سینهها مالامال از رنج قربانیان و مصدومان و خسران چشیدگان فرو ریختن ساختمان متروپل آبادان است. در این هنگامه، کنار ملت ایران و مردم شریف آبادان، همسوگ و همدل هستیم…
به نام خداریاست محترم جمهوروزیران، وکیلان و قضات بلندپایه در قوای مجریه، مقننه و قضاییه با سلام و به نام عدالت و انصاف از شما عالیجنابان مصرانه میخواهیم و انتظار…
در اردیبهشت امسال تعدادی از معلمهای آموزش و پرورش در اعتراض به مطالبات صنفی خود، مقابل وزارت کار تجمع كردند كه موردخشونت قرار گرفتندو بازداشت شدند. تعدادی از اقشار مختلف…
منشور «گفتوگوی سیاسی» به استانداران ابلاغ شد؛ منشوری 9 بندی که به گفته اسماعیل جبارزاده معاون سیاسی وزیر کشور، باب گفتوگو میان احزاب و جریانهای سیاسی، تشکلهای مردم نهاد و…
بحران كم آبي و خشكسالي ،حيات ميليونها ايراني را تهديد ميكند. تهديدي كه بسياري مسئولان هنوز آن را جدي نگرفتهاند. اما سازمانهاي جهاني در طول دهه گذشته، بارها به ايران…
معاون اجتماعی وزارت بهداشت نوشت: در صدد آن هستیم با تشکیل بانک اطلاعاتی، توانمندسازی و توسعه کمی و کیفی سمنها، راه توسعه سلامت را بیش از گذشته با سپردن امور…
سرپرست امور سازمانهای مردم نهاد وزارت کشور از ایجاد ۳۱ شبکه هماهنگی "تشکلهای مردم نهاد در مدیریت بحران" در ۳۱ استان کشور خبر داد و گفت: دلیل توجه تاسیس نهاد…
احمدعلی موهبتی چهارشنبه در نشست هم اندیشی و دیدار با مدیران سمن ها و موسسات خیریه مدیران دستگاه های کمک رسان اظهار کرد: مغفول ماندن بعضی از امور و ناتوانی…
مسعود سلطانیفر در نشست صمیمانه وزیر ورزش و جوانان با دبیران سازمانهای مردم نهاد جوانان و فعالان اجتماعی با بیان اینکه زمانی که سمنها در حل معضلی اجتماعی مانند اعتیاد…
هدی هاشمیجامعه هنوز از شوک خبر اهورا، بنیتا و آتنا بیرون نیامده بود که به یکباره با شایعه بهت آور دیگری در شبکههای مجازی مواجه شد: «سرایدار یک مدرسه در…
محمدمهدی تندگویان با بیان اینکه سمنهای جوانان سفیران ما در جامعه هستند و میتوانند سیاستگذاریهایی را ترویج کنند، گفت: نهادینه شدن تغییر دیدگاههای جوانان از نگاه مطالبهگرایانه به نگاه پیشرو…
به نقل از روابط عمومی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، نشست هم اندیشی سازمانهای مردم نهاد امروز اول مهر ماه با حضور نمایندگان ۱۸ تشکل در میراث…
الهام فخاری شامگاه جمعه در حاشیه اختتامیه سومین دوره لیگ فوتبال پرشین جمعیت امام علی (ع) (تیمهای فوتبال کودکان محروم و حاشیهنشین شهرها) بر حمایت اعضای شورا از ایدههای خلاقانه…
محمدکرم محمدی روز دوشنبه در جلسه ای با جوانان پیشوا با اشاره به اینکه راه اندازی سازمان های مردم نهاد با اقبال چندانی از سوی جوانان این شهرستان مواجه نشده…
معاون اجتماعی مرکز اجتماعی و فرهنگی وزارت کشور گفت: پیشنویس لایحه قانونی حمایت از سمنها تهیه و در کمیسیون سیاسی دولت به تصویب رسیده است که برای بررسی و تصویب…
شهلا منفرد رییس هیات مدیره جمعیت زنان مبارز با آلودگی محیط زیست در مراسم آغاز به کار پروژه ظرفیت سازی سازمان های مردم نهاد به منظور مشارکت در آموزش های…
رضا حجتی در خصوص کلیات برگزاری اولین نشست هماندیشی اعضای منتخب مجامع استانی سازمانهای مردمنهاد جوانان سراسر کشور افزود: مجمع سازمانهای مردمنهاد جوانان، یک تأسیسات جدیدی است که به سمنها…
دکتر کاظم غریب آبادی معاون امور بینالملل دبیر ستاد حقوق بشر در نشست تعامل با سازمانهای مردم نهاد که به تدوین چهارمین گزارش ادواری میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی…
قائم مقام وزیر کشور در ستاد صیانت از حریم امنیت عمومی و حقوق شهروندی گفت: مهار و کاهش آسیب های اجتماعی مستلزم تعامل دستگاه های اجرایی و سازمان های مردم…
مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران با امضای تفاهمنامه همکاری با شبکه سمنهای میراثی، اختیار و حضور مستقیم نهادهای مردمی را در معرفی و صیانت از میراث فرهنگی پایتخت گسترش داد.
نخستين مناظره کانديداهاي رياستجمهوري دوازدهم به بحث درباره چالشهاي اجتماعي و بررسي رويکرد هريک از نامزدها به اين موضوعات اختصاص داشت. بااينحال، به باور بسياري از فعالان اجتماعي، بيتوجهي کانديداها…
خبر این بود؛ دفتر جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان پلمب شد. درباره یک تشکل غیردولتی در پاسگاه نعمتآباد صحبت میکنیم، تشکلی که از صبح اول وقت به بهانه…
مدیرکل مشارکتهای اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان با بیان اینکه از ابتدای دولت یازدهم مجوز ۱۵۰۰ سازمان مردمنهاد جوانان صادر شده است، گفت: قصد داریم تا پایان دولت مجوز…
دبیر یک سازمان مردم نهاد جوانان استان البرز گفت: بهتر است وزارت ورزش و جوانان برای هر سازمان مردم نهاد جوانان دورههای بومی، تخصصی با توجه به آمایش سرزمین برگزارکند.
