نویسنده: مریم علی نژاد

مقدمه

بدنبال برگزاري انتخابات رياست جمهوري خردادماه سال 1376 و انتخابات آقاي سيدمحمد خاتمي، با  اكثريت قاطع آرا، به عنوان ریيس جمهور دوران جديدي در حيات سياسي انقلاب اسلامي ايران فرا رسيد. طرح موضوعاتي جديد در گفتمان سياسي ايران نظير جامعه مدني، توسعه سياسي، شفاف سازي، پاسخگوكردن دولت همه و همه بيانگر آغاز حركتي جديد در مسير تاريخ انقلاب براي جايگزين ساختن مشاركت سازمان يافته بجاي مشاركت توده اي بود. اين تغيير و تحول در حوزه نظري زمينه ساز وقوع برخي دگرگونيها در حوزه عملي نيز گرديد كه مهمترين آنها تشكيل و تشديد فعاليت نهادهاي غيردولتي NGOs نظير احزاب، انجمنها، اتحاديه هاي كارگري و سنديكاها بود، لذا باتوجه به اهميت اين نهادها براي تحقق جامعه مدني هم به عنوان ابزار و هم به عنوان غايت، بنظر مي رسد مهمترين مساله براي آنها در مقطع كنوني آسيب شناسي به موقع و اتخاذ راهكارهاي مناسب جهت مقابله با چالشها باشد.

نویسنده: محمدجواد زاهدی مازندرانی

سازمان های غیردولتی اصولاً به عنوان مجرایی مؤثر برای حمایت فکری، فنی و مالی به گروه ها و افراد در جامعه مدنی شناخته شده اند. اهمیت فزاینده سازمان های غیردولتی در فرایند توسعه مسئولیت و نقشی مهم تر از کارگزاری های معمولی توسعه به آن ها داده است. معمولاً سازمان های غیردولتی به عنوان وسیله ای برای دموکراتیزه کردن وجز ضروری پیشرفت جامعه مدنی در نظر گرفته می شوند (کلارک، 1997، مور، 1995). زیرا این سازمان ها ظرفیت مردم را در زمینه ارتباطات و مشارکت اجتماعی ارتقاء می بخشند. به این ترتیب، از طریق مشارکت و مداخله مردم حاشیه ای در فرایند توسعه، سازمان های غیردولتی برای عملگرایان امکان کافی در زمینه فنی آموزی فراهم می کنند و آن ها را تا سطح چندگرایی لازم برای حمایت از گروه های نیازمند، دفاع از حقوق بشر، گسترش آگاهی و نیز زمینه سازی برای تحقق اهداف توسعه ارتقا می دهند (Hulm and Edwards 1997). بلیر (1998) بیان می کند که تأثیرگذاری سازمان های غیردولتی به کار تقویت جامعه مدنی مربوط می شود. ارتقاء موازنه جامعه مدنی از طریق سازمان های غیردولتی به مسئولیت پذیری این سازمان ها در قبال مردمی که برایشان کار می کنند و توانایی شان برای بسیج مردم محلی وابسته است.

نویسنده: مسعود مولانا

ای برادر تو همه اندیشه ای ***** مابقی تو استخوان و ریشه ای
باعطف به این عقیده که «عقل روشنگر زائیده ذهن پر سشگر است ».
آغاز سخن با جند پرسش
1)نگرش چیست ؟چگونه شکل گرفته و چطور تغییر می یابد ؟
2)نگرش مثبت و نگرش منفی چه ویژگی هایی دارند ؟
3)چگونه می توان نگرش مثبت را تقویت و نگرش منفی را تغییر داد ؟
4)نوع نگرش مدیر یا مجموعه مدیریت ،چه نقشی در استحکام روابط دوستانه بین اعضا ءیک نهاد مدنی و یا نهادهای با یکدیگر ایفا می کند ؟

نویسنده : ساغر کوهستانی

جامعه مدنی خود از دو دیدگاه سیاسی و اجتماعی تعریف  می شود که پرداختن به ان از هر دیدگاه از نظر سازمانها و نهادهایی که در آن فعالیت دارند متفاوت است .

