ایفای نقش سه گانه ی نظارت، آموزش و شفاف سازی توسط سازمانهای مردم نهاد در ارتقای سلامت مبتنی بر احقاق حقوق بیمار

نویسندگان: افشین فرهانچی*، زهره رحیمی **

روش کار : در هریک از نقش های سه گانه به ترتیب در امر آموزش ، نوع فعالیت سمنها ، دادن آگاهی در زمینه منشور حقوق بیمار به شهروندان است . در زمینه نظارت بر فرایندهای بهداشتی و درمانی سمنها با نظارت بر میزان رضایتمندی و نظرسنجی های دوره ای و کنترل چگونگی رسیدگی به شکایات مراجعین می توانند نقش آفرینی نمایند . در نهایت جهت شفاف سازی فضای موجود و موقعیت نهادهای ارائه دهنده خدمات به شهروندان به گسترش اطلاعات فوق و نتایج بررسی هایشان در میان مراجعین می پردازند.

نتیجه : اثربخشی آموزش حقوق بیمار به واسطه تقسیم هزینه ها ، یکسانی آموزش دهنده و آموزش گیرنده و امکان فراگیری و گسترش هرچه بیشتر از سوی سمنها به مراتب چشمگیرتر است . امر سنجش نظرات مراجعین می تواند به دلایلی از جمله عادی شدن فرایند برای مرکز ارائه دهنده خدمت ، کاهش حساسیت به مسئله ، نگرانی از نتایج نامناسب مخدوش یا نادرست ارزیابی گردد لذا نظارتی برون از سازمان این ارزیابی را تا حد امکان به واقعیت نزدیک می کند و برای برنامه ریزی های اصلاحی داده های درستی فراهم می آورد . در نهایت شفاف سازی وضع موجود، به دخالت و حساس نمودن یک یک شهروندان کمک نموده ، فضا را برای لزوم پاسخگویی مسئولین آماده می سازد .

مقدمه :

با نگاهی دقیق به مقوله کرامت انسان و الزام رعایت حقوق اولیه وی در عرصه های مختلف ، اهمیت حفظ حیات و ارتقای کیفیت زندگی وی بروشنی بروز می نماید. از این رو در این گستره توجه ویژه به حقوق مراجعین نظام سلامت ، موجبات رعایت کرامت وی و ارائه خدمات ضروری به ایشان را فراهم می نماید . چالشهای پیشرو در مسیر احقاق حقوق بیمار به عواملی چون خط مشی سازمان ، برنامه ریزی ، نیروهای متخصص و چندین عامل دیگر بستگی دارد. در این میان با توجه به هویت و ساختار سازمان های مردم نهاد ، نقش آفرینی ایشان در حوزه شکل گیری نیاز مراجعین بیش از هر عامل دیگر اثربخش به نظر می رسد.

اراده معطوف به قدرت

نویسنده: مینو مرتاضی

درخشش زنان ایرانی در بازی‌های پارالمپیک ٢٠١٦ ریو از اراده زنان ایرانی برای حضور در متن رویدادها و تأثیرگذاری بر جهان حکایت می‌کند.
تاریخ برگزاری بازی‌های المپیک را حدود ٧٦٠ سال پیش از میلاد مسیح در یونان ذکر کرده‌اند. این بازی‌ها در جشنی مذهبی به‌خاطر بزرگداشت پیروزی خدای خدایان، زئوس، بر پدرش کرونوس در جدال برای فرمانروایی کوه مقدس المپیا برگزار می‌شد. ازاین‌رو بازی‌ها را المپیک نامیده‌اند. در دوران باستان تنها مردان یونانی که آزاد (و نه برده) متولد شده بودند، می‌توانستند در بازی‌های جشن مذهبی زئوس شرکت کنند. زنان حق شرکت در این بازی‌ها را نداشتند. مسابقات المپیک در بین یونانی‌ها از اهمیت زیادی برخوردار بود؛ چنان‌که مورخان یونانی در دوران باستان، از آن به‌عنوان یک واحد برای اندازه‌گیری زمان استفاده می‌کردند. یک «المپیاد» بیانگر چهار سال ‌بود.  از آن زمان تا امروز سه ‌هزار سال گذشته و انسان در فرایند عبور از تبعیض‌ها و خودبرتربینی‌های قومی، نژادی، مذهبی و جنسیتی، بازی‌های المپیک را در قالب ورزش حرفه‌ای به صورت نماد وحدت و تمرکز جهان بر قابلیت‌ها و قدرت انسانی درآورده است و از آن فراتر رفت و با تمرکز بر قابلیت‌های انسان‌های معمولی تا آنجا پیش رفت که مقوله «عقل» را از انحصار تن به‌ظاهر «درست» درآورد و تن را تابعی از اراده خودمختار و عقل درست دانست.