شهرزاد همتی: روز گذشته، دادستان تهران از انتصاب یک زن به سرپرستی دادسرای اطفال و نوجوانان خبر داد. جعفریدولتآبادی دراینباره افزود: «این انتصاب که با موافقت رئيس محترم قوه قضائيه…
در حياط که باز ميشود، بوي تازگي و طراوت حياط آبوجاروشده مؤسسه آتنا به مشام ميخورد. درست مثل خانهاي که مهياي ورود مهمان است. اينجا خانه بهبود کيفيت زندگي زنان…
«با گذشت بیش از ٢٦ روز از برگزاری مجمع موسس انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران بسیاری از روزنامهنگاران استان تهران منتظر اعلام شرایط عضویت در این انجمن هستند.»شهریار شمس مستوفی…
وظايف دولت در حوزه محيطزيست در برنامه ششم توسعه به تصويب مجلس رسيد. اهميت اين بند از برنامه ششم از آنجايي است که ناظر بر چالشهاي کنوني محيطزيست در ايران…
رييس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري در ديدار با سمنهاي استان خوزستان تاكيد كرد كه سمنها با احصاي تكاليف ميتوانند به دستگاههاي دولتي كمك كنند.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده با اشاره به آخرین اقدامات انجام شده در زمینه لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت گفت: یک گروه کارشناسی و پژوهشی…
به نقل از پایگاه خبری وزارت ورزش و جوانان، محمدرضا رستمی در جمع فعالان سازمان های مردم نهاد جوانان و نخبگان جوان بوشهری با اشاره به روزهای شروع دولت یازدهم…
سام بوربورـ حمایت از کودکان با وجود قوانین حمایتی سنجیده ممکن میشود و بیشک بخش عمدهای از مشکلات و موانع در مسیر حمایت از کودک به عدم حمایت منسجم قانونی…
روز پنجشنبه نخستين جلسه مجمع عمومي انجمن صنفي روزنامهنگاران استان تهران برگزار شد. دراين جلسه پس از تصويب بندهاي اساسنامه انجمن توسط اعضاي حاضر در جلسه كه ١٦٥ نفر بودند،…
براساس آمارهاي رسمي برآورد ميشود که ۳۵ درصد زنان در سراسر جهان، نوعي از خشونت فيزيکي يا جنسي را تجربه کردهاند. اين درحالي است که با احتساب تحقيقات محلي و…
رییس سازمان حفاظت محیطزیست با اشاره به ارائه لایحه مقابله با حیوانآزاری به هیئت دولت، گفت: مسئولیت ساماندهی سگها و حیوانات ولگرد در محیطهای شهری و روستایی بر عهده وزارت…
همايش اتحاديه سراسري کانونهای وکلای دادگستري ايران (اسکودا) هر ٦ ماه يكبار به ميزباني يكی از كانونها برگزار میشود كه اينبار كانون البرز ميزبان همایش کانونهای وکلا در روزهای ١٩…
روز گذشته، اولين مرکز خدمات دندانپزشکي زنان در حال بهبودي در خانه خورشيد تأسيس شد. اتفاقي که با همت ليلا ارشد، مديريت خانه خورشيد و انجمن دندانپزشکان ايران از سال…
جمعی از فعالان اجتماعی پس از مرگ دو ملوان و صیاد ایرانی دیگر بر اثر گرسنگی و تشنگی که در اسارت دزدان دریایی بودند، با تشکیل پویشی مردمی خواستار رسیدگی…
به دنبال برگزاري سومين ديدار اعضاي شوراي اجتماعي كشور با رهبري در روز ١٠ آبان ماه و گزارشدهي درباره اقدامات انجام شده براي كنترل و كاهش آسيبهاي اجتماعي، وزير بهداشت…
هماهنگکننده مقیم سازمان ملل متحد در تهران: سازمان ملل متحد بحران دریاچه ارومیه را با جدیت دنبال میکند رضا کیانیان، بازیگر: پروژه انتقال آب دریای خزر به سمنان کاملا اشتباه…
پورمحمدی: باید در میزان و مصادیق اعدام بازنگری شود دبیر کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس شورای اسلامی: طرح تخفیف مجازاتهای اعدام قاچاقچیان موادمخدر هنوز به هیأترئیسه مجلس ارایه نشده است.
ریشههای منشور حقوق شهروندی منشور حقوق شهروندی فهرستی از مهمترین حقوق شهروندان یک کشور است. نخستین منشور با این نام در ایران باستان در ۵۳۸ پیش از میلاد توسط کوروش…
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور میگوید: «طی شش ماه گذشته شاهد افزایش آمار خرید و فروش نوزادان در سراسر کشور بودهایم.» فروش نوزاد، پدیده ای زشت و آسیبی اجتماعی…
زهرا جعفرزاده| ایرانیان پُر استرس اند، آنقدر که دیگر نیازی به آمار و ارقام و کارهای تحقیقاتی ندارند. استرسی که در سطوح بالا، در دایره اختلالات روانی قرار می گیرد،…
نوشتهاند: «کار سادهاي است؛ هر جا نشاني از کودکيِ ازدسترفته ديديم، عکسي بگيريم... عکسي از پاها.» جمعيت دفاع از کودکان کار و خيابان، که نهادي مستقل و غيردولتي در زمينه…
روز گذشته نشست بررسی تفاهمنامههای مشترک میان معاون امور زنان و خانواده ریاستجمهوری و وزارت آموزشوپرورش در وزارت آموزشوپرورش برگزار شد. در این نشست مشترک، وزارت آموزشوپرورش به تشریح جزئیات…
نویسنده: زهرا چوپانكاره «هدف قرار گرفتن بسيج دانشآموزي، نقشه خطرناك سازمان ملل براي ايران، خداحافظي با حق تدافع، تهديد بنيان خانواده و... اينها تنها بخشي از انتقادات و برداشتهاي اشتباهي…
دومین همایش تخصصی حقوق حیوانات بهمناسبت «روز جهانی مبارزه با خشونت علیه حیوانات» برگزار شد.«معصومه ابتکار»، رئیس سازمان محیط زیست در حاشیه این همایش و در گفت وگو با «شهروند»…
فریبا خان احمدی/ نخستین مرکز اقامتی مدل طبی زنان و زنان باردار مصرف کننده مواد روز گذشته با حضور قائم مقام دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر، قائم مقام…
الهام کاظمی | 6 سال پیش علیاکبر صالحی وزیر امور خارجه وقت کشور در دولت دهم، پروتکل الحاقی منع به کارگیری کودکان در منازعات نظامی را که به کنوانسیون حقوق…
وزیر ورزش و جوانان گفت: در حال حاضر 1500 سازمان مردمنهاد جوانان در کشور فعالیت میکنند که امیدواریم تا پایان دولت یازدهم تعداد آنها به دو هزار سازمان مردمنهاد افزایش…
آمارها حکایت از این دارد که ١٥٠هزار کودک ایرانی سوءتغذیه دارند؛ کودکانی که خیلیهایشان هنوز تحت حمایت نهادهای حمایتی قرار نگرفتهاند، بهطوری که براساس اعلام معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون،…
چند ماهی از انتشار تصاویر و فیلمهای آزار و اذیت حیوانات در فضای مجازی میگذرد. تصاویری که در آنها نشانی از انسانیت دیده نمیشود.پخش این گونه تصاویر و فیلمها باعث…
مطهره واعظیپور| نمایندگان مجلس سرانجام موفق شدند آسیبهای اجتماعی را در برنامه ششم توسعه جای دهند و حالا قرار است برنامه ششم با جدول الحاقی 28 ردیفی که در مورد…
ماده ٣١ لایحه برنامه ششم توسعه کشور با تأکید بر عدالت جنسیتی در دستگاهها، به حوزه زنان و خانواده اختصاص یافته بود و حالا به دلیل موضعگیری شاید ضعیف نمایندگان…
سعیده علیپور| 6 سال از طرح دولت قبل در ادغام دو سازمان تربیت بدنی و سازمان ملی جوانان میگذرد؛ ادغامی که نتیجه محسوس آن گمشدن مطالبات و پیگیریهای حوزه جوانان…
مدیرکل هماهنگی امور استان های وزارت ورزش با اشاره بر اینکه باید مطالبات جوانان به استانداران منتقل شود، بر ضرورت تشکیل «سمن سرا» در استانها تاکید کرد.