دیدگاه سیاسی درتعریف جامعه مدنی ریشه در سنت تئوری لیبرال دمکرات انگلو دارد و موسسات مدنی در این جوامع و نیز فعالیت های سیاسی برخی از این نهادها جزء اساسی ظهور یک جامعه سیاسی بر اساس اصول شهروندی، حقوق و نمایندگی دمکراتیک است .

اما دیدگاه اجتماعی می گوید:

جامعه مدنی قلمرو میان دولت و افراد، خانواده ها و گروه های مردم است.

اگر مشکلات جامعه مدنی سیاسی که به صورت فرمایشی و جانبدارانه همه جوامع را محکوم به پیروی از لیبرال دمکرات می کند، را در نظر نگیریم. زیرا در بسیاری از جوامع، زمینه های اجتماعی و فرهنگی و سیاسی متناسب با ایجاد یک حکومت دموکراسی وجود ندارد و اگر اعمال فریبکارانه بسیاری از نهادها و سازمان های اجتماعی مدنی را که بعضا ضد تمدن وقبل از تمدن هستند را نیز در نظر نگیریم، به مشکل عمده نهادهای رسمی، غیر رسمی، فردی، سازمان یافته، نهادینه و یا پراکنده برمی خوریم که این نهاد ها تحلیل جامعه مدنی را مشکل می ساز

مترجم : شهرزاد هاشمی

سازمان های بین المللی برای حراست از آزادی بیان، حق عضویت در انجمن ها و آزادی اجتماعات مسالمت آمیز، به بستن میثاق ها و پیمان های بین المللی.

در این باب و هر کشوری که علاقه مند به داشتن قوانینی باشد که موجودیت یک بخش مدنی نیرو مند و پر تلاش را تضمین کند، از ضروریات است.

البته بسیاری از آزادی هایی که در بالا نام برده شد جزو قوانین اساسی و عادی بسیاری از کشورها است. اما اعمال این آزادی ها در همه کشور ها نباید مستلزم وجود یک نهاد رسمی دارای شخصیت حقوقی بر اساس قانون داخلی خاص سازمان های مدنی باشد و جوامع حتی بدون وجود این سازمان ها نیز باید به وجود پایداری این آزادی ها احترام بگذارند. به هر حال قوانینی که به گروههای هم سود امکان می دهند تا به عنوان نهادهای دارای شخصیت حقوقی ثبت شده این آزادی ها را قوام بخشند از ضروریات است. زیرا صدای اکثر مردم به اندازه کافی بلند نیست و در بسیاری موارد نمی توان صدای تک تک افراد را شنید. اما انان با تشکیل سازمانهایی با اهدافی چون حمایت و حفاظت از محیط زیست، حمایت از حقوق اقلیتهای قومی و یا حمایت از حقوق کودکان دور هم جمع می شوند. در آن صورت صدای آنها شنیده خواهد شد. تنها با اجازه فعالیت دادن به سازمان های مدنی غیر رسمی و حمایت از آنان است که قوانین یک کشور به آزادی بیان عضویت در انجمن ها و اجتماعات مسالمت آمیز معنای واقعی می بخشد.

نویسنده : دکترمسعود میری

نفت در نقش"آپاراتوس" و "پدر" چه کرده است که غیر قابل حذف شده است؟ ما به "آپاراتوس" و "پدر" در جایگیری پدر-نفت در روان فردی و جمعی مان چندان واقف نیستیم. دنیای جدید یا متجدّد ایرانی با نفت شروع شده است و در نفت دوام گرفته است. نفت آرام آرام در نقش فرا-اقتصادی خود، در جان ما در حکم "پدر" تحکیم شده است و اینک به منزلت ابرنیرویی درونیده و ذات-نما به رانه ها و توان های جهت بخش و غایت پندار خود اعتماد پیدا کرده است. آپاراتوس اصطلاحی است که از یونان کهن به میشل فوکو اعطائ شده است. جورجو آگامبن در ایضاح اصطلاح آپاراتوس فوکویی مینویسد:" ما با دو طبقه اصلی روبروییم: موجودات زنده (یا جواهر) و آپاراتوس ها. میان این دو طبقه در مقام یک طبقه سوم، سوژه ها قرار دارند. یک سوژه را می توان آنچه خواند که از رابطه، و یا به تعبیری دیگر از جدال بی امان میان موجودات زنده و آپاراتوس ها نتیجه می شود.