جامعه مدنی یا جامعه ‌توده‌ای

نویسنده: عثمان عباسی
 
جامعه مدنی ، مفهوم تازه ای است که در قرون اخیر در غرب مطرح شده و در جامعه ما نیز به تازگی عنوان شده است. در بین مطرح کنندگان جامعه مدنی ، مانند دیگر مفاهیم حوزه علوم انسانی ، وفاق ، همسانی و سازگاری کلی دیده نمی شود، از مارکس به بعد معیارهای مختلفی برای جامعه مدنی ارائه شده است. در واقع مفهوم جامعه مدنی در گذار جامعه سنتی به جامعه مدرن و متجدد متولد شده است. مظاهر اولیه و نطفه‌های جامعه‌ی مدنی در درون فئودالیته و قرون وسطی در اروپا وجود داشت.
سابقه‌ی پیدایش جامعه‌ی مدنی به پیدایش حق اجتماع و انجمن کردن باز می‌گردد که تحقق آن از دیگر حقوق بنیادی به نسبت دشوار‌تر بوده است. در جامعه‌ی فئودالی ، جامعه‌ی مدنی کم و بیش محدودی وجود داشت. پراکندگی قدرت، حقوق مالکین، مصونیت وامتیازات اشرافیت زمیندار، وجود شهرهای خودمختار و جز آن زمینه‌ی وجود چنین جامعه‌ی مدنی ضعیفی را تشکیل می‌داد. مدرنیته و تجدد مناسبات فرهنگی ، سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی خاص خود را به همراه آورد که یکی از آنها جامعه مدنی است ، به عبارتی دقیق تر جامعه مدنی پس از مسئله «دولت مطلقه » در غرب مطرح شد.

عدالت جنسیتی و قانون اساسی

نویسنده: بهمن کشاورز. حقوق‌دان

در مقدمه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با عنوان زن در قانون اساسی، مطالب مفصلی آمده است، در قسمتی از این بیان به این عبارت‌ها مواجه مي‌شويم: «... طبیعی است که زنان به‌دلیل ستم بیشتری که تاکنون از نظام طاغوتی متحمل شده‌اند استیفای حقوق آنان بیشتر خواهد بود...» و در انتهای همین قسمت از مقدمه‏ قانون اساسی می‌خوانیم «...زن در چنین برداشتی از واحد خانواده از حالت شیء‌بودن و یا ابزارکاربودن در خدمت اشاعه مصرف‌زدگی و استثمار خارج شده است و ضمن بازیافتن وظیفه خطیر و پرارج مادری در پرورش انسان‏های مکتبی، پیشاهنگ و خود هم‌رزم مردان در میدان‏های فعال حیات می‏باشد و در نتیجه پذیرای مسئولیتی خطیرتر و در دیدگاه اسلامی برخوردار از ارزش و کرامتی والاتر خواهد بود»؛ با این بیانات تردیدی باقی نمی‏ماند که جمهوری اسلامی ایران بر مبنای اولین اعلامات خود در قانون اساسی و براساس آرمان‏هایی که در پی تحقق آن است، جز استیفا و ایفای حقوق زنان هدفی و روشی نباید داشته باشد به‌ویژه اینکه وقتی به اصول قانون اساسی می‌رسیم، به قسمتی که مربوط به حقوق ملت است؛ یعنی در فصل سوم، اصل نوزدهم، می‌خوانیم: «مردم ایران از هر قوم و قبیله که باشند، از حقوق مساوی برخوردار هستند و رنگ، نژاد، زبان و مانند اینها سبب امتیاز نخواهد بود» و در اصل بیستم آمده است: «همه افراد ملت اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردار هستند» و بالاخره اصل بیست‌و‌یکم به‌ویژه و به‌طورخاص به موضوع خانم‏‌ها اختصاص داده شده و در آن تصریح شده است: «دولت موظف است حقوق زنان را در تمام جهات با رعایت موازین اسلامی تدوین نماید و امور زیر را انجام دهد: ١- ایجاد زمینه‌های مساعد برای رشد شخصیت زن و احیای حقوق مادی و معنوی او، ٢- حمایت مادران به‌خصوص در دوران بارداری و حضانت فرزند و حمایت از کودکان بی‌سرپرست، ٣- ایجاد دادگاه صالح برای حفظ کیان و بقای خانواده، ٤- ایجاد بیمه خاص بیوه‌‌ها و زنان سالخورده و بی‌سرپرست، ٥- اعطاي قیمومت فرزندان به مادران شایسته در جهت غبطه‏ آنها در صورت نبودن ولی شرعی». 