انجمن خبرنگاران محیط زیست ایران، با هدف آموزش و ارتقای کیفی کار خبرنگاران حوزه محیط زیست و پیگیری حقوق و مسائل صنفی خبرنگاران به مناسبت روز خبرنگار آغاز به کار…
تعدادی از تشکلهای زیستمحیطی دانشگاههای تهران با صدور نامهای از نمایندگان تهرانی فهرست امید، از آنها خواستهاند به وضعیت محیطزیستی و شهری پایتخت توجه بیشتری داشته باشند.
سعیده علیپور/ در سومین سال فعالیت دولت یازدهم، حسن روحانی رئیسجمهوری نخستین دستور مستقیم را برای حمایت از حقوق زنان صادر و برگزاری آزمون استخدامی سال 95 را به تامین…
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از افتتاح 7 مرکز نگهداری کودکان کار و خیابان با همکاری شهرداری تهران در هفته دولت خبر داد. علی ربیعی در حاشیه مراسم واگذاری…
اولین نشریه نوجوانان دوستدار محیطزیست با عنوان «داروگ» در قالب ماهنامه منتشر شد. در شماره مرداد داروگ، علاوه بر اخبار فعالیتها و جشنوارههای محیطزیستی مرتبط با کودکان، هفت کمپین بینالمللی…
بیش از ۵۰۰ نفر از فعالان مدنی، استادان دانشگاه و کارشناسان مسائل اجتماعی در ایران، در نامه سرگشادهای خواهان جرمزدایی از دستفروشی شدهاند. نامه فعالان مدنی در اعتراض به مصوبه…
فرماندار سنندج بهرهگیری از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد به منظور ترویج و نهادینه کردن رعایت حقوق کودکان تاکید کرد و گفت: بستر ورود سمنها به حوزه توسعه آموزش در بین…
شهرزاد همتی/ سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر از انجام هماهنگیهای لازم برای تشکیل «فراکسیون مبارزه با مواد مخدر در مجلس شورای اسلامی» خبر داد. این خبری است که پرویز…
بعد از صحبتهای علیاکبر سیاری، معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مبنیبر اینکه انتقال ویروس ایدز از راه ارتباط جنسی دوبرابر شده، او از ایجاد مراکزی برای ارائه…
معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیطزیست با اشاره به ارائه پیشنویس لایحه قانونی حمایت از محیطبانان به دولت، جزئیات این لایحه را که برای حمایت بیشتر…
مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری تهران گفت: سازمان های مردم نهاد یک از مهمترین، اساسی ترین و زیر ساختی ترین بخش توسعه اجتماعی کشور هستند که در…
دبیر سازمان مردم نهاد خانه نجات ایران با اشاره به ضرورت بهرهگیری از ظرفیتهای داوطلبی اعضای سمنها گفت: فعال نکردن ظرفیتهای داوطلبی یکی از دلایل برخورد سمنها به مشکلات مختلف…
مدیرکل اموراجتماعی استانداری تهران ازآموزشهای پیشگیری ازآزارجنسی کودکان درمهدها و پیشدبستانیها خبرداد وگفت:«باید کودکان ما آنقدر آموزش دیده باشند که هیچ وقت درمعــرض تجاوز و تهدید جنــسی قرارنگیرند. متأسفانه هم…
مریم جهان پناه/ انگشت اشارهاش را تکان میدهد و با چشمان ریزسرمه کشیدهاش میگوید بیا، جلوتر میروم. همان دختری است که از ابتدای ورود من به سالن «سرای احسان»، آن…
مطهره واعظیپور | عقیمسازی زنان معتاد راهحلی بود که اولینبار فاطمه دانشور، عضو شورای شهر تهران مطرح کرد؛ موضوعی که موافقان و مخالفان زیادی داشت. برخی بر این باورند که…
«مردم ما استرس دارند، بردبار نیستند و تحمل دیگری را ندارند.» این یک جمله تازه نیست؛ موضوعی است که در چندسال گذشته میان حرفهای خیلیها جای خودش را باز کرده…
مدیر جمعیت افرای سبز گفت: کیفیت دوره توانمندسازی سمنها که از سوی وزارت ورزش و جوانان برگزار میشود مطلوب نیست چرا که از اساتید مناسبی برای برپایی این دورهها استفاده…
رئیـــــــــس ســازمان حفـــــــاظت محیط زیست با تأکید بر ضرورت به روزرسانی قوانین محیط زیست گفت: در رابطه با مبارزه با حیوانآزاری لایحهای در کمیسیون تدوین لوایح دولت مطرح است که…
دبیر سمن «خانه آتیهسازان علم و صنعت آیریک» با اشاره به دورههای توانمندسازی سمنهای جوانان گفت: دورههای ملی توانمندسازی تنها 10 درصد بازدهی دارد. بنابراین بهتر است برای افزایش توانمندی…
زهرا کشوری/ کیسههای غذا روی شانههای جوانشان، آرام درهای بیکسی را میزنند تا به رسم علی(ع)، دستگیر کسانی باشند که شکم خالی سر روی بالین نداری گذاشتهاند. جمعیت دانشجویان امام…
شادی خوشکار|اسماعیل کنار حوض نشسته، ١٠ روز است دخترکش را گم کرده. ظهر جمعه است، حوالی میدان شوش، در حیاط خانهای کلنگی که هر پنجرهاش به اتاق یک خانواده باز…
مژگان جمشیدی نیم نگاهشلیک به یک محیط بان دیگر در استان فارستنها یک روز پس از شهادت دو محیطبان منطقه گنو، اینبار محیطبان شجاعی در پارک ملی بمو در فارس…
فاطمه صفری| رفتار با حیوانات وحشی هم باید طبق تعالیم دینی به دور از خشونت باشد داستانهای مربوط به رفتار مناسب با حیوانات از کتب آموزشی حذف شدهاند نبود قانونی…
الهام کاظمی/کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی در حال شکلگیری هستند و نمایندگان، اولویتهای نخست خود را برای حضور در این کمیسیونها اعلام کردهاند و ثبتنام اولیه صورت گرفته است. در…
توقف پروژه رنگآمیزی برجهای مراقبت فرودگاه یاسوج به خاطر یک پرنده شکاری، تعویق سهماهه عملیات عمرانی برای حفظ آرامش لکلک باردار، فداکاری چوپان فداکار و اجازهای که به پلنگ داد…
معاون برنامهریزی و هماهنگي معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری گفت: نشست ملی سمنهای فعال در حوزه امور زنان و خانواده نیمه اول سال جاری در تهران برگزار…
سقفهای شیشهای* و قوانین نانوشتهای که مردان را محقتر از زنان برای کارکردن میدانند، باعث شده از ٢٧ میلیون نفر از زنان کشور که در سن کار به سر میبرند…
نمايندگان مجلس دهم در دومين هفته كاري خود شنونده گزارش تكاندهندهاي درباره وضعيت آسيبهاي اجتماعي در كشور بودند. گزارشي كه توسط عبدالرضا رحمانيفضلي؛ وزير كشور و دبيركل ستاد مبارزه با…
