میلیون و ٥٠هزار تذکر میرسد که قطعا برخی از آنان بستگان مدیران و کارکنان سطوح گوناگون ادارههای دولتی و نیروهای نظامی و انتظامی خواهند بود که میتواند نگرش به آنان را در خویشاوندان تحت تاثیر قرار دهد. همین امر نیز موجب میشود تا نارضایتی نامحسوسی را در بین آنان تولید کند؛ شکافی که بهندرت در احساس نسبت به ماموریتهای پلیس ایجاد میشود.
منبع: شهروند