حل مشکلات محیط‌زیستی در گرو آموزش کودکان

نویسنده: کیومرث کلانتری*

احترام به محیط‌زیست و حفظ آن باید از سنین کودکی به افراد آموزش داده شود و با توجه به اینکه نونهالان و کودکان آینده سازان کشور هستند، ضرورت دارد آموزش‌های محیط‌زیستی در رابطه با نحوه مصرف و همچنین در مورد پسماند و مسائل مربوط به کاغذ و صرفه جویی‌ها از ابتدا به نونهالان آموخته شود. بر این اساس بسیاری از مسائل محیط‌زیستی در کتب دبستان و دبیرستان درج شده و حتی برای مهدکودک‌ها هم محتوای محیط‌زیستی تولید کرده‌ایم که توسط مربیان این آموزش‌ها ارائه می‌شود. این مربیان در دانشگاه‌ها در مورد مسائل زیست‌محیطی آموزش دیده اند و متبحر هستند. باید آموزش‌های محیط‌زیستی را آنقدر تکرار کنیم که به فرهنگ عمومی تبدیل شود، زیرا پایه سازان فرهنگ کودکان و دانش‌آموزان هستند. این افراد زمانی که به مقاطع بالاتر و کلاس یازدهم می‌رسند کتاب «انسان و محیط‌زیست» به آنها آموزش داده می‌شود و در مقطع دانشگاه هم کتاب «شناخت محیط‌زیست» به دانشجویان در قالب دو واحد درسی آموزش داده می‌شود. بر این اساس ما در سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت آموزش و پرورش معتقدیم باید مطالب محیط‌زیستی به صورت تدریجی به کتاب‌های درسی اضافه شود و این عزم در وزارت آموزش و پرورش وجود دارد. سند راهبردی همکاری‌های فرابخشی وزارت آموزش و پرورش، سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت نیرو تحت عنوان «آموزش حفاظت محیط‌زیست و مدیریت بر مصرف انرژی و آب» مبادله شده تا ما در ۱۰۵ هزار واحد آموزشی در سراسر کشور به دانش‌آموزان، علاوه بر آموزش حفاظت محیط‌زیست، مدیریت بر مصرف منابع را هم بیاموزیم. ضمن اینکه خود این آموزشگاه‌ها باید ملاحظات محیط‌زیستی را رعایت کنند، یعنی برای مثال از نور طبیعی حداکثر استفاده را بکنند و با استفاده از شیرهای هوشمند و لامپ‌های کم مصرف، کاهش پسماندها و کاهش استفاده از کاغذ وهمچنین استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر بتوانیم در محیطی که این آموزش‌ها ارائه می‌شود مسائل زیست‌محیطی را رعایت کنیم و همچنین بتوانیم از این راه به آینده سازان و نونهالان روش احترام به محیط‌زیست و حفظ آن را آموزش دهیم.

 

جامعه مدني و حيات شهري

نویسنده: سیدمحسن حبیبی

بحث جامعه مدني و پيوند آن با حيات شهري امري است كه به خصوص در چهار دهه آخر قرن بيستم ميلادي، بعد از تجربيات جهاني تفكر «مدرنيسم» در زمينه شهر و شهر سازي و معماري و معماري شهري بروز كرده، بالنده شده و امري جهاني گرديده است. با اين اعتبار گواينكه مي توان امر حيات مدني، جامعه شهري و فضاي شهري را تا دوره رنسانس- قرن هفدهم ميلادي- بالا برد و حتي ريشه هاي آن را در تفكر يوناني دوران باستان باز شناخت، اما آنچه به عنوان جامعه مدني و حيات شهري در جامعه «پسامدرن» و «پسامدرنيسم» تعريف مي شود تفاوتي بسيار با آني دارد كه در «مدرن» و «مدرنيته» جهان رنسانس و جهان صنعت شناسايي مي شود. اين مقاله در پي تحليل از تعاريف جامعه مدني و حيات شهري در جامعه پسامدرن و ارتباط آن با شهر و شهر سازي است.