زهرا جعفرزاده| وقتی جواب آزمایش متادون نوزاد چهارماهه مثبت شد، نه پزشک معالج تعجب کرد، نه مادرش و نه مددکاران؛ هیچکس از اعتیاد «علی» شوکه نشد. نوزاد زرد و زاری…
معاون رئیسجمهور در امور زنان و خانواده با انتقاد از سیاسیشدن موضوعات در حوزه زنان و خانواده گفت: امیدواریم در برنامه ششم توسعه با همراهی مجلس به سمت تحقق عدالت…
ایرانیها خشن شدهاند. این دیگر یک موضوع جدید یا عجیب نیست، موضوعی است که حالا دیگر چندوقتی میشود علاوه بر پژوهشگران اجتماعی، مسئولان دولتی هم درباره آن صحبت میکنند و…
دبیر سازمان مردمنهاد پیشگامان تمدن نوین با بیان اینکه مشکل اصلی سازمانهای مردم نهاد رویکرد مسئولان به آنهاست، گفت: مسئولان ارزش لازم را برای سمنها قایل نیستند و خود را…
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری یزد گفت: ایجاد یک شبکه تخصصی ارتباطی در حوزه زنان و خانواده بین سازمانهای مردم نهاد به منظور تعامل و همافزایی بیشتر تشکلهای…
شهرزاد همتی/شورای اجتماعی کشور که در سالهای ریاستجمهوری احمدینژاد از نفس افتاده بود، حالا با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید شورایی را بنا کرده تا به بررسی آسیبهای…
دبیر موسسه آهنگ بلوچ با بیان اینکه آموزشهای عمومی و تخصصی برای سمنهای جوانان لازم است، گفت: برخی از سمنها مهارتهای لازم برای حل مشکلاتشان در زمینههای مختلف از جمله…
یک ماه پیش آییننامه شورای صنفی توسط وزیر علوم امضا و به دانشگاهها ابلاغ شد. آییننامهای که هر گونه فعالیت، موضعگیری، همسویی، همکاری و حمایت از تشکلهای سیاسی در داخل…
صدرا محقق/ آسیبهای اجتماعی مسئله جدیدی نیست و سالهاست به شکلی جدی یکی از مشکلات جامعه ماست. آسیبهایی مانند، اعتیاد، خشونت اجتماعی، فقر و حاشیهنشینی، گدایی، کودکان کار، فرار دختران…
فرزانه قبادي / انگار آدمها وقتي ابلاغيه انتصابشان به يك سمت بالا رابه دست ميگيرند دچار نوعي سندروم ميشوند، «سندروم مديريت»، سندرومي است كه اين روزها هر روز بيشتر از…
سعیده علیپور| هفته پیش، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان خبر داده بود که براساس تصمیم شورای اجتماعی کشور، این معاونت متولی اصلی آسیبهای اجتماعی دختران خواهد بود.…
صبا حسینی/ این روزها همه ما ایرانیها خبرهای ناراحتکننده را خیلی زودتر و گستردهتر از گذشته میشنویم، به شکلی که هرقدر هم که میخواهیم نسبت به این اخبار بیاعتنا باشیم…
مطهره واعظیپور/ حالا به جای اینکه بین انگشتهایشان پایپ، فندک اتمی و مواد برق بزند و در خرابههای شهر چنباتمه زده باشند، در آشپزخانهای تمیز کار میکنند و روزهای پاکیشان…
معصومه اصغری/ نبودِ شفافیت در عملکرد ستاد سمنهای شورای شهر تهران برای سومینبار خبری شده و حالا نایبرئیس این ستاد مدعی است که علاوه بر تخلف در استفاده از اعتبارات…
نگین باقری/ همواره مشکل بیکاری، دغدغه خاطر بسیاری از خانواده ها بوده است و در این میان جوان، فارغ التحصیلان و زنان در این بیکاری سهم عمده دارند. این در…
فرناز قلعهدار/ در کشور ما بیش از 90 سال است که سازمانهای مردم نهاد یا همان تشکلهای اجتماعی غیردولتی فعالیتشان را آغاز کردهاند اما متأسفانه هنوز قانونی مشخص که تکالیف،…
معاون فرهنگی ادارهکل ورزش و جوانان استان زنجان با تاکید بر نقش سمنها در پویایی و نشاط جوانان گفت: کیفیسازی سمنها باید به اندازه افزایش کمیت آنها مدنظر قرار گیرد.
پاییز سال گذشته که چندماهی از شروع طرحهای ضربتی شهرداری تهران و نیروی انتظامی در منطقه ١٢ تهران گذشته بود، مسئولان از جلسهای مشترک با مقام معظم رهبری پیرامون چند…
سعیده علیپور| در آستانه آغاز هفته جوان، مدیرکل ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش از بازنگری سند اشتغال جوانان خبر داد؛ سند اشتغالی که 12سال قبل در راستای اجرای برنامه چهارم…
اين مقاله پس از ارايه تعريف مشخصي از جامعه مدني، به معرفي تشکل هاي مدني در ايران و ويژگي هاي اين تشکل ها پرداخته است. در ادامه، با اشاره به مهمترين موانع موجود در راه گسترش جامعه مدني در ايران به زمينه ها و فرصت هاي موجود بر سر راه گسترش جامعه مدني ايران اشاره شده است.
1. تعريف جامعه مدني
از نظر تاريخي مفهوم جامعه مدني در انديشه سياسي در پنج معناي متفاوت به کار رفته است: 1) به مفهوم دولت در انديشه ارسطويي در مقابل خانواده و در انديشه اصحاب قرارداد اجتماعي در مقابل وضع طبيعي 2) به مفهوم جامعه متمدن در مقابل جامعه ابتدايي در انديشه کساني چون آدام فرگسون در کتاب درباره تاريخ جامعه مدني (1767) 3) به مفهوم شکل اوليه تکوين دولت در انديشه هگل 4) به مفهوم حوزه روابط مادي و اقتصادي و علايق طبقاتي و اجتماعي در مقابل دولت و به عنوان پايگاه در انديشه مارکس 5) جامعه مدني به عنوان جزيي از روبنا (نه حوزه زيربنا طبق انديشه مارکس) و مرکز تشکيل قدرت ايدئولوژيک يا هژموني فکري طبق حاکمه در انديشه گرامشي.[1]
دو معناي جامعه مدني در ايران: در ادبيات مربوط به جامعه مدني در ايران دو دسته تعريف وجود دارد. در تلقي اول از جامعه مدني که به عقيده يکي از پژوهشگران تعريف غالب مي باشد، جامعه مدني، جامعه اي است قانونمند و مبتني بر قراردادهاي اجتماعي، شفاف، حافظ حقوق افراد، مبتني بر حاکميت ملي، توزيع کننده قدرت در چهارچوب احزاب و شوراها. در اين تلقي وقتي اصطلاح جامعه مدني به کار مي رود اشاره به کل جامعه است.[2] اين تلقي جامعه مدني را به عنوان يک آرمانشهر در نظر مي گيرد و چون جامعه ايران و جوامع پيراموني با آن فاصله اي بسيار دارند حکم به عدم وجود جامعه مدني در اين جوامع مي دهند.
اما تعريف و تلقي دوم از جامعه مدني که مورد تاييد اغلب پژوهشگران بوده و در ادبيات سياسي غرب نيز حاکم است و به همين دليل مورد تاييد نگارنده مي باشد، جامعه مدني را فضاي حائل ميان دولت و خانواده معرفي مي کند.[3] بنابراين جامعه مدني حوزه اي از روابط اجتماعي فارغ از دخالت مستقيم دولت و مرکب از نهادهاي عمومي و گروهي است. جامعه مدني عرصه قدرت اجتماعي است در حالي که دولت عرصه قدرت سياسي و آمرانه است. [4]
تفاوت جامعه مدني و جامعه سياسي؟ درباره تفاوت يا عدم تفاوت جامعه مدني و سياسي دو ديدگاه اصلي وجود دارد. ديدگاه اول با توجه به اينکه قدرت اجتماعي، قدرت سياسي را توليد مي کند و مرزهاي اجتماع و سياست درهم آميخته اند معتقد است مرزبندي ميان جامعه سياسي و مدني غيرممکن مي باشد و بنابراين نهادهايي مثل احزاب و تشکل هاي سياسي در جامعه مدني قرار مي گيرند. [5]
اما در ديدگاه دوم با استفاده از ديدگاه هگل در مورد تمايز جامعه مدني و سياسي اعتقاد بر اين است که جامعه سياسي بر عقلانيت ابزاري و استراتژيک تکيه دارد و هدف اصلي آن حصول قدرت و به کارگيري آن است، ولي جامعه مدني بر پيوندهاي متقابل ارتباطي استوار است.[6] بنابراين وجه تمايز جامعه مدني از جامعه سياسي در اين است که جامعه سياسي يا بر دولت مسلط است يا در تکاپوي ايجاد چنين تسلطي است.[7] حال آنکه جامعه مدني به هيچ وجه دنبال چنين سلطه اي نمي باشد.
نگارنده با توجه به دقت بيشتر ديدگاه دوم و با توجه به اينکه در جامعه ايران تمايز جامعه مدني و سياسي وجود دارد، ديدگاه دوم را مبناي کار خود قرار داده است.
حال با توجه به توضيحات داده شده تاکنون مي توان شکل زير را در مورد جايگاه جامعه مدني در کل جامعه اين گونه نشان داد:
عرصه قدرت
جامعه سياسي
جامعه مدني
خانواده
ارکان جامعه مدني: ارکان جامعه مدني را تشکل ها و مجموعه ها و انجمن هايي تشکيل مي دهند که به طور مستقل و بدون اتکاء به دولت تشکيل و اداره مي گردند.[8] بنابراين اجزاء جامعه مدني را مي توان رسانه هاي عمومي مستقل، شبکه پر رونق شبکه هاي خودجوش در تمام زمينه هاي زندگي از قبيل اتحاديه هاي کارگري، انجمن هاي زنان، انجمن هاي مذهبي و انواع سازمانهاي مردمي دانست.[9]
جامعه مدني، غربي يا شرقي؟ برخي از صاحبنظران، مقوله جامعه مدني را برگرفته از تاريخ غرب و به خصوص دوران تجدد مي دانند.[10] بر اين مبنا، جوامع شرقي و پيراموني براي رسيدن به جامعه مدني بايستي دوران تجدد را طي کنند. اما در مقابل برخي ديگر از صاحبنظران معتقدند که الصاق مفهوم جامعه مدني به جامعه غربي صحيح نمي باشد، زيرا دال جامعه مدني در بستر گفتمان هاي مختلف به مدلول هاي گوناگون دلالت مي دهد. بر اين اساس، اولاً نمي توان يک مدلول واحد و ثابت را براي يک دال (يعني جامعه مدني) فرض کرد. ثانياً براي هيچ مبتني نمي توان تک مؤلف متصور شد. ثالثاً هيچ مفهومي را نمي توان به حصار کشيد و آن را در زمينه اي خاص و هميشگي حک کرد. و رابعاً هيچ مفهومي را نمي توان آن گونه که در محيط يک گفتمان معنا و مصداق مي يابد، در پهنه گفتماني ديگر کپي کرد.[11] بنابراين مي توان جامعه مدني را در الگوهاي مختلف قبيله، دولت- شهرهاي يوناني، جوامع سلطنتي، مدينه الرسول و نيز دولتهاي غربي ملاحظه کرد. [12] واضح است که با توجه به تعريف انتخابي از جامعه مدني، ديدگاه دوم قابل پذيرش تر مي باشد.
2. تشکل هاي مدني در ايران
حال با توجه به تعريف برگزيده از جامعه مدني به بيان و تشريح تشکل هاي مدني در ايران در دوره هاي زماني مختلف مي پردازيم. براين مبنا مي توان تشکل هاي مدني را در سه دوره پيش از مشروطه، از مشروطه تا انقلاب اسلامي و از انقلاب اسلامي به بعد مورد مطالعه قرار داد.
دوره پيش از مشروطه: به اعتقاد يکي از نويسندگان، يک جامعه مدني در ايران حداقل از نيمه دوم حکومت صفويان بر پايه دو گروه با قدرت علماي شيعه و بازاري ها وجود داشت. [13] علماي شيعه در ايران سازمان مذهبي مثل کليساي مسيحي نداشته و پايه قدرت و نفوذشان بر سازمان هاي اجتماعي مثل مرجعيت تقليد، نيابت امام غايب، اجتهاد، جمع آوري و تصدي ماليات هاي مذهبي مثل خمس و زکات و سهم امام، توليت اماکن مقدسه و سرپرستي اوقاف استوار بود.[14] خانم سمبتون نيز در تحليل خود از جامعه اسلامي ايران در سده هاي ميانه از قدرت بازارها نام برده و مي نويسد که دولت ها آن چنان به قدرت اقتصادي بازار وابسته بودند که درمواردي بعضي از بازاري ها با استفاده از نفوذ خود به وزارت نيز مي رسيدند.[15] بنابراين بازار و روحانيت را مي توان دو رکن اصلي جامعه مدني ايران پيش از مشروطه دانست. البته نويسنده ديگري علاوه بر اين دو گروه بزرگ از نهادهاي ديگري نظير گروه هاي عشيره اي و روستايي، محله ها، عياران و اهل فتوت، لوطي ها و داش ها، ريش سفيدان و نيز سنت بت نشيني به عنوان گروه ها و نشانه هاي جامعه مدني ايران پيش از مشروطه نام مي برد.[16] علاوه بر اين ها مي توان از گروه هاي ديگر چون هيأت هاي مذهبي و حسينيه هاي سنتي نيز نام برده شود. [17]
از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامي: انقلاب مشروطه حاصل خيزش بزرگ جامعه مدني سنتي و گروه هاي جديد اجتماعي عليه قدرت خودکامه بود. نيروهاي عمده اين انقلاب رهبران مذهبي، تجار بازار، اصناف، رؤساي قبايل، اشراف بودند که همگي در جامعه مدني قرار مي گرفتند.[18] پيروزي انقلاب مشروطه باعث گسترش جامعه مدني و تشکل هاي مدني جديد در کنار جامعه مدني سنتي گردد. به عنوان نمونه، نخستين اتحاديه کارگري ايران در سال 1285 توسط شکل گرفت. [19]
اما با ظهور رضاشاه و تشکيل حکومت نوساز و اقتدار طلب او و با استيلاي دربار و ارتش، زندگي مدني رو به افول رفت. هرچند که در اين دوران دو گروه عمده شهري يعني بوروکرات ها و گروه هاي متوسط و کارگران رشد يافتند حکومت رضاشاه با فشارها و اقدامات فراوان عليه گروه هاي مدني سنتي مثل روحانيت و بازارهاي سنتي و نيز محدود کردن تشکل هاي جديد، جامعه مدني را بسيار لاغر و ضعيف کرد.
با سقوط رضاشاه و باز شدن فضاي اجتماعي بار ديگر جامعه مدني به صحنه آمد اما باز هم نابساماني و هرج و مرج و نزاع گروه هاي داخلي زمينه را براي ظهور مجدد دولت مطلقه فراهم آورد. [20] وقوع کودتاي 28 مرداد با دوره اي ديگر از استبداد و خودکامگي و در نتيجه محدود شدن جامعه مدني همراه بود.
دوره جمهوري اسلامي: پس از پيروزي انقلاب اسلامي همانند چند دوره پيشين جامعه مدني گسترش قابل ملاحظه اي يافت. افزايش منازعات سياسي بين گروه ها و جريانات سياسي و وقوع جنگ ايران و عراق و پيروزي جريانات اسلامگرا، فضاي سياسي و اجتماعي را به سمت انسداد برد. ضمن آنکه غلبه جريان اسلامگرا به رهبري روحانيت بر جريان ها و ورود روحانيت به قدرت سياسي باعث شد تا جامعه مدني يکي از ارکان اصلي خود را از دست بدهد. شکل گيري نوعي سيستم پوپوليستي در ساليان دهه 60 و تلاش براي تمرکز قدرت و سعي در سياسي کردن بخش هاي مختلف جامعه، جامعه مدني را بسيار ضعيف و رنجور نمود.
پس از پايان جنگ و درگذشت رهبر بزرگ انقلاب و روي کار آمدن رئيس جمهور جديد با سياست هاي اقتصادي باز، اميد به پيشبرد و گسترش جامعه مدني مي رفت. اما اين اميد ثمر چنداني نداشت. افزايش نزاع هاي سياسي در سطح قدرت و ميل مجدد سيستم به تمرکز بيشتر با حذف جريان چپ اسلامي از قدرت و نيز تغييرات گسترده در برنامه پنج ساله دوم و کمرنگ شدن سياست هاي تعديل اقتصادي باعث گرديد که جامعه مدني در مجموع رشد قابل ملاحظه اي پيدا نکند.
انتخابات دوم خرداد و پيروزي کانديدايي که سبط و گسترش جامعه مدني را سرلوحه برنامه هاي انتخاباتي خود قرار داده بود. اميدهاي فراواني را براي گسترش جامعه مدني برانگيخت. به متن آمدن گفتمان جامعه مدني و غلبه آن بر ساير گفتمان ها از مهمترين عوامل اين اميد بود.[21] در اين سال ها تشکل هاي مدني رشد قابل ملاحظه اي يافتند اما ادامه نزاع گروه هاي سياسي و مقاومت هاي جديد ساختار قدرت- البته بخش هاي اقتدارگراي آن- تداوم گسترش جامعه مدني را با خطرات جدي مواجه کرده است.
به عنوان نتيجه از مطالب اين قسمت مي توان گفت جوهر تاريخ سياسي ايران در قرن بيستم منازعه ميان نظريه دولت مشروطه و نظريه دولت مطلقه بوده است. ضعف تاريخي جامعه مدني در ايران از يک سو و توجيه دولت مطلقه با دلايلي چون ضرورت توسعه اقتصادي از سوي ديگر، موجب غلبه مطلق گرايي بر مشروطه گرايي شده است. [22]
3. ويژگي هاي تشکل هاي مدني
حال پس از مرور جامعه مدني در تاريخ ايران مي توان به ويژگي هاي تشکل هاي مدني در ايران اشاره نمود:
الف) محدوديت: همان طور که ملاحظه گرديد جامعه مدني در طول تاريخ و به خصوص تاريخ معاصر ايران فراز و نشيب هاي فراواني داشته است اما آنچه در همه اين سال ها تقريباً وجود داشته محدوديت و کمرنگ بودن نهادهاي مدني بوده است. به طوري که حتي در دوران هرج و مرج و عدم حکومت دولت مطلقه نيز اين جامعه سياسي بود که بر جامعه مدني غلبه داشت.
ب) عدم احاطه: اين ويژگي را بايد مخصوص تشکل هاي مدني جديد دانست. اين تشکل ها اساس، فاقد نفوذ کافي در مورد پيروان خود بوده و اساساً در سطح مؤسسين خود متوقف مي مانند. به طور مثال اتحاديه هاي کارگران و اصناف کمتر در ميان کارگران يا بازاريان نفوذ خود را نشان داده اند. به همين دليل اين تشکل ها از کارايي لازم برخوردار نيستند.
ج) نظارت و کنترل شديد دولت: بسياري از نهادهاي به اصطلاح مدني شکل گرفته در ايران معاصر اساساً دولت ساخته بوده و يا تحت کنترل و نظارت شديد دولت مرکزي بوده اند. به عنوان مثال در مورد نظام صنفي، اين نظام به سبب ضعف تاريخي جامعه مدني و سلطه عمال حکومت بر کسبه و پيشه وران شهري به نهادي خودگردان تکامل نيافت و هم چون ابزاري در دست حکام خودکامه و يا سياست پيشگان درآمد و نتوانست به نوبه خود به رشد جامعه مدني مدد کند.[23]
4. موانع موجود بر سر راه گسترش جامعه مدني
در بحث اينکه کدام عوامل مانع از گسترش جامعه مدني در ايران مي باشند مي توانيم به چهار عامل زير اشاره کنيم:
الف) قدرت سياسي متمرکز: افزايش کنترل حکومت بر منابع قدرت، اعم از منابع اجبارآميز و غيراجبارآميز قدرت، احتمال تحقق و نهادمندي جامعه مدني را کاهش مي دهد. [24] در طول تاريخ ايران و به ويژه تاريخ معاصر همواره قدرت سياسي حاکم ميل به تمرکز داشته و تمرکز قدرت سياسي با عامل مزاحمي به نام جامعه مدني همراه بوده است. بنابراين قدرت هاي حاکم به سمت مقابله و از بين بردن جامعه مدني همواره حرکت کرده اند. اما بايد گفت که امکان از بين بردن جامعه مدني، اگر نگوييم غيرممکن، ولي دشوار است. در شرايط امروز نيز فضاي سياسي به سمت تمرکز بيشتر قدرت در حال حرکت است که اين خود مانع بزرگي بر سر راه گسترش جامعه مدني مي باشد.
ب) فرهنگ سياسي غيرمدني: آلموندو وربا در بحث از انواع فرهنگ سياسي از فرهنگ سياسي مدني نام مي برند. اين فرهنگ که خاص جوامع دموکراتيک است زمينه مناسبي را براي گسترش جامعه مدني فراهم مي آورد، اما فرهنگ سياسي مدني در فرهنگ ايراني حضور چنداني ندارد. روحيات ايراني در طول تاريخ ميل به تفرد و عدم همکاري و عدم اعتماد داشته و اين امر خود را در سطح فرهنگ سياسي نيز نشان داده است. [25] در ساليان اخير نيز شکل گيري نوعي بحران هويت و افزايش فردگرايي افراطي منفي باعث تداوم اين فرهنگي غيرمدني شده است.
ج) ايدئولوژي هاي حاکم: در طول تاريخ معاصر ايران، اساساً ايدئولوژي هاي حاکم در تقابل با بسط جامعه مدني بوده اند. اگر سه گفتمان يا ايدئولوژي پاتريمونياليسم سنتي، مدرنيسم و سنت گرايي را سه گفتمان حاکم بر ساختار قدرت در ايران معاصر بدانيم بايد بگوييم که اين ايدئولوژي ها به هيچ وجه جامعه مدني را به درون خود راه نمي دهد. [26]
دولت رانيتر: دولت رانيتر، دولت هايي هستند که پيوسته مقادير عظيمي از رانت خارجي را دريافت مي کنند که حکومت ها يا مؤسسات خارجي پرداخت کننده آن هستند. اين دولت ها را مي توان با چهار ويژگي بازشناسي کرد: 1) از آنجا که تمام اقتصادها و دولت ها داراي برخي مشخصه هاي رانتي هستند، از اين رو دولتي را دولت رانيتر مي ناميم که رانت قسمت عمده درآمد دولت را تشکيل دهد. 2) را بايد منشأ خارجي داشته باشد يعني هيچ گونه ارتباطي با فرايندهاي توليدي در اقتصاد داخلي نداشته باشد. 3) در يک دولت رانيتر فقط درصد بسيار ناچيزي از نيروي کار مشغول توليد رانت بوده و بنابراين اکثريت جامعه توزيع کننده يا دريافت کننده رانت مي باشند و 4) دولت رانيتر به تنهايي رانت را دريافت و آن را هزنيه مي کنند. [27]
حال با توجه به ويژگي هاي دولت رانيتر مشخص است که حکومت ايران به خصوص در نيم قرن اخير يک دولت رانيتر بوده است. بسياري از صاحب نظران وجود چنين دولتي را يک عامل عدم رشد جامعه مدني ذکر مي کنند. [28] البته برخي ديگر از صاحب نظران نيز معتقدند اين دولت در صورت وقوع بحران هاي مالي راه را به سمت گسترش جامعه مدني بازخواهد گشود. [29]
5. زمينه ها و فرصت هاي موجود بر سر راه گسترش جامعه مدني
حال با توجه به موانع ذکر شده به پاسخگويي به اين سؤال مي پردازيم که ايا مي توان به گسترش جامعه مدني اميدوار بود؟
در اين راستا، لازم است ابتدا به زمينه ها و فرصت هاي موجود براي گسترش جامعه مدني اشاره شود:
الف. شرايط بين المللي: با وقوع بحران در دولت هاي رفاهي در دهه 1970 و شکل گيري نئوليبراليسم و پايان اقتصاد کنيزي، موج سوم تجدد با محوريت دولت حداقلي و جامعه مدني حداکثري شکل گرفت. اين موج که در ابتدا در کشورهاي غربي بود، به تدريج و به خصوص پس از سقوط کمونيسم در صحنه جهاني، تمام جهان را در برگرفت. وقايع پس از 11 سپتامبر 2001 به اين روند شتابي دو چندان داد. اين موج به بيشتر کشورهاي خاورميانه سرايت کرده است. امروز غالب حکومت هاي خاورميانه تحت فشار ايالات متحده به تدريج از سياست هاي تمرکز دست برداشته و به سمت گسترش جامعه مدني پيش مي روند. [30] اين تغييرات در صحنه جهاني و منطقه اي بدون ترديد ايران را تحت تأثير خود قرار داده و ماهيت تمرکزگرايانه قدرت سياسي را کمرنگ خواهد کرد.
ب. نوسازي اقتصادي و طبقه متوسط جديد: نوسازي و تحولات ساختاري در حوزه هاي اقتصادي و اجتماعي در کشورهاي در حال توسعه، معمولاً شرايط مساعد تکوين جامعه مدني را فراهم مي آورند[31] و برنامه هاي نوسازي متعدد در ايران منجر به شکل گيري و گسترش طبقه متوسط جديد در جامعه گرديده است. اين طبقه که در تحليل هاي مختلف از آن به عنوان موتور محرکه جامعه مدني و دموکراسي ياد مي شود تلاش خود را براي ايجاد فرهنگ سياسي مدني و محدود کردن قدرت و در نتيجه گسترش جامعه مدني به کار خواهد بسته است. [32]
ج. نزاع هاي سياسي در ساختار قدرت: غالباً جمهوري اسلامي نه به شکل يک سازمان هرمي شکل بلکه به صورت يک اندام با اعضاي ناهمگون جلوه گر شده است. ساختار قدرت در اين نظام از تعدادي حلقه به هم پيوسته و در عين حال خود مختار- با درجات متفاوت قدرت- تشکيل شده است. [33] نزاع هاي سياسي در ساليان اخير و عدم غلبه مطلق هيچ يک از جناح ها زمينه مناسبي را براي گسترش جامعه مدني فراهم آورده است. علاوه بر اين، در اين سال ها حمايت بخشي از قدرت حاکم يعني جناح اصلاح طلب از تشکل ها و سازمان هاي غيردولتي و مدني در بسط و گسترش جامعه مدني، مفيد بوده است.
البته ذکر اين نکته ضروري است که با توجه به احتمال يک دست شدن حاکميت و قدرت به نفع جناح اقتدارگرا، اين فرصت مهم در سبط جامعه مدني را به طور قابل ملاحظه اي کاهش پيدا کند.
و. رشد رسانه هاي عمومي و شبکه وسيع ارتباط جمعي: امروزه فضاهاي جديدي در عرصه ارتباطات شکل گرفته است که در اختيار حکومت نبوده و به صورت مستقل اداره مي شوند. نفوذ روند جهاني شدن به ايران، همراه با رشد چشمگير استفاده از اينترنت و فضاهاي مجازي و نيز گسترش کلوب هاي گروهي و وبلاگ هاي شخصي در اين فضاها همچنين، جهاني شدن رسانه ها و تولد ماهواره ها و نيز گسترش ارتباطات زميني و هوايي، همگي زمينه خوبي را براي شکست ايدئولوژي هاي مخالف گسترش جامعه مدني و در نتيجه بسط آن را فراهم مي آورد.
به عنوان نتيجه مي توان گفت که علي رغم وجود موانع جدي بر سر راه گسترش جامعه مدني مي توان با توجه به زمينه ها و فرصت هاي عنوان شده، به بسط و گسترش بيشتر جامعه مدني در ايران اميدوار بود.
[1] . بشيريه، حسين، جامعه شناسي سياسي: نقش نيروهاي اجتماعي در زندگي سياسي، تهران: نشر ني، 1374 ، ص 33.
[2] . عليجاني، رضا، جامعه مدني به زبان ساده، ماهنامه ايران فردا، شماره 42 ، ص10 و11.
[3] . مک لين، ايان، فرهنگ علوم سياسي آکسفورد، ترجمه حميد احمدي، تهران: ميزان: 1381 ، ص130.
[4] بشيريه، حسين، عقل در سياست: سي و پنج گفتار در فلسفه، جامعه شناسي و توسعه سياست، تهران: نگاه معاصر، 1382،. ، ص567.
[5] . همان، ص568.
[6] . عظيمي: مجموعه مقالات جامعه مدني و ايران امروز، تهران: نقش و نگار، 1377، ص60.
[7] . اميراحمدي: مجموعه مقالات جامعه مدني و ايران امروز، تهران: نقش و نگار، 1377 ،ص81.
[8] . بيتهام، ديويد و بويل، کوين، دموکراسي چيست؟ (آشنايي با دموکراسي)، ترجمه شهرام نقش تبريزي، تهران: ققنوس، 1376، ص55.
[9] . همان، ص135.
[10] . غني نژاد، مجموعه مقالات جامعه مدني و ايران امروز، تهران: نقش و نگار، 1377، ص141.
[11] . تاجيک : مجموعه مقالات جامعه مدني و ايران امروز، تهران: نقش و نگار، 1377، صص171 و 170.
[12] . فيرحي: مجموعه مقالات خاتمي از چه مي گويد؟، با مقدمه صادق زيباکلام، تهران: آزادي انديشه، 1378، ص73.
[13] . کمالي، مسعود، دو انقلاب ايران، تهران: ديگر، 1381، ص77.
[14] . همان، ص152.
[15] . همان، ص78.
[16] . هادي خانيکي: مجموعه جامعه مدني- دموکراسي و نخبگان- منافع ملي، ماهنامه ايران فردا، شماره 39، ص3-431.
[17] . علوي تبار:مجموعه مقالات جامعه مدني و ايران امروز، تهران: نقش و نگار، 1377 ، ص169.
[18] . بشيريه، حسين، عقل در سياست: سي و پنج گفتار در فلسفه، جامعه شناسي و توسعه سياست، تهران: نگاه معاصر، 1382
، ص577.
[19] . افضلي، رسول، چشم انداز جامعه مدني در خاورميانه، با مقدمه محمود سريع القلم، تهران: مؤسسه فرهنگي هنري بشير علم و ادب، 1377 ، ص186.
[20] . بشيريه، حسين، عقل در سياست: سي و پنج گفتار در فلسفه، جامعه شناسي و توسعه سياست، تهران: نگاه معاصر، 1382
، ص577.
[21] . همان، ص693.
[22] . همان، ص577.
[23] . اشرف، احمد، نظام صنفي، جامعه مدني و دموکراسي در ايران، فصلنامه گفتگو، شماره 24، زمستان 1377
، ص41.
[24] . بشيريه، حسين، عقل در سياست: سي و پنج گفتار در فلسفه، جامعه شناسي و توسعه سياست، تهران: نگاه معاصر، 1382
، ص691.
[25] . ازغندي: مجموعه مقالات تحقق جامعه مدني در انقلاب اسلامي، تهران: سازمان مدارک فرهنگي انقلاب اسلامي، 1376.
صص407-402، حسين عظيمي، مجموعه ايران؛ دين- ايدئولوژي- دموکراسي و موانع آن، ماهنامه ايران فردا، شماره 40 ص34.
[26] . بشيريه، حسين، عقل در سياست: سي و پنج گفتار در فلسفه، جامعه شناسي و توسعه سياست، تهران: نگاه معاصر، 1382
، ص693.
[27] . حاجي يوسفي، اميرمحمد، استقلال نسبي دولت يا جامعه مدني در ج1010، فصلنامه مطالعات راهبردي ، صص76 و 75.
[28] . حسين عظيمي، مجموعه ايران؛ دين- ايدئولوژي- دموکراسي و موانع آن، ماهنامه ايران فردا، شماره 40، ص34.
[29] . حاجي يوسفي، اميرمحمد، استقلال نسبي دولت يا جامعه مدني در ج1010، فصلنامه مطالعات راهبردي، ص70، حميد احمدي، مجموعه مقالات تحقق جامعه مدني در انقلاب اسلامي، تهران: سازمان مدارک فرهنگي انقلاب اسلامي، 1376، ص246.
[30] . بشيريه، حسين، عقل در سياست: سي و پنج گفتار در فلسفه، جامعه شناسي و توسعه سياست، تهران: نگاه معاصر، 1382 ، صص690 و 564 و 542.
[31] . همان، ص689.
[32] . حميد احمدي، مجموعه مقالات جامعه مدني و ايران امروز، تهران: نقش و نگار، 1377، ص247.
[33] . امير احمدي، مجموعه مقالات جامعه مدني و ايران امروز، تهران: نقش و نگار، 1377، ص96.
زندگی شهری و کنشهای شهروندان مقولهای اجتماعی، فرهنگی و ارتباطی است و بر این مبنا، ضعف در پایینبودن مشارکت اجتماعی شهروندان مسالهای است که باید مورد توجه قرار داد. من بارها در این باب سخن گفتهام که با آلودهشدن محیط زیست، تنفس شهری جدی گرفته میشود، لذا تنفس ارتباطی میان شهروندان هم باید جدی گرفته شود. سطح گفتوگو و مشارکت اجتماعی که پایین بیاید، ناگزیر بیاعتمادی در زبان روزمره بالا رفته و مشاهده میشود و اینها به لحاظ ارتباطی و از منظر جامعهشناسی برای شهروندان مسالهساز خواهد شد. شهروند در نگاه جامعهشناسانه ابعاد مدنی، سیاسی و اجتماعی و همچنین سابقهای تاریخی دارد و از اینجاست که مفهوم «شهروند فعال» معنادار میشود. شهروند فعال، با توجه به امکان دستیابی به اطلاعات فقط نقش نظارهگر را نمیپذیرد بلکه نوعی کنشگر به حساب میآید که برای تعیین سرنوشت خود و برای رسیدن به وضعیت مطلوب فعالانه در شهر تلاش میکند. در مقابل آن هم «شهروند منفعل» قرار دارد که مطیع است و نوعی «رعیت مدرن» محسوب میشود. مشکل امروز در شهر پدیده جامعه منفعل و نظارهگر است، یعنی کسانی که غیر از نظارهکردن کاری انجام نمیدهند درحالیکه شهروند فعال به کنشگری دست میزند. شهروند فعال، کسی است که در نگاه به حقوق و تکالیف خود، فراتر از تعاریف و مفاهیم سنتی گام برمیدارد.
شورای سازمان های جامعه مدنی رمز بقاء، قدرت یابی و نفوذ خود (و البته همه سازمان های مدنی) را در پایبندی به اصول و ارزش هایی می داند که بر مبنای آن ایجاد شده است. لذا پذیرش و رعایت اصول و ارزش ها شرط حضور و مشارکت در شورا محسوب می شود. ... ادامه مطلب
تماس با ما
تلفن : 88834162 داخلی 230
تلفکس : 86072599
ایمیل شورا :این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
ایمیل دبیرکل : این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید