نویسنده: جَنِت راسل 

شهروندان تاثیرگذار زمانی از یک آرمان یا حرکت پشتیبانی می‌کنند که احساس کنند شخصا در آن مشارکت دارند. اگر نمی‌دانید شهروند تاثیرگذار یعنی چه، نگران نباشید و این مطلب کوتاه را بخوانید.

سعید دهقان/ وکیل دادگستری

«صلح» واژه ای است دوست داشتنی اما غریب؛ کاری است سخت ولی ارزشمند. در جهانی که جنگ در آن تمامی ندارد و از قضا بهانه ای است برای امنیتی کردنِ فضای زندگی، ناگفته پیداست که آزادی های اساسی، ارزش های انسانی و عدالت اجتماعی، غریب می ماند و صلح نیز به تبعِ آن، غریب تر و منزوی تر می شود. روز 21 سپتامبر به عنوان «روز جهانی صلح»، بهانه ای است برای خروجِ مقطعی از این انزوا و غربتِ ناخواسته؛ حتی اگر این روز صرفاً برای برقراری آتش بس های موقت در مناطق جنگی و برای دسترسی به کمک های انسان دوستانه تعیین شده باشد. امروزه، «صلح» را فراتر از این قضایا باید دید؛ حتی اگر آلام بشری فراتر از آن باشد که با تکیه ی صِرف به آمالِ حقوق بشری، آرام گیرد. «صلح» به عنوانِ شاه بیت غزل در تمام ابعاد حقوق انسانی، باید با تمام وجود درک شود تا تنها نماند.

اقدام‌پژوهی مشارکتی توسط نوجوانان و جوانان فرآیندی است که طی آن افراد جوان به بررسی موضوعات جدی اجتماعی می‌پردازند، در روند تحقیق مشارکت می‌کنند تا علت‌های ریشه‌ای مشکلاتی را که بر زندگی آن‌ها اثر مستقیم دارند دریابند و سپس وارد عمل شوند تا با انتشار یافته‌هایشان و انتقال آن‌ها به سیاست‌گذاران و ذینفعان، سیاست‌های موجود را تغییر دهند. برنامه اقدام‌پژوهی مشارکتی توسط نوجوانان و جوانان مانند برنامه‌های دیگری که برای نوجوانان و جوانان تنظیم می‌شوند، بر مشارکت آن‌ها در باهمستان‌ها وجوامع محلی  و تقویت مهارت‌های رهبری درمیان  جوانان تاکید دارد. از دیگر اهداف این برنامه رشد آگاهی و پرورش مهارت‌ها و توانایی‌های نوجوانان و جوانان است به حدی که آن‌ها در زمینه مسائل بااهمیت برای خودشان به آگاهی کارشناسانه برسند و بتوانند با همکاری همسالان خود و بزرگسالانی که حامی آن‌ها هستند، تغییر فراگیر را سرعت دهند.

اگر می‌خواهیم نوآوری و پایداری قابل دسترس و همیشگی در نهادها و سازمان‌های مردم‌نهاد ایجاد کنیم، باید پیش از هر چیز فرهنگ سازمانی مردم‌نهاد را جا بیاندازیم.

آن چه آن را فرهنگ سازمانی می‌نامیم، انباشتی از عادت‌ها و ساختارهای نهادی در یک دوره زمانی است. فرهنگ سازمانی، چه خودآگاه و چه ناخودآگاه درست شده باشد، به هر حال وجود دارد و اثر عمیقی هم بر موفقیت‌ها و چالش‌های سازمانی می‌گذارد.

رقابت برای همه سازمان‌ها، اعم از مردم‌نهاد یا سودآور یک واقعیت است. تعداد سازمان‌های فعال بسیار زیاد است و هنگامی که یک سازمان حتی کمی وارد حیطه فعالیت دیگری شود، رقابت آغاز می‌گردد. شما به‌عنوان یک سازمان مردم‌نهاد برای موفقیت به افرادی نیاز دارید که با هدف شما رابطه برقرار کرده و نسبت به آن آگاهی داشته باشند. برای این کار راه‌های مختلفی وجود دارد. در این‌جا این سوال پیش می‌آید: «آیا باید کار را به تنهایی انجام داد یا برای عبور از بحران با سازمان‌های دیگر همکاری کرد؟»

یک ضرب المثل نیجریه‌ای می‌گوید، «اگر می‌خواهی تند راه بروی، تنها راه برو. اما اگر می‌خواهی مسیری طولانی را پیاده طی کنی، با دیگران همراه شو.» همکاری بین سازمانی و تشکیل ائتلاف و شبکه‌سازی به خصوص  برای انجام فعالیت‌های حمایت و ترویج‌گری یکی از مصداق‌های این ضرب‌المثل است. سازمان‌های مردم‌نهاد به صورت انفرادی و تنها قدرت کمتری برای تاثیرگذاری بر سیاست‌های عمومی و همچنین تغییر رفتار دارند و ائتلاف‌های سازمانی می‌توانند هم صدای آن‌ها را بهتر به گوش جامعه، سیاستگذاران و ذی‌نفعان برساند و هم دامنه و عمق فعالیت را گسترش دهد. اما همیشه تشکیل ائتلاف چاره‌ساز نیست. سازمان‌های مردم‌نهاد باید در ابتدا یک ارزیابی استراتژیک از برنامه خود، انتظاراتی که دارند و همچنین هزینه‌ها و فایده‌های ائتلاف انجام دهند و بعد تصمیم‌بگیرند که آیا به سراغ همکاری گروهی بروند یا نه.