ریشه‌یابی کشمکش چالش جدید در جامعه؛ زبان نارسای گفت و گو میان نسل های دیروز و امروز

نویسنده: محسن هجری

این تجربه همگانی نیاز به اثبات ندارد که گروه‌های سنی مختلف، در ویژگی‌های روانی و رفتاری دارای تفاوت‌های چشمگیری با هم هستند. درتجربه‌های روزمره، به تکرار پدربزرگ ومادر بزرگ، فرزندان ونوه‌ها را درکنار هم دیده‌ایم که با وجود پیوند عاطفی، دارای جهان‌های متفاوتی بوده‌اند. این جهان‌های متفاوت، از نیازهای اولیه گرفته تا گرایش‌های فکری را پوشش می‌دهند و شامل بسیاری از جزئیات می‌شوند.  اگر درنظام پدرسالار و اقتدارگرای سنتی، فرزند راهی جز پیروی از راه پدر نداشت و از انتخاب همسر گرفته تا مناسبات شغلی وابسته به رأی پدر بود، اما با ورود جامعه به دوران جدید و تحول درساختار اجتماعی و اقتصادی، این نظام سلسله مراتبی دچار زوال شده و هویت فردی نقشی تعیین‌کننده پیدا کرده است.این رویداد چالش برانگیز اگرچه در بیشتر موارد به نوعی مصالحه میان فرزند و والدین منجر می‌شود و با استقلال فرزند نوعی تفکیک میان نسل‌ها شکل می‌گیرد، اما زمانی که اختلاف نسلی به عرصه جامعه کشیده می‌شود، درغیاب روابط عاطفی خانواده، دیگر نمی‌توان اختلاف میان نسل‌ها را با چنین اغماضی ختم به خیر کرد. زیرا مطالبات هر نسل وقتی به صورت متراکم و یک جا مطرح می‌شود، اگر با مطالبات نسل‌های دیگر همپوشانی نداشته باشد، منجر به چالش‌ها و درگیری‌های جدی می‌شود.

آموزش تنها حربه برای ارتقای فرهنگ رانندگی

نویسنده: حسن عشایری*

آمارها نشان می دهد که در ۹۰ -۹۵ درصد تصادفات، رفتار انسان، عامل تعیین کننده است و رفتارهای ضد اجتماعی با خشونت در رانندگی و نحوه رانندگی خشن نیز با تصادفات رابطه مستقیم دارد. در این راستا بررسی‌های متعددی درباره ارتباط بین ویژگی های شخصیتی و رفتار رانندگی صورت گرفته است. به نظر می‌رسد، عناصر خاصی از شخصیت باعث رفتارهای قانون‌شکنانه در رانندگی می‌شود، از این رو این رفتارها منجر به برآورده شدن برخی از نیازهای شخصی فرد شده است، هرچند که با سیستم قانونمند محیط اطراف مغایرت دارد. محققان ترافیک معتقدند بیش از ۹۰ درصد تصادفات تا اندازه‌ای به دلیل شخصیت راننده و وابسته به رفتارهای اوست.

ارزش های ما

شورای سازمان های جامعه مدنی رمز بقاء، قدرت یابی و نفوذ خود (و البته همه سازمان های مدنی) را در پایبندی به اصول و ارزش هایی می داند که بر مبنای آن ایجاد شده است. لذا پذیرش و رعایت اصول و ارزش ها شرط حضور و مشارکت در شورا محسوب می شود.  ... ادامه مطلب

تماس با ما

 تلفن : 88834162 داخلی 230
 تلفکس : 86072599
  ایمیل شورا :این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
  ایمیل دبیرکل : این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
 آدرس دبیرخانه: خیابان مطهری؛ خیابان سلیمان خاطر (امیراتابک) کوچه درفش پلاک۸
  آدرس کانل تلگرام ما : https://t.me/haajm

خبر نامه

با ارسال ایمیل خود در خبر نامه عضو شوید

 ایمیل رسمی شورا :  